Cemil Tugay: Kemeraltı'nın turizm potansiyelini artırmalıyız

(İZMİR) - İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, tarihi şehir merkezini canlandırma ve sosyal, mekansal iyileştirmeler için kent paydaşlarıyla bir araya geldi. Tugay, toplantıda, "Kemeraltı'nı Turizm açısından daha cazip hale getirmeliyiz, gençleri de kapsayan planlamalar yapmalıyız. Geçmişle bugünün, bugünle geleceğin bağını koparmadan Bir şeyler yaparsak doğru sonuca ulaşabiliriz." sözlerini dile getirdi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, Kemeraltı ile tarihi kent merkezi Basmane ve Kadifekale için yapılan geçmiş çalışmalar, mevcut durum ve öngörülen projeler üzerine geniş kapsamlı bir toplantı düzenledi. Kültürpark'taki Meclis Salonu'nda yapılan bu toplantıya, belediye bürokratları, Tarihi Kemeraltı İnşaat Yatırım Ticaret AŞ (TARKEM) yöneticileri ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri katıldı. Tugay'ın yönettiği oturumda, kurumlar arası işbirliği, geçmiş projelerden elde edilen deneyimler ve gelecek dönemin öncelikli meseleleri masaya yatırıldı.

Kemeraltı ve çevresiyle ilgili, bugüne kadar gerçekleştirilen projeler Kent Tarihi, Tanıtım ve Turizm Dairesi Başkanlığı tarafından katılımcılara aktarılırken; diğer daire başkanlıkları ve müdürlükler de kendi alanlarına yönelik sürdürülen ya da planlanan çalışmalara dair bilgi verdiler.

Toplantıda görüşlerini paylaşan Tugay, şunları belirtti:

"Bir dış paydaşlar buluşması yapalım"

"Geçmişle bugünün, bugünle geleceğin bağını koparmadan bir şeyler yaparsak doğru sonuca ulaşabiliriz. Bizim belli ki yeni bazı buluşmalara, değerlendirmelere ihtiyacımız var. Bir dış paydaşlar buluşması yapalım. Öncesinde bazı şeyleri gözden geçirmek gerekiyor. Bölgenin 19 olan alt bölgesini yeniden tanımlamalı. Bunu yaparken sadece tarihsel kökene değil sosyal dokuya da bakmalı, gelecek hedeflerini de düşünerek somut olmayan kültürel miras da dahil envanterleri gözden geçirmeliyiz.

" Daha çok bireyin dikkatini çekecek projelere ihtiyacımız var. "

İzmir'in sanatı, İzmir'in yemeği, İzmir'in yayınları, İzmir'in sporu, İzmir'in şarkıları gibi birçok tema üzerinden kocaman bir İzmir çarşısı haline dönebilir böyle alanlar. Bazen insan "En taze ve güzel meyveyi, çerezi, eti nereden bulurum" diye düşünüyor ama çocukluğumda Kemeraltı'nda böyle yerler daha çok bulunurdu. Böyle bir karaktere bürünerek eskiden bugüne bir şeyleri taşımış oluruz. Bugün de bir alışveriş merkezi olarak kentin yerlisine kaliteli gıda satan bir alan olabilir. Çokça sinema ve tiyatronun olduğu bir alanın bütün sinema ve tiyatroları yok edilmiş gibi görünüyor. Onlardan en azından birkaçını yeniden kazandırabiliriz. Sokak etkinlikleri, dışa mekanda düzenlenen bazı etkinlikler bir an önce başlatılmalı. Gizli kalmış hikayeleri çok daha yaydığımız, çok daha fazla insanın duyduğu bir çalışmaya ihtiyacımız var.

" Herkesin keyifle kullanacağı Bir ortam yaratacağız. "

Hırpalanmış, eksikleri çok olan, yeterince istediğimiz şekilde düzenleyemediğimiz bir alan var ve burası bizim için değerli. Düzeltirken bir mekansal düzeltme sağlayacağız ama sadece belli bir grup insan için değil herkesin kullanmaktan keyif aldığı bir ortama dönüştüreceğiz. En azından belli rotalarda insanların bir yerden gelip çıkana kadar bir şeylerden memnun olması, kullanması ve oranın kontrol altında olması gerekiyor. Başarılanlar da genelde böyle başarılıyor ama sadece bir tane yapıp bitirmeyeceğiz. Bir tanesini bitirince ikincisine başlayacağız. Derken belki yatırımcısı da mülk sahibi de bundan etkilenip duruma başka yaklaşacak. Sınırları, kuralları koymak gerçekten önemli. Böyle bir süreci yürütmeliyiz.

" Çalışmalarımızı Bir araya getirip gözden geçirelim. "

Geçmişten bugüne pek çok yapılmış çalışma var. Bazı şeyleri yeterince değerlendirmediğimizi, geçmişte yapılmış bazı değerli çalışmaların şu anda çok göz önünde olmadığını gördüm. O nedenle böyle bir toplantıyı düzenlemek istedik. 2013 yılında bir İzmir Tarih Projesi var. Onun üzerine eklenen bazı çalışmalar var. Kemeraltı, Basmane, Agora, Kadifekale gibi eski kent merkezi ile ilgili yapılmış çalışmaları da devam eden çalışmaları da harmanlayıp gözden geçirelim.

" Zenginliğimizin değerini yeterince kavrayamıyoruz. "

Bizler hayatımız boyunca Roma'nın, Avrupa'nın tarihi kentlerinin reklamlarını izledik. Çoğumuz gitmek istedik ya da para harcayarak gittik. Halbuki İzmir, Roma gibi belki ondan bile eski tarihe sahip nitelikli olabilecek kültürel altyapısı olan bir şehir. Bunun kıymetini bilmeyle ilgili kültürel bir eksiğimiz var. Sahip olduğumuz bu zenginliğin değerini fark edemiyoruz. Şehrimizin kendini kimlikli hissetmesi için, sahip olduğu her türlü potansiyeli kullanması için değerlendirmesi gereken birçok şey var."

Bölge, 51 mahalleyi kapsıyor

Büyükşehir Belediyesi bünyesindeki sosyolog Mert Kaya, tarihi şehir merkezine yönelik geçmişte yapılmış ve devam eden projeleri aktardı. Kaya, Kemeraltı, Basmane ve Kadifekale bölgelerini içeren tarihi alanın korunması ve gelecek nesillere aktarılması için 2002 yılından bu yana çeşitli çalışmalar yürütüldüğünü belirtti. Ayrıca bölgenin, "Tarihi Liman Kent" temalı dosyasıyla İzmir'in Bergama ve Efes'ten sonra UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne girme sürecini başarıyla tamamladığını, daimi listeye giriş için çalışmaların hâlâ sürdüğünü de ifade etti. Kaya, bölgenin 51 mahalleden oluştuğunu vurguladı.

Çalışmaları aktardı

Kaya, geçmişte gerçekleştirilen Yenileme Alanı İlanı, kamulaştırma faaliyetleri, TARKEM projeleri, İzmir Tarih Projesi ve diğer ilgili stratejilerin ayrıntılarını sundu. Ayrıca, katılımcılara yurt içindeki ve çeşitli ülkelerdeki iyi uygulama örneklerini aktardı.

"İzmir kırmızısı" önerisi

Geçmiş projeler üzerine katılımcıların düşüncelerini paylaştığı toplantıda, araştırmacı-yazar Orhan Beşikçi, Kemeraltı Kurumsal Kimlik Rehberi'nin tasarım aşamasında bazı önerilerde bulundu. Beşikçi, Basmane'nin eski basma fabrikalarında kullanılan motiflere yer verilmesi gerektiğini söyledi ve marka rengi için "İzmir kırmızısı" önerdi, ayrıca sokak isimlerinde geçmişe dönüş fikrini sundu.

İzmir Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Semih Girgin, özellikle gençlerin ilgisini çekmek amacıyla kültürel etkinlikler önerisinde bulundu. Bu önerilerin arasında Kemeraltı bölgesinde sanat etkinliklerinin gerçekleştirilmesi de yer aldı.

Kemeraltı, insanlarda neyi ifade ediyor

Toplantıda, Kemeraltı Algı Araştırması sonuçları da gündeme geldi. Araştırmaya göre, Kemeraltı halk arasında "tarihi", "alışveriş" ve "çarşı" kelimeleri ile ilişkilendiriliyor. Kemeraltı'nın en olumlu özellikleri halkta "nostalji" ve "özlem" olarak değerlendiriliyor. Yaş grubunun artmasıyla birlikte Kemeraltı'ndan alınan tatmin oranı da yükseliyor. Y ve Z kuşağı, mevcut dokunun korunmasını, görüntü kirliliğinin azaltılmasını ve Kemeraltı'nda eğlence ile kültürel mekanların çoğaltılmasını istiyor. Ayrıca güvenlik ve aydınlatmanın artırılması da talepler arasında yer alıyor.

İkiçeşmelik'te güvenli geçiş için plan çalışması

İzmir Planlama Ajansı (İZPA) Başkanı Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu da "İzmir'de sanat ve kreatif endüstrilerin bölgeye girmesinin çekiciliğinin sağlanması gerekiyor. Yeni bir girdinin nasıl yaratılacağına dair öneri yok, eksik olan bu. Yaratıcı boşluk var. Onun gündeme getirilmesi gerekiyor" dedi.

Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı Hasibe Velibeyoğlu, bölgedeki doku odaklı iyileştirme projeleri ile canlanma ve kalkınma hedeflerinin gerçekleştirileceğini belirtti. Velibeyoğlu, somut kültürel varlık envanteri çalışmasının devam ettiğini, soyut kültürel varlıklarla ilgili çalışmaların da en kısa sürede tamamlanacağını ifade etti.

Velibeyoğlu, İkiçeşmelik Mekânsal İyileştirme Stratejileri doğrultusunda Kemeraltı ve Basmane'yi ayıran İkiçeşmelik'te güvenli geçiş sağlanmasına yönelik Ulaşım Dairesi Başkanlığı ile proje yürütüldüğünü de ekledi.

Risk Planı çalışmaları

Toplantıda Risk Yönetim Planı çerçevesinde gerçekleştirilen çalışmalar da ele alındı. Buna göre, İkiçeşmelik'in batısındaki alanlar pilot bölge olarak seçilerek incelendi. Belirlenen odak alanlarında da araştırmalar yapıldı. Senaryoya göre, Mirkelam Han gibi tarihi yapıların risk durumları tespit edilerek, afet anında ne tür hasarlar olabileceği ve bu halde neler yapılması gerektiği için operasyon planları belirlenerek ilgili birimlere iletildi.

Tugay, toplantıyı, "Bugün İzmir için güzel bir şey yaptığımızı düşünüyorum. Bugünün ardından herkesin aklında daha farklı bir tarihi bölge oluşmuş oldu" ifadeleriyle sonlandırdı.