'Rezerv Alan' yasasının ilk mağdurları 29 Mayıs sitesi sakinleri nöbet tutuyor

Türkiye Diyanet Vakfı’nın Çengelköy’de yıkıp yerine lüks konut yapmak istediği 29 Mayıs sitesi sakinleri rezerv alan ilanına karşı nöbet tutuyor.

Türkiye Diyanet Vakfı’nın Çengelköy’de yıkıp yerine lüks konut yapmak istediği 29 Mayıs sitesi, ruhsatı iptal edilmiş şirketin sahte raporuyla “rezerv alan” ilan edilmişti. Yeni yasa ile sahte raporlara gerek kalmadan 29 Mayıs sitesi yıkılacak.

AKPve MHP’nin kentsel dönüşüm yasasında yaptığı değişiklik tartışılmaya devam ediyor. Daha önceki uygulamasında yalnızca “yerleşime uygun boş bölge ve kamuya ait araziler” “rezerv alan” ilan edilebiliyorken, değişikliğin ardından yerleşim alanlarının da “rezerv alan” ilan edilmesinin önü açılmıştı.

Yasa, Türkiye Diyanet Vakfı’nın rantı yüksek bir bölgede yıllardır yapmak istediği yeni lüks konutların önünü açtı.

Site önünde eylem

Gazeteci Hakan Tosun'un aktardığına göre bu yasa nedeniyle “rezerv alan” ilan edilen Üsküdar’daki 29 Mayıs Sitesi’nde yaşayan vatandaşlar karara karşı nöbet tutmaya başladı.

"Nöbette konuşan site sakinleri "Ben kiracıyım, 7500 lira emekli maaşımla geçinmeye çalışıyorum. Kiramı, aidatlarımı, faturalarımı zor ödüyorum. Çocuklarım işsiz, eşim yok. Bu kışta kıyamette nereye gideyim" ifadelerini kullandı.

Ne olmuştu?

Gazete Duvar’dan Bahadır Özgür’ün yazısına göre, Üsküdar Çengelköy’de bulunan ve 134 dairenin bulunduğu üçer katlı 10 bloktan oluşan 29 Mayıs Sitesinde, Türkiye Diyanet Vakfı Eğitim Yatırımları AŞ’ye ait 110 daire bulunuyor. Bu dairelerde kiracılar oturuyor. Diğer daireler de şahıslara ait.

Diyanet Vakfı, rant değeri yüksek bölgede bulunan blokların yıkılarak, yerine lüks konutlar yapılmasını istedi, ancak diğer daire sahipleri buna karşı çıktı.

Kadir Topbaş’ın başkanlığındaki İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), 2016 yılında bölgeyle ilgili yeni bir imar planı hazırladı. 12 bin metrekarelik arazinin Boğaziçi Etkilenme Sınırları içinde kaldığı siteye dair imar planı, CHP’li İBB Meclis üyeleri tarafından yargıya taşındı. Mahkeme 2018 yılında planı iptal etti.

Diyanet Vakfı, bu sefer 6306 Sayılı kentsel dönüşüm yasasına göre sitedeki binaların riskli yapı olarak tespit edilmesi için harekete geçti.

Ruhsatsız şirkete sahte rapor hazırlatıldı

8 Haziran 2022’de daire sahiplerine bilgi dahi verilmeden binalarda karot testi yapıldı. Site sakinlerinin ‘mülke zarar verme’ gerekçesiyle başvurusu üzerine polis tutanak tuttu. Testi yapan CENA İnşaat adına Agrega Yapı Laboratuvarları Ltd şirketinin görevlisi de “yetki evrakını” polise teslim etti.

Ancak yapılan incelemede Agrega Yapı’nın ruhsatının 31 Mayıs 2022 tarihinde Çevre Bakanlığı tarafından iptal edildiği ve faaliyetlerine son verildiği ortaya çıktı.

Ruhsatsız şirketin ayrıca karot testinin yapılmasından 3 gün öncesi, yani 5 Haziran 2022 tarihli bir rapor hazırladığı ve raporda binaların “deprem riskli” olarak gösterildiği açığa çıktı.

Sahte raporu AKP’li Üsküdar Belediyesi, sitenin kentsel dönüşüme girmesi gerektiğine dair resmi gerekçe olarak belediye meclisine sundu.

Bakanlık yasaya aykırı olarak ‘rezerv yapı alanı’ ilan etti

Bakanlık da talep üzerine 10 Ekim 2022 tarihinde 29 Mayıs Sitesi’nin kurulu olduğu yerleşim alanını ‘rezerv yapı alanı’ olarak ilan etti.

Bakanlık, geçtiğimiz haftalarda değiştirilen 6306 Sayılı yasanın o günkü uygulamasında ‘rezerv yapı alanları’nın, yerleşime uygun boş bölge ve kamuya ait araziler olması gerektiği belirtildiği halde Diyanet Vakfı’nın talebini kabul etti.

Rezerv alan ilanı sonrası 29 Mayıs Sitesi’nin mevcut imar planları hükmünü yitirdiği için 28 Mart 2023’te, yeni imar planı hazırlanıp askıya çıkarıldı. Türkiye Diyanet Vakfı, bunun ardından, 21 Temmuz 2023 tarihinde, inşaat şirketi ile sözleşme imzalandığını ve ‘rezerv alan’ uygulamasında gerekli görülen süreler içerisinde evlerin boşaltılıp yıkılmasını içeren tahliye kararını iletti.