Kadıköy'de sanat eserleri yerinde koruma altına alınıyor

Kadıköy Belediyesi, geçtiğimiz yıl aldığı kararla, yıkılacak binaların dış cephelerinde veya iç mekanlarında bulunan sanatsal öğelerin korunmasını sağlamak amacıyla çalışmalar başlattı. Bu girişimin ilk örneği, Suadiye Mahallesi'nde yer alan İzmir Apartmanı'nda görülüyor. Apartmanın cephesinde bulunan mozaik, yenileme süreci sonrasında apartmanın bahçesine taşındı.

Koruma Bilinci Artıyor

Kadıköy Belediyesi Koruma Uygulama ve Denetim Bürosu’ndan Uzman Sanat Tarihçisi Billur Mine Kantar, ilçedeki binaların büyük bir kısmının 1950-1990 yılları arasında inşa edildiğini ve bu dönemde pek çok yapının mozaikler, boyama öğeleri ve rölyeflerle süslendiğini belirtti. Ancak, kentsel yenileme süreciyle birlikte bu sanat eserlerinin çoğu yok oldu. Kantar, bu durumu değiştirmek adına 2024 yılında belediye meclisinde alınan kararın, ilçede sanatsal değerlerin korunmasında bir dönüm noktası olduğunu ifade etti.

Yıkımların Ardında Kayıp Sanatlar

Kadıköy’deki kentsel yenileme hareketinin hız kazanmasıyla birlikte, yıkılacak yapılarda yer alan kültürel miras niteliğindeki mimari süslemelerin çoğu kayboluyor ve hiç kayıt altına alınmadan yok ediliyordu. 2020’de başlayan amatör çalışmalarla bu tür eserler kurtarılmaya çalışıldı. Ancak, zamanla sosyal medya ve akademik çevrelerin desteğiyle, bu sanat eserlerinin korunması konusunda bir farkındalık oluştu ve mülk sahipleri ile müteahhitler, bu konuda Kadıköy Belediyesi ile işbirliği yapmaya başladı.

Sürecin İşleyişi

Kadıköy Belediyesi, ilçedeki tüm süsleme öğeleri için bir arşiv oluşturdu ve bu arşiv aracılığıyla ilgili müdürlüklerle koordinasyon sağlıyor. Riskli bir yapı tespit edildiğinde, Afet Müdürlüğü’ne bilgi veriliyor ve yıkım öncesi süslemelerin sökülmesi sağlanıyor. Sökülen öğeler güvenli bir şekilde depolanıyor ve yeni bina tamamlandığında, bu parçalar projeye dahil edilerek sergilenmesi için uygun alanlarda kullanılabiliyor.

Sanatçılara Saygı ve Kadıköy’ün Sanatsal Kimliği

Kadıköy, yıllar içinde birçok sanatçıya ev sahipliği yapmış ve bu sanatçılarının eserleri ilçenin sokaklarında sergilenmeye devam ediyor. Bedri Rahmi Eyüboğlu, Cevdet Altuğ gibi önemli sanatçıların eserleri, Kadıköy'ün özgürlükçü kimliğini yansıtıyor. Kantar, bu sürecin sadece Kadıköy için değil, diğer kentler için de örnek teşkil edebilecek bir koruma yaklaşımı sunduğunu belirtti.