Uzmanı uyardı: Yapay zeka dert ortağınız değil, bağımlılık yapabilir!

Sohbet robotları, terapi botları, duygulara karşılık veren yapay zeka uygulamaları... Teknoloji dünyasının gündeminden düşmeyen bu gelişmeler, psikolojik sınırları da zorluyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi’nden Uzman Psikolog Meysenaz Koser, yapay zeka ile dertleşenlerin sayısının hızla arttığını ancak bu durumun fark edilmesi gereken gizli tehlikeler barındırdığını söylüyor: “Bazı kullanıcılar yapay zeka ile kurdukları etkileşimi ‘dijital dostluk’ olarak tanımlıyor. Hatta yalnızlık hissini azalttığını düşünenler de var. Ancak bu, iki ucu keskin bir bıçak.”

Bu 7 uyarıyı dikkate alın

1. Gerçek terapiyi taklit edemez
Yapay zekanın verdiği yanıtlar ne kadar uzun ve ayrıntılı olursa olsun, bir psikologla yapılan seansın yerini tutmaz. Duyguların derinliği, algoritmalarla tam olarak kavranamaz. Tavsiyeler genelleyici ve yüzeysel kalabilir.

2. Empati değil, yazılım
“Beni anlıyor” hissi yanıltıcı olabilir. Yapay zeka duyguları analiz edebilir ama hissedemez. Verdiği destekleyici yanıtlar, içtenlikten değil programlamadan kaynaklanır. Duygularınız veri değil, sizin yaşanmışlıklarınızdır.

3. Gerçek ilişkilerin yerini tutmaz
İnsan ruhu, jestlerle, ses tonuyla, göz temasıyla kurulan bağlarla iyileşir. Dijital sohbetlerde bu unsurlar yoktur. Gerçek ilişkilerden uzaklaşmak, sosyal izolasyona yol açabilir.

4. Alışkanlık haline gelmesin
Sürekli yapay zekaya dert anlatmak, sosyal ilişkileri ikinci plana itebilir. Ayrıca, yapay zekanın sürekli onaylayan yapısı, gerçek hayattaki reddedilmeleri daha sarsıcı hale getirebilir.

5. Geçici rahatlama aldatıcı olabilir
Yapay zeka ile yapılan sohbetler kısa süreli bir ferahlık sunsa da, kalıcı iyilik hali için karşılıklı bilinçli iletişim gerekir. İnsan olmak, hissetmek ve paylaşmakla anlam kazanır.

6. Kişisel verilerinizi unutmayın
Dijital ortama aktardığınız duygularınız gelecekte veri olarak işlenebilir. Ayrıca, bu tür sohbetlere ayrılan uzun süreler kişisel gelişim ve üretkenlikten çalınan zamanlara dönüşebilir.

7. Duygusal bağımlılığa dikkat
Uzun vadede yapay zekaya duygusal olarak bağlanmak, yalnız kaldığınızda artan stres ve bağımlılık hissine neden olabilir. "Beni anlayan tek şey bir makine" düşüncesi, depresyona giden yolu açabilir.