Hasan Karal: Et fiyatları dünya ortalamasının üç katı, halk sağlığı tehdit altında

DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Türkiye’de kırmızı et fiyatlarındaki fahiş artış ve üretimdeki sert düşüşü Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne taşıdı.

Et krizi Meclis gündeminde: Fiyatlar yüzde 1235 arttı

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Karal, son beş yılda dana karkas etin kilogram fiyatının yüzde 1235 artarak 32,35 TL’den 432 TL’ye yükseldiğini belirtti.

Karal, Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği verilerine atıfla bu fiyat artışının rekor seviyede olduğunu vurgularken, TÜİK’in 2024 yılına ait verilerine göre kırmızı et üretiminin yüzde 11,7 oranında azaldığını hatırlattı. 2023’e kıyasla yaklaşık 278 bin tonluk üretim kaybının yaşandığını söyleyen Karal, bunun son beş yılın en sert düşüşü olduğuna dikkat çekti.

Et erişimi sınırlı, toplum risk altında

Kurban Bayramı öncesi kırmızı et krizinin büyüdüğünü belirten Karal, üretimdeki düşüş ve fiyatlardaki artışın yalnızca ekonomik değil, halk sağlığı açısından da ciddi sonuçlar doğurduğunu dile getirdi. Eurostat verilerine göre Türkiye’de nüfusun yüzde 39,1’inin iki günde bir et, tavuk veya balık içeren bir öğün tüketemediğini ifade eden Karal, bu durumun çocuk gelişimi, yaşlı sağlığı ve genel toplum direnci üzerinde kalıcı etkiler yaratabileceğini vurguladı. Türkiye’nin Avrupa ülkeleri arasında et tüketiminde son sıralarda yer aldığını, kırmızı etin ise dünya ortalamasına göre en pahalı olduğu ülkelerden biri olduğunu söyledi.

Bakanlığa yedi maddelik soru

Karal, Bakan Yumaklı’dan şu soruları yanıtlamasını istedi:

1. Son beş yılda kırmızı et fiyatlarında yaşanan artışın temel nedenleri nelerdir? Bakanlık bu artışlara karşı hangi önlemleri almıştır?

2. Türkiye’de kırmızı et fiyatlarının dünya ortalamasının üç katına çıkmasının gerekçeleri nelerdir? Üretim maliyetlerinin etkisi nedir?

3. Halkın hayvansal protein ihtiyacını karşılamaya yönelik, uzun vadeli ve sürdürülebilir bir kırmızı et politikası var mıdır?

4. TÜİK ya da Bakanlık tarafından kırmızı et tüketimine dair bir düşüş araştırması yapılmış mıdır? Sonuçları nelerdir?

5. Et ve Süt Kurumu’nun son beş yıldaki piyasa müdahale alım-satım miktarı nedir? Bu müdahaleler fiyatları dengelemeye yetmiş midir?

6. Son beş yılda canlı hayvan ve et ithalatına ne kadar kamu kaynağı ayrılmıştır? Bu ithalatın fiyat dengesi üzerindeki etkisi nedir?

7. Dar gelirli vatandaşlar için et erişimini kolaylaştıracak sosyal destek programı planlanmakta mıdır?

Karal, kırmızı ette yaşanan krizin yalnızca ekonomik bir sorun olmadığını, sosyal devlet sorumluluğu çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.