Atlamadan önce bir kez daha düşünün: Felç kalabilirsiniz!

Sığ suya atlamak, hayat boyu tekerlekli sandalyeye mahkûm edebilir

Yaz aylarında serinlemek için tercih edilen havuz ve denizlerde, bilinçsizce yapılan balıklama atlayışlar felaketle sonuçlanabiliyor. Derinliği bilinmeyen ya da sığ sularda baş aşağı suya dalmak, boyun omurlarında kırılmalara, omurilik zedelenmelerine ve ciddi beyin travmalarına neden olabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi'nden Beyin ve Omurga Cerrahı Prof. Dr. Mahmut Akyüz, özellikle genç erkeklerde yaygın olan bu kazaların, kalıcı felç riski taşıdığını vurguluyor.

Her yıl yüzlerce genç bu kazalarla sakat kalıyor

Özellikle 15-25 yaş arasındaki erkeklerde sık görülen balıklama atlama kazaları, her yıl yaklaşık 500 kişiyi etkiliyor. Derinlik hesaplanmadan yapılan atlayışlarda, boyun omurlarının zarar görmesi durumunda solunum merkezi de baskı altında kalabiliyor. Bu da boğulmaya ya da solunum durmasına yol açabiliyor.

Omurilik zedelenmeleri geri dönüşsüz olabilir

Kafanın sert zemine çarpması ya da boyun omurgasının aniden geriye zorlanması, omurilikte ciddi hasarlara neden olabiliyor. Omuriliğin tamamen zarar görmesi halinde kişi hem hareket hem de his yetisini kaybediyor. Kısmi zedelenmelerde ise sinirlerde kalıcı kayıplar, iç organlarda fonksiyon bozuklukları, idrar yolu enfeksiyonları ve yatak yaraları gibi pek çok sağlık sorunu yaşanabiliyor.

“Çivileme” hareketi de riskli

Sadece balıklama değil, “çivileme” adı verilen ayak üstü atlamalar da tehlike taşıyor. Zemine kontrolsüz bir şekilde ayakla çakılmak; topuk, bel ve boyun omurlarında kırıklara neden olabiliyor. Her iki durumda da kalıcı sakatlık riski oldukça yüksek.

Yanlış müdahale, felci kalıcı hâle getirebilir

Kazadan sonra yapılan yanlış ilk yardım, omurilikteki hasarı artırabiliyor. Yaralının başı aşağı çevrilmemeli, silkeleme gibi yöntemlerle sudan çıkarılmamalı. Mümkün olduğunca hareketsiz tutulmalı, boyun sabitlenmeli ve baş-boyun-gövde ekseni bozulmadan sedyeye alınmalı. Çünkü yanlış taşıma, geri dönüşü olmayan felçlere neden olabiliyor.

Uzman ekip ve donanımlı hastane şart

Omurilik yaralanmalarında tanı ve tedavi, mutlaka deneyimli hekimler ve donanımlı merkezlerde yapılmalı. Gerekli tetkiklerle hasarın yeri ve derecesi belirlendikten sonra cerrahi müdahaleye başvurulabiliyor. Gerekirse titanyum destekli plak ve vidalarla omurlar sabitlenerek hastanın yeniden hareket kabiliyetine kavuşması sağlanabiliyor.

Atlamadan önce bu uyarıları dikkate alın

• Suya atlanacak yerin derinliği en az 2 metre olmalı.

• Uyarı levhası olmayan yerlerden uzak durulmalı.

• Dalgaların derinliği etkilediği unutulmamalı.

• Bulanık ve dibi görünmeyen sulara atlanmamalı.

• Yıkılmış iskelelerden suya girilmemeli.

• Tehlikeli bölgelerde cankurtaran bulundurulmalı.

• Özellikle gençler, bu konuda mutlaka bilinçlendirilmeli.