Yeni vergi düzenlemesi komisyondan geçti: Vergi sisteminde önemli değişiklikler geliyor

Haber: Erva GÜN - Berfin BAYIR

(TBMM) - Vergi oranlarında yapılan değişiklikler, KDV'deki istisnaların azaltılması, gayrimenkul ile tapu süreçlerindeki vergi revizyonları, kayıt dışı ekonomiyle mücadele ve kamu gelirlerini artırma hedefleriyle bütçe dengesinde düzenlemeler barındıran 36 maddelik kanun teklifi, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda onaylandı.

Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında bir araya geldi. Bugün komisyonda, AK Parti'nin geçen Cuma TBMM'ye sunduğu "Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" üzerinde çalışmalar yapıldı.

İçeriğindeki 36 madde ile kanun teklifi, kayıt dışılık ile mücadele, vergi adaletinin sağlanması ve vergi dışında kalan alanların kapsama alınması hedeflerini taşıyor.

Düzenlemeye göre, bir takvim yılı içinde elde edilen mesken kira gelirlerine ilişkin genel istisna kaldırılacak. Bu istisna, yalnızca kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alanlar için tekrar şekillendirilecek.

Ayrıca, krediyle satın alınan konutlarda kiraya verilen gayrimenkuller için ödenen faizlerin gider olarak indirilmesine ilişkin vergi avantajındaki farklılıklar azaltılacak. Böylelikle, kredili ve kredisiz alımlar arasındaki vergi yükü eşitlenmeye çalışılacak.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu üzerinde yapılacak güncellemeyle, dördüncü geçici vergi döneminin yeniden sisteme dahil edilmesi sağlanacak ve geçici vergi mükellefleri için kazançların 3, 6, 9 ve 12 aylık sürelerde belirlenmesi ve yılın son çeyreğine ait geçici vergi beyannamelerinin alınması hususları belirlenmiş olacak.

Gelir Vergisi Kanunu'ndaki bir diğer düzenleme ile, portföylerinin en az yüzde 51'i Borsa İstanbul hisse senetlerinden oluşan fonların bir yıllık elde tutma istisnası, portföylerinin en az yüzde 51'i BIST hisse senetlerinden oluşan ve özellikleri belirtilmiş bazı serbest fonlara uygulanmayacak. Bu düzenleme ile, TEFAS'ta işlem görmeyen ve yalnızca nitelikli yatırımcılara sunulan, portföy sınırlaması bulunmayan bazı fonların istisna kullanımı engellenecek.

Tapuda beyan edilen alım-satım bedelinin denetimi ve cezanın artırılması

Yapılan düzenlemeye göre, büyükşehirlerde il özel idareleri yerine kurulan yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının adına kayıtlı taşıtların motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmesi sağlanacak.

Harçlar Kanunu'ndaki değişiklikle, gayrimenkul alım-satımında beyan edilen bedel, emlak vergisi değerinden düşük olmamak koşuluyla tapu harcı hesaplanacak. Gerçekleri yansıtmayan beyanlarda ise aradaki fark üzerinden uygulanacak vergi zıyaı cezası, mevcut yüzde 25'ten bir kat daha artırılacak.

Sıfır ve ikinci el araç işlemlerinde nispi noter harcı alınacak

Teklifte yer alan düzenleme ile, noterlerden yapılan sıfır araçların ilk tescili ve ikinci el araç satış/devri işlemleri için, satış bedeli üzerinden ve asgari maktu harçtan az olmamak kaydıyla nispi noter harcı alınması öngörülüyor.

Özel sağlık kuruluşları, veteriner, kıymetli maden işletmelerinden yeni yıllık harçlar alınacak

Önerilen düzenleme, ayakta teşhis ve tedavi eden özel sağlık kuruluşları, ağız-diş klinikleri, veteriner muayenehaneleri, hayvan hastaneleri, kıymetli maden faaliyet izin belgeleri, ikinci el motorlu taşıtlarla taşınmaz ticareti yetki belgeleri ve ticari havacılık ruhsatları gibi belgeler için yıllık harç alınmasını ve bazı ruhsat harçlarının yıllık hale getirilmesini öngörüyor. (MADDE 10)

Vakıf yükseköğretim kurumlarında ücret belirleme esasları düzenleniyor

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda yapılan değişiklikle, vakıf üniversitelerindeki öğrenci ücretlerinin belirlenmesi mütevelli heyetinin yetkisini koruyacak. Ücret güncellemeleri, cari yılın haziran ayı yıllık üretici fiyat endeksi artışı ile cari yıl haziran ayı yıllık tüketici fiyat endeksi artışı ortalaması dikkate alınarak YÖK esaslarına göre belirlenecek.

Düzenleme ile noter tescilli ikinci el araçların satış/devri işlemindeki mevcut harç istisnası kaldırılacak. Ayrıca, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının mülkiyetindeki taşınmazların satışının KDV'den muaf tutulması amaçlanıyor.

UEFA organizasyonları için KDV istisnaları getiriliyor

Bu düzenleme ile, 2026 Avrupa Ligi Finali, 2027 Konferans Ligi Finali ve 2032 Avrupa Şampiyonası kapsamındaki UEFA etkinlikleri ve yurt dışındaki katılımcılara yönelik teslim ve hizmetler KDV, gelir ve kurumlar vergisinden geçici istisna kapsamına alınacak. İstisna dahilinde yüklenilen KDV'nin indirim ve iade imkanları sağlanacak.

Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) devlet katkısı oranının mali hedefler doğrultusunda belirlenmesi amacıyla "Cumhurbaşkanı'na bu oranı yüzde ellisine kadar artırma ve sıfıra kadar indirme yetkisi verilecek.

Hazine net borç kullanım tutarı artırılacak

Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanuna eklenen geçici madde ile, 2023 Kahramanmaraş merkezli deprem harcamaları ve 2025 gelir odaklı bütçe gelişmeleri nedeniyle oluşan ek finansman ihtiyacı ve Hazine nakit rezervinin belirli bir düzeyde tutulabilmesi amacıyla bütçe kanunu ile belirlenen net borç kullanım tutarı artırılacak.

Düzenleme ile borçlanma tutarlarının artırılması, kendi nam ve hesabına çalışanların primlerini zamanında ödemeyip sonradan toplu olarak ödeme durumunda durdurulan sürelerin ihya prim oranının daha yüksek tutulması ve 5434 sayılı Kanun kapsamındakiler de dahil borçlanma prim oranlarının yüzde 45'e çıkarılması sağlanacak.

5510 sayılı Kanun'un 81. maddesi kapsamındaki uzun vadeli sigorta kolları prim oranları da artırılacak. Ayrıca düzenlemeyle genç girişimcilere sunulan bir yıllık prim desteği de kaldırılacak.

Yapılan düzenleme ile Prime esas kazanç üst sınırı asgari ücretin 7,5 katından 9 katına yükseltilecek.

SGK'dan gelir veya aylık alan kişiler, kendi veya hak sahibinin sigortalılığı nedeniyle prim ve gecikme cezası olan borçlarını, bağlanan gelir/aylıklardan yüzde 25'i aşmayacak şekilde kesilerek tahsil etme imkanına sahip olacaklar.

Kamu üniversite hastanelerine ek bütçe desteği ve terkin edilen tutarlar

Önerilen düzenleme ile, üniversite hastanelerinin götürü bedel sözleşmeleri kapsamındaki 2025 sözleşme tutarlarından az kalan tahakkuk tutarları, 2026'daki alacaklardan mahsup edilmek yerine, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesinden karşılanacak.

Kurumlar Vergisi Kanunu geçici 2'inci maddesi kapsamındaki dernek ve vakıfların elde ettiği kesinti ile vergilendirilen kira, menkul kıymet ve faiz gelirleri ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı uygulama birimlerinden elde edilen döner sermaye gelirleri nedeniyle iktisadi işletme sayılmama düzenlemesinin uygulanma süresi 31 Aralık 2035 tarihine kadar uzatılacak.

Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, malvarlığını ve taşınmazlarını teminat göstererek sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait bankalardan iç borçlanma gerçekleştirebilecek.