Cem Avşar’dan Meclis’e kritik teklif: Depreme dirençli konutlar için yeni finansman modeli
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Cem Avşar, deprem riski taşıyan konutların dönüşümünü hızlandırmak amacıyla Türkiye Konut Finansman Kurumu’nun kurulmasını öngören kanun teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sundu. Avşar, teklifin gerekçesinde, Türkiye’nin dünyanın en fazla diri fayına sahip ülkesi olduğunu ve ülke genelinde 7,5 milyon riskli bağımsız birimden 2 milyonunun acil dönüşüm beklediğini vurguladı.
‘Bu ekonomik şartlarda kapsamlı dönüşüm imkânsız’
Türkiye'nin mevcut ekonomik koşulları ve artan maliyetler nedeniyle kapsamlı bir dönüşüm imkânı bulunmadığını belirten Avşar, insanların riskli yapılarda kaderine terk edilemeyeceğini, konut stokunun hızla depreme dayanıklı hale getirilmesi gerektiğini söyledi. Çözümün ranta dayanmayan arsa üretimi ve kalıcı finansman kaynağı yaratmak olduğuna dikkat çeken Avşar, bunun ancak Konut Finansman Kurumu aracılığıyla sağlanabileceğini ifade etti.
‘Dünyanın en fazla diri fayına sahip ülkesiyiz’
6 Şubat ve 23 Nisan depremlerini hatırlatan Avşar, Türkiye’nin Alp-Himalaya Kuşağı üzerinde yer aldığını, toprakları üzerinde haritalanmış 485 diri fay bulunduğunu ve bu fayların toplam uzunluğunun 14 bin 500 kilometreyi bulduğunu söyledi. Avşar, bu jeolojik gerçekliğin, yapı stokundaki zayıflıkla birleşince büyük riskler oluşturduğunu vurguladı.
‘İstanbul'da 600 bin yapı kendiliğinden yıkılabilir durumda’
Avşar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre, ülkede 7,5 milyon riskli bağımsız birim bulunduğunu, bunlardan 2 milyonunun acil dönüştürülmesi gerektiğini belirtti. İstanbul özelinde ise 1,5 milyon riskli yapıdan 600 bininin her an kendiliğinden yıkılabilecek durumda olduğuna dikkat çekti.
‘İnsanlarımızı kaderine terk edemeyiz’
Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu, ancak mevcut hazırlıkların yetersiz kaldığını ifade eden Avşar, vatandaşların riskli yapılarda oturmaya devam etmesinin kabul edilemeyeceğini söyledi. Gerçekçi, sürdürülebilir ve fizibıl çözümler bulunması gerektiğini vurgulayan Avşar, finansman tedariki ve yeni projeler geliştirilmesinin zorunluluğuna işaret etti.
‘Başımızı soktuğumuz damı sağlamlaştırmak zorundayız’
Avşar, “Biz görmezlikten gelsek de fay hatları yok olmuyor. Ülkemiz jeolojik açıdan bir afet bölgesidir. Yarından tezi yok, başımızı soktuğumuz damı sağlamlaştırmak zorundayız” dedi.
‘Çözüm Türkiye Konut Finansman Kurumu’
Avşar, hızlı, ranta dayanmayan ve imar yasasına uygun arsa üretimi ile finans kaynağı oluşturulmasının önemine dikkat çekerek, orta ve dar gelirli vatandaşlara ucuz ve uzun vadeli kredi imkânı sağlayacak Türkiye Konut Finansman Kurumu’nun kurulması gerektiğini vurguladı. Bu modelin hükümet, halk ve yerel yönetimler iş birliğinde yürütülebileceğini ifade etti.
‘Gelişmiş ülkelerde benzeri var’
Avşar, Amerika’da üç, Almanya’da bir ve Japonya’da bir örneği bulunan bu kurum modelinin, tüm gelişmiş ekonomilerde uygulandığını belirtti. Kurumun, iç ve dış piyasadan sağladığı büyük finansmanı gayrimenkul teminatı karşılığında konut kredilerine aktardığını, standartlaştırılmış menkul kıymetler ihraç ederek çalıştığını söyledi.
‘Bütçeye yük getirmeden kaynak yaratıyor’
Kurumun kendi hisse senetlerini çıkararak hem iç hem dış piyasadan taze nakit akışı sağladığını belirten Avşar, bu sistemin bütçeye ek bir yük getirmediğini, toplanan likiditenin bankalardaki alacaklar üzerine ödeme yapılarak döngünün tamamlandığını ve yeni kaynak oluştuğunu ifade etti.
‘Amaç, orta ve dar gelirli ailelere destek olmak’
Avşar, kanun teklifinin kabul edilmesi halinde, riskli binaların kentsel dönüşüm kapsamında depreme dayanıklı şekilde yeniden inşa edilmesine imkân tanınacağını belirtti. Kurumun, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilişkili kamu tüzel kişiliğinde kurulacağını ve konut kredisi sağlama, arsa temini, konut altyapılarının desteklenmesi, konut sektörü sanayiinin teşviki ve afet mahallerinde konut yapımının desteklenmesi gibi alanlarda faaliyet göstereceğini kaydetti.
