Uzmanı uyardı: Yaz tatilinde ekran değil bağ kurma zamanı

Yaz tatili çocuklar için eğlence ve dinlenme dönemi olsa da, aileler açısından “ekran süresi”, “verimli vakit” gibi konularda kaygı yaratabiliyor. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, bu dönemin çocukların özgüven, problem çözme ve sosyal uyum gibi becerilerini geliştirmek için önemli bir fırsat olduğunu söylüyor.

Ülkü, “Çocuklarla kurulan kaliteli bağ, onların duygusal dayanıklılığı ve gelişimi açısından temel belirleyicilerden biri. Bu bağı güçlendirmek için yaz ayları büyük bir avantaj sunuyor,” diyor.

“Kaliteli zaman, çocuğun ruhsal gelişimine yatırımdır”

Kaliteli zamanın süreden çok içeriğine bağlı olduğunu vurgulayan Ülkü, “20 dakikalık dikkatli, etkileşimli bir zaman dilimi bile çocuğun ruhsal gelişimine katkı sunar” diyor. Ebeveynlerin tüm gün çocukla vakit geçirme zorunluluğu olmadığını hatırlatan Ülkü, küçük ama anlamlı ritüellerin duygusal bağı beslediğini söylüyor.

Ekran bağımlılığına karşı alternatif üretin

Yaz tatilinde ekran süresinin doğal olarak arttığını belirten Ülkü, bu sürecin kontrolsüz ilerlemesi halinde dikkat dağınıklığı, uyku problemleri ve duygusal regülasyon sorunları gibi riskler doğurabileceğini ifade ediyor.

Ebeveynlere önerisi ise şu:
“Pazartesi müzik günü, salı hikâye günü gibi her güne anlam yükleyin. Deneyler yapın, kitap okuyun, birlikte yemek pişirin, geri dönüşüm projeleri hazırlayın. Alternatif sunulan çocuk, ekranı ikinci plana atar.”

Doğa, teknoloji çağının dengesidir

Ülkü, doğa ile temasın çocuklar üzerinde sadece fiziksel değil, duygusal ve bilişsel gelişimi de desteklediğini belirtiyor. Ağaçlara dokunmak, yürüyüş yapmak, böcekleri gözlemlemek gibi basit etkinlikler bile çocuklar için sakinleşme, keşfetme ve farkındalık kazanma yolları olarak tanımlanıyor.

“Park gezileri, deniz kenarı yürüyüşleri, doğa müzeleri… Hepsi çocukların iç dünyasında derin izler bırakır,” diyor Ülkü.

Küçük ritüeller büyük bağlar kurar

Zamanı kısıtlı olan ebeveynlere de seslenen Ülkü, “Kitap okuma, kahvaltı hazırlama, günün kısa bir özetini sohbetle paylaşma gibi tekrar eden anlar, çocuğun içsel güvenini destekler,” diyor.

“Çocukla aynı ortamda olmak yeterli değildir; göz teması, aktif dinleme ve duyguları onaylama kaliteli ilişkinin yapıtaşlarıdır.”

Sosyal beceriler evde de gelişir

Yaz tatili sosyal becerileri geliştirmek için fırsat sunar. Ancak bu yalnızca arkadaş çevresiyle sınırlı değil. Aile içinde de çok sayıda etkinlikle bu beceriler desteklenebilir.

Ülkü’nün önerileri şöyle:

• Masa oyunları: Sıra bekleme, kurallara uyma, kaybetmeyi kabullenme gibi sosyal davranışları geliştirir.

• Drama ve hikâye oyunları: Empati ve duygu tanıma becerilerini artırır.

• Akran buluşmaları: Piknik, bisiklet turu gibi etkinlikler arkadaşlık ilişkilerini güçlendirir.

• Gönüllülük projeleri: Hayvan barınağı ziyareti ya da yardım etkinlikleriyle çocuklara toplumsal aidiyet kazandırılabilir.