TGC ve ÇGD'den Instagram yasağına ve AYM sitesine erişim engeline tepki: Kapatılması sansürdür, kabul edilemez

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Instagram ve Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) internet sitesine erişim engeline tepki gösterdi.

TGC Yönetim Kurulu açıklamasında şu ifadeler kullanıldı:

“İnternet özgürlüğü olmayan bir ülkede, basın ve ifade özgürlüğünden, insan haklarından, çağdaşlıktan söz edilemez. İnternet toplumun habere ve bilgiye ulaşmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu çerçevede internete erişim ve internet yoluyla bilgi yayma hakkı ifade özgürlüğü çerçevesinde korunmaktadır. Ancak ülkemizde sosyal medya platformlarına sık sık erişim engeli getirilmekte, bilgiye erişim hakkı engellenmektedir.

"Erişim engeli kararı sansürdür"

Son olarak Türkiye’de 57 milyon 100 bin kullanıcının bulunduğu instagram.com, 02/08/2024 tarihli ve 490.05.01.2024.-608903 sayılı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu kararıyla erişime engellendi. BTK tarafından yapılan ilk açıklamada, platformun katalog suçlara uymadığı gerekçesiyle kapatıldığı belirtildi. Bu karar sansürdür.

Ayrıca 2 Ağustos 2024 tarihli olarak ilan ettiği yeni duyurusunda dikkat çekici bir karara imza atan Anayasa Mahkemesi’nin internet sitesine erişimin engellenmesi de kabul edilemez. Anayasa Mahkemesi İletişim Başkanlığı'nın dezenformasyonla mücadele ile ilgili attığı adımların, Anayasa’nın 26. maddesinde yer alan düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti ile 28. maddesinde yer alan basın hürriyetine müdahale olduğu kararına vardı. Bu kararın ardından Anayasa Mahkemesi’nin internet sitesine erişim engellendi.

"İktidarı ve muhalefeti erişim engellerinin kaldırılması için göreve davet ediyoruz"
Bağımsız Özgürlük Evi kuruluşunun 2023'te hazırladığı internet özgürlüğü raporuna göre Türkiye maalesef internetin özgür olmadığı 70 ülke arasında 55. sırada yer alıyor. İktidar tarafından medyanın, sosyal medyanın düşman ilan edilmesi, özgürlüklerin korunması yolunda karar veren Anayasa Mahkemesi’nin internet sitesinin kapatılması hukuka aykırı bir durumdur. Demokratik bir toplumda iktidar, özgür basın anlayışına hizmet etmekle sorumludur. Demokratik bir ülkede bütün bilgi edinme platformları özgürce fonksiyonlarını yerine getirmelidir. İktidarı ve muhalefeti erişim engellerinin kaldırılması için göreve davet ediyoruz.”

Bir tepki de ÇGD'den

Çağdaş Gazeteciler Derneği (ÇGD) Instagram’a erişim engeli getirilmesi üzerine açıklama yaptı.

Karara tepki gösterilen açıklamada, "Daha önce defalarca benzerleri yapılan ve her seferinde yargı kararları ile 'ifade özgürlüğüne engel' olarak yorumlanan yasaklardan ders alınmadığı açıktır. Bu tür sansür uygulamaları, otoriter yönetimlerin karakteristiğidir ve kabul edilemez. Instagram ve bununla birlikte son aylarda yasaklanan binlerce haber, derhal yurttaşların erişimine yeniden açılmalıdır." ifadelerine yer verildi.

ÇGD'nin açıklaması şöyle:

"Sosyal medya platformu Instagram, "katalog suçlara uyulmadığı" gerekçesiyle erişime engellenmiştir. Eğer bu gerekçe, gerçekten ana sebep ise ilgili paylaşımlar yerine tüm platforma erişim engeli getirilmesi kabul edilemez.

Daha önce defalarca benzerleri yapılan ve her seferinde yargı kararları ile "ifade özgürlüğüne engel" olarak yorumlanan yasaklardan ders alınmadığı açıktır. Son yasak Türkiye'de basın ve ifade özgürlüğüne karşı yapılan yeni bir sistematik saldırıdır.

Erişim engelinden hemen önce İletişim Başkanı Fahrettin Altun, söz konusu platformu hedef almış uyguladığı sansürü eleştirmiş ancak platforma yönelik sansüre sessiz kalmıştır. Kararı alan irade bu engelin altında yatan sebebi bizlere açıklamalıdır.

Basın ve ifade özgürlüğü, demokrasinin temel direklerindendir. Bu tür sansür uygulamaları, otoriter yönetimlerin karakteristiğidir ve kabul edilemez. Instagram ve bununla birlikte son aylarda yasaklanan binlerce haber, derhal yurttaşların erişimine yeniden açılmalıdır."