Ekonomik kriz 'define avcılığını' arttırdı mı? Kaçak kazılar için önlem alınıyor mu?

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'a sunduğu soru önergesiyle Niğde ilindeki Kınık Höyük kazısı ve arkeolojik sit alanlarındaki çalışmalarla ilgili detaylı bilgi talep etti. Özellikle Prof. Dr. Marco Capardoni’nin başvurularının reddedilme sebeplerini ve bölgede yaşanan kaçak kazı olaylarını gündeme getiren Gürer, bölgedeki tarihsel sürecin aydınlatılması ve koruma tedbirlerinin ne aşamada olduğunu sordu.

Gürer'in soru önergesine Bakan Ersoy yanıt verdi

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Kültür ve Turizm Bakanlığı'na verdiği soru önergesi:

“Niğde ili Altunhisar ilçesi "Kınık Höyük Kazısı" çalışmalarında ve Türkiye'nin başka yerlerindeki arkeolojik etkinliklerde yıllarca görev almış olan ve Pavia Üniversitesi'nde (İngiltere) öğretim üyesi olan Prof. Dr. Marco Capardoni, 2022 yılı sonunda Niğde ili sınırları içinde ve Nevşehir ilinde "yüzey araştırması" için başvuruda bulunmuş, ancak başvurusu geri çevrilmiştir. Bu kararın gerekçesi nedir? 2023 sonunda da yapılan başvurunun geri çevrilmesinin ve hiçbir gerekçe gösterilmeden bu araştırma izninin verilmemesinin nedenleri nelerdir? Bakanlık, bu konuda farklı bir araştırma ekibine izin vermiş midir?

Çalışmalar hangi aşamada? Mezarlarda tahribat olduğu doğru mu?

Altunhisar'ın Avören bölgesinde bulunan su sarnıçları, yeraltı şehri ve yerleşmelerin araştırılması yapılmış mıdır? Bölgedeki tarihsel süreç ortaya çıkarılmış mıdır? Define avcılarının talanı doğru mudur? Koruma tedbirleri alınmakta mıdır? Altunhisar ilçesi Zindan Vadisi yolunda yer alan "Kral Mezarlarının tarihi süreci ortaya çıkarılmış mıdır? Mezarlarda tahribat olduğu doğru mudur?”

Başvuru tekrar yapılırsa değerlendirmeye alınabilir

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in arkeolojik çalışmalarla ilgili soru önergesine yanıt verdi. Bakan Ersoy, Prof. Dr. MarcoCapardoni’nin Niğde ve Nevşehir illerinde 2022 ve 2023 yıllarında yüzey araştırması yapma başvurularının, Danışma ve Değerlendirme Kurulu tarafından incelendiğini belirtti. Aynı bölgede benzer çalışmaların bulunması nedeniyle başvuruların kabul edilmediğini ifade eden Ersoy, ilerleyen yıllarda tekrar başvuru yapılması durumunda değerlendirmeye alınabileceğini vurguladı.

Bakanlık ayrıca, Altunhisar’daki Kınık Höyük kazılarının Floransa Üniversitesi'nden Doç. Dr. Marina Puccibaşkanlığında yürütüldüğünü ve 2023 yılında 10 Temmuz-4 Eylül tarihleri arasında kazıların devam ettiğini bildirdi. Çalışmaların, Tunç Çağı’ndan Helenistik döneme kadar süren yerleşimlerin ortaya çıkarılmasına yönelik olduğunu belirten Ersoy, 2024 yılı kazı başvurusunun da değerlendirme aşamasında olduğunu açıkladı.

Avören Antik Kenti 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edildi

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in yerinde tespit edip kamuoyu gündemine taşıdığı Hasandağ Ulukışla köy yakınlarında yer alan antik Avören bölgesi ile ilgili de Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, yönelttiği soru önergesine yanıt vererek, Altunhisar ilçesindeki Avören Antik Kenti'nin 2015 yılında 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edildiğini hatırlattı. Bakan Ersoy, 2019 yılında bölgede iki kaçak kazı olayının yaşandığını ve bu olaylarla ilgili adli sürecin devam ettiğini belirtti.

Acil bilimsel kazı yapılmalı

Kaçak kazı çukurlarının Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararıyla kapatıldığını ve kaçak kazılara karşı mücadelenin kolluk kuvvetleri, yerel yönetimler ve müze müdürlüklerinin iş birliğiyle sürdürüldüğünü ifade etti. Bakan yanıtı değerlendiren Ömer Fethi Gürer bölgede önemli bir uygarlığın izleri olduğunu, başta su sarnıçları olmak üzere tüm alanın kapsamlı korumadan öte acil bilimsel kazı yapılması gerektiğini belirtti ve bölge yok edilmeden bir an önce bilimsel kazılar başlatılmalıdır “ dedi.

10 kral mezarının çevresinde deşikler var

Altunhisar ilçesinde Zindan Vadisi’nde yer alan Kral Mezarları'na ilişkin ise Niğde Müzesi Müdürlüğü’ne tahribata dair herhangi bir ihbarın ulaşmadığını belirten Ersoy, tarihi eser tahribatına ve kaçak kazılara neden olanlar hakkında 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında suç duyurusunda bulunulduğunu ve adli sürecin dikkatle takip edildiğini vurguladı. CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer Bölgede yer alan 10 civarında kral mezarının içinin yanında çevresinin de deşik olduğunu belirtip bu bölge de bilimsel kazı yapılması gereken yerlerdendir” diye konuştu. Ekonomik krizin define avcılığını artırdığını ve tarihin dün izlerinin tahrip edildiğini söyledi.