BİSAM: Dört kişilik bir aile için yoksulluk sınırı 89 bin 282 TL

Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi’nin (BİSAM) Haziran 2025’e ilişkin Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırmasına göre, dört kişilik bir ailenin sadece sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için yapması gereken asgari gıda harcaması 25 bin 811 TL oldu. Bu tutar, aynı ailenin diğer temel ihtiyaçlarının da dahil edilmesiyle yoksulluk sınırını 89 bin 282 TL’ye çıkardı.

Her birey için ayrı hesaplama yapıldı

Araştırmada, bireylerin yaş ve cinsiyetlerine göre tüketmesi gereken kalori miktarlarına dayanarak kişi başı aylık gıda harcamaları hesaplandı:

• Yetişkin erkek: 7.265 TL

• Yetişkin kadın: 6.923 TL

• 15-18 yaş arası genç: 7.161 TL

• 4-6 yaş arası çocuk: 4.462 TL

Bu harcamaların toplamı dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenebilmesi için gerekli açlık sınırını oluşturuyor: 25.811 TL.

Yoksulluk sınırı 89 bin lirayı aştı

Açlık sınırı esas alınarak yapılan hesaplamada barınma, ulaşım, sağlık, eğitim, ısınma, giyim ve diğer giderlerin de dahil edilmesiyle yoksulluk sınırı 89 bin 282 TL olarak hesaplandı.

Tek başına yaşayan bir birey için ise sağlıklı beslenme ve temel ihtiyaçları karşılayabilmesi adına yapılması gereken toplam harcama 41.857 TL oldu. Bu da tek kişilik hane için belirlenen yoksulluk sınırını oluşturdu.

Günlük harcamalarda en büyük pay meyve-sebzeye

Haziran 2025 için günlük gıda harcamalarında en yüksek maliyet, meyve ve sebze grubuna ait oldu:

• Meyve-sebze: 288,4 TL (toplam harcamanın %33,5’i)

• Süt ve süt ürünleri: 207,79 TL (%24,2)

• Et, tavuk ve balık: 161,83 TL (%24,9)

• Ekmek ve tahıl ürünleri: 71,43 TL (%10,43)

• Katı ve sıvı yağlar: 41,02 TL

• Yumurta: 13,12 TL

• Şeker, bal, reçel, pekmez: 19,42 TL

Beslenme kalıbı ve yöntem revizyonu

Araştırma, Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi tarafından hazırlanan “Türkiye’ye Özgü Beslenme Kalıbı” temel alınarak yürütüldü. 2022 yılına kadar TÜİK’in yayımladığı madde fiyatları esas alınırken, bu tarihten sonra TÜİK’in fiyat verisi yayımlamayı bırakması nedeniyle fiyatlar İstanbul Halk Ekmek ve zincir marketlerin internet fiyatları üzerinden hesaplanıyor.

Ayrıca mevsimsel değişiklikler, fiyat oynaklığı ve yöntem değişiklikleri nedeniyle araştırmada dört revizyon yapıldı. Bu nedenle farklı dönemlerdeki veriler karşılaştırılabilir değil.

Yöntem: Kalori ihtiyacına dayalı maliyet hesabı

Aşağıdaki kalori ihtiyacı değerleri dikkate alınarak günlük ve aylık harcama kalıpları oluşturuldu:

• 4-6 yaş çocuk: 1.963 kalori

• 15-18 yaş çocuk: 3.244 kalori

• Yetişkin erkek: 2.953 kalori

• Yetişkin kadın: 2.658 kalori

Bu kalori ihtiyaçlarının piyasadaki fiyatlara göre karşılanması için yapılan harcama hesaplamasıyla açlık sınırı belirleniyor. Hanehalkı tüketim kalıpları kullanılarak yoksulluk sınırı hesaplanıyor.