Sarımsak fiyatı el yakıyor: “Eskiden pamuk beyaz altındı, şimdi sarımsak”

CHP’li Ömer Fethi Gürer, sarımsak fiyatlarındaki sert artışı yerinde inceledi. Halde esnafla konuşan Gürer, hem yerli hem de ithal sarımsak fiyatlarının neden bu kadar yükseldiğini sordu. Gürer, “Sarımsak artık beyaz altın oldu” dedi.

Üretim düştü, fiyat fırladı

Gürer, sarımsak üretimindeki düşüşe dikkat çekerek, “2023’te 54 bin ton taze, 142 bin ton kuru sarımsak üretildi. 2024’te ise bu rakamlar tazede 50 bin tona, kuruda 135 bin tona geriledi. Üretim düşünce ithalata yöneldik ama fiyatlar düşmedi” diye konuştu.

İthalat var ama faydası yok

2024’te 4 bin 942 ton sarımsak ithal edildiğini, 2025’in ilk iki ayında da 2 bin 739 tonluk ithalat yapıldığını belirten Gürer, “TÜİK verilerine göre ithal sarımsağın kilosu 69 TL. Ancak ürün birden fazla el değiştiriyor, nakliye ve ambalaj eklenince fiyat halde bile 200 lirayı aşıyor. Bu ithalat vatandaşa ucuzluk getirmiyor, birilerinin kazanç kapısı oluyor” ifadelerini kullandı.

Marketle hal arasında uçurum

Hal fiyatının 230 liraya kadar çıktığını belirten esnaflar, “Biz tüccardan 200 liraya alıyoruz, işçilik ve nakliye eklenince 230 liraya satıyoruz. Marketlerde ise semte göre 300 ile 450 lira arasında değişiyor” dedi. Gürer, Aralık 2024’te kilosu 140 lira olan sarımsağın bugün neredeyse üç katına çıktığını hatırlattı: “Emekliye bayramda 1000 lira ikramiye verildi. Üç kilo sarımsak anca alır!”

“40 yıldır böyle zam görmedik”

Halde 40 yıldır çalışan bir esnaf ise, “Bu kadar artış hiç görmedim. Aralıkta 100 liraya satıyorduk, şimdi 200 liraya dayandı. Üç ayda yüzde 100 zam geldi” dedi.

Girdi maliyeti çiftçiyi kaçırıyor

Esnaf ve üretici, çözümün ithalatta değil, üretimin artırılmasında olduğunu vurguladı. Ancak girdi maliyetlerinin bel bükmeye devam ettiğini söyledi:
“İşçi yevmiyesi 1000 lira. Gübre, ilaç, tohum, nakliye çok pahalı. Mersin’den gelen araç geçen yıl 15 bin liraydı, şimdi 30 bin lira. Elektrik faturam aylık 50 bin lirayı buluyor. Soğuk hava deposu olmadan saklanmaz, çillenir, bozulur. Kar marjı eridi, zar zor ayakta duruyoruz.”

“Sarımsak sağlığa faydalı ama emekliye lüks oldu”

Gürer, sarımsağın sağlık açısından önemli bir ürün olduğunu vurgulayarak, “Yaşlılara sarımsak tüketin deniyor ama fiyatlar nedeniyle emekli sarımsağa bile ulaşamıyor” dedi.

Son olarak Gürer, Tarım ve Orman Bakanlığı’na seslendi: “Geçen yıl Sayın Bakan tarlada sarımsak ekmişti ama pek uğurlu gelmemiş! Üretim artmazsa bu fiyatlar düşmez.”