Bakır fiyatları tüm zamanların rekorunu kırdı!

Bakır fiyatları, büyük madenlerdeki üretim aksaklıkları ve önde gelen üreticilerin hayal kırıklığı yaratan tahminleriyle birlikte arz sıkıntısı endişelerinin artması sonucu tüm zamanların rekor seviyesine yükseldi.

Londra metal borsasındaki gösterge fiyat, bugün yüzde 1 artışla ton başına 11 bin 137 dolara çıkarak Mayıs 2024’teki 11 bin 104 dolarlık önceki rekoru geride bıraktı.

Tarifeler ve üretim sorunları fiyatları yükseltti

İngiliz Financial Times (FT) gazetesinde bugün yayımlanan haberde, "Donald Trump yönetiminin uyguladığı bakır tarifeleri, yaşlanan madenler ve bazı büyük üretim tesislerindeki kesintiler, metal fiyatlarında yaşanan yükselişi tetikledi" denildi.

Jefferies analistleri, bu ay yayımladıkları değerlendirmede "bazı büyük madenlerdeki operasyonel sorunlar" nedeniyle bakır üretiminin olumsuz etkilendiğini ve "önümüzdeki yıl bakır piyasasında ciddi açıklar" yaşanacağını belirtti.

Yapay zeka ve enerji talebi büyümeyi destekliyor

Bakır talebinin, yapay zeka altyapısını sağlayan veri merkezleri ile enerji ve şebeke altyapısındaki kullanım artışıyla büyümesi bekleniyor. Madencilik şirketleri, bakırı geleceğin büyüme motoru olarak görüp yeni varlıklar için rekabet ediyor.

Benchmark Mineral Intelligence analisti Albert Mackenzie, fiyatların arz kesintileri nedeniyle “yüksek seviyelerde” seyrettiğini belirtirken, ABD-Çin ticaret savaşının yatırımcıları “talep konusunda temkinli” hale getirdiğini söyledi.

Mackenzie’ye göre, iki ülkenin ticaret anlaşmasına yakın olduğu yönündeki sinyaller bu hafta fiyatların yükselmesine katkı sağladı. Çin, “dünyanın açık ara en büyük bakır tüketicisi” konumunda.

Büyük madenlerde üretim düşüyor

Bu yıl bakır arzı, bir dizi şokla sarsıldı. Freeport-McMoRan’ın Endonezya’daki dev Grasberg madeninde meydana gelen ölümcül toprak kayması sonrası üretim durduruldu. Şirket, bu ay yaptığı açıklamada madenin hâlâ kapalı olduğunu ve gelecek yıl üretimin ciddi biçimde düşeceğini bildirdi.

Birkaç büyük üretici de 2025 üretim tahminlerini aşağı yönlü revize etti.

Londra merkezli Glencore, yılın ilk dokuz ayında bakır üretiminin yüzde 17 azaldığını ve yıl sonu üretim beklentisinin üst bandını aşağı çektiğini açıkladı.

Şilili Antofagasta da bu ay, 2025 üretiminin önceki tahminlerinin alt sınırında kalacağını duyurarak yatırımcıları hayal kırıklığına uğrattı.

Dev birleşmeler ve düşen çıktılar

Bakır sektöründe bu yıl, 50 milyar dolarlık Anglo American–Teck Resources birleşmesi ses getirmişti ancak Teck, Şili’deki Quebrada Blanca tesisinde üretimin üçüncü çeyrekte yıllık bazda yüzde 25 azaldığını ve 2028’e kadar olan üretim tahminlerini düşürdüğünü açıkladı.

Anglo American da bu hafta, Şili’deki bakır üretiminin geçen yıla kıyasla yüzde 20 azaldığını bildirdi.

Fiziki piyasada dengesizlik

Bakırın yeni rekoru, metal için çalkantılı bir yılı taçlandırdı. Tarifeler yürürlüğe girmeden önce ABD’ye yönelen fiziksel bakır akışı, diğer piyasalardaki stokları daralttı.

ABD’deki Comex depolarındaki bakır stokları, Londra Metal Borsası (LME) ve Şanghay Vadeli İşlemler Borsası’ndaki toplam stokların üzerine çıktı.

Yükselen fiyatlar, piyasaya yeni katılımcıların da ilgisini çekti. Mercuria gibi ticaret devleri, baz metaller ticaretindeki varlıklarını genişletmeye başladı. Bu durum, hem rekabeti artırıyor hem de spekülatif bakır işlemlerinin hacmini büyütüyor.