Barajlar alarm veriyor, İstanbul'un tüketim artıyor: "10 yıl önceki su tüketimini artık göremiyoruz"

Su rezervleri neredeyse 10 yılın en düşük seviyesine inen İstanbul'un su tüketimi artışı kesilmeyen nüfus artışıyla beraber rekor kırarken, belediye bir yandan su tedarikini artıracak yatırımlar bir yandan tüketimi azaltıcı çalışmalar yürütüyor.

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Tuğba Ölmez Hancı Reuters ile yaptığı söyleşide kentin su tüketiminin her geçen yıl arttığına dikkat çekti.

Aynı zamanda İstanbul Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünde profesör olarak görev yapan Hancı'in verdiği bilgiye göre göçmen sayısındaki artış, yeni imara açılan yerler ve yükselen nüfus su tüketimini artırdı. Ayrıca yaz aylarındaki aşırı sıcaklar da tüketimi artırıcı rol oynadı.

"Göçmenler, artan nüfus, imara açılan yerler..."

Hancı, "İstanbul'un nüfusu resmi olarak 16 milyon olarak görünse de yaklaşık 19-20 milyon civarında bir nüfusumuz var. Göçmenlerimiz, artan nüfus, yeni imara açılan yerler var... 10 yıl önceki su tüketimini artık göremiyoruz" dedi.

İSKİ'nin resmi verilerine göre tüketimin göstergesi olarak kabul edilen kente verilen günlük su miktarı 10 yıl önceki 2.4 milyon m3/gün düzeyinden yüzde 26 artışla geçen yıl 3 milyon m3/gün seviyesine çıktı. Kayıp/kaçak oranındaki düşüşe rağmen gerçekleşti.

Açık ara farkla ülkenin en kalabalık kenti olan İstanbul'un kıt su kaynakları bulunuyor. Hancı'ın verdiği bilgiye göre aradaki açık kentin 160 kilometre doğusunda yer alan Melen ve 75 km uzaklıktaki Yeşilçay akarsu sistemlerinden sağlanan suyla kapatılıyor.

İSKİ'nin verilerine göre yağışların çok azaldığı bir yazın ardından barajların ortalama doluluk oranı %24'e indi ve %18'e indiği kurak 2014 yılından bu yana en düşük seviyeyi gördü.

Hancı, barajlardaki su seviyesinin tüketim açısından acil çözülmesi gereken bir sorun yaratıp yaratmadığı sorusuna, tek başına barajlardaki su seviyesinin karar vermek için yeterli olmayacağı cevabını verdi.

"İSKİ olarak haftada birkaç kez toplanıyoruz. Entegre su yönetimimiz var, tüm önlemlerin alınması için çalışmalar yapılıyor... Bu sene devreye alınan yeni bir Melen terfi istasyonumuz var. Melen'den daha fazla su alabilelim, bunu Asya yakasında depolayalım ve Avrupa yakasına daha fazla su geçirebilelim diye."

Hancı'nın verdiği bilgiye göre son günlerde 3.3 milyon m3'e ulaşan günlük tüketimin 2.2 milyon m3'lük bölümü, yani üçte ikisi Melen ve Yeşilçay'dan temin edildi.

İstanbul'daki su talebi de karmaşık bir görünüm arzediyor. Suyun üçte ikisi kentin doğusundan gelirken, nüfusun %65'i kentin batı kesimi olan Rumeli yakasında yaşıyor. Barajlardaki su miktarı azalınca kent dışından gelen suyun Anadolu tarafında depolanması, sonra boğazın altından geçen boru hattıyla Rumeli rezervuarlarına aktarılması, oradan da son kullanıcıya dağıtılması gerekiyor.

İstanbul'a gereken suyun temininde sorun olmadığını ifade eden Hancı, buna rağmen su tüketimini azaltmak için bilinçlendirme çalışması yürüttüklerine ve yoğun su tüketen sanayi tesislerine arıtma suyu verdiklerine dikkat çekti. Ayrıca uzun dönemli planlama kapsamında inşaatı yıllardır tamamlanamamış olan Melen barajının tamamlanması gerektiğini hatırlattı.

Önümüzdeki 30 yıla dair içme suyu planlamasını içeren masterplan'ı tamamladıklarını ifade eden Hancı, "Bu kapsamda yedi tane su kaynağı ile ilgili ön fizibilite çalışmaları gerçekleştirildi. Farklı kaynakların da planlamaası gerçekleştirilmiş durumda" dedi.

Hancı ayrıca Ekim ayından itibaren yağışlı sezona girileceğine dikkat çekerek, su tüketimine kısıtlama getirilmesi gibi bir planın bulunmadığını ifade etti.

Marmara bölgesinde İstanbul'un yer aldığı kesimde yağışlar Ekim ayından itibaren artıp Nisan ayına kadar devam ediyor, yaz ayları başta olmak üzere geri kalan dönemde ise az yağış görülüyor. (REUTERS)