EMEP'li Karaca: Engelli bireylerin bakım hizmetleri ücretsiz ve kamusal olacak mı?

Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, engelli bireylerin bakım ve rehabilitasyon hizmetleri konusunda yaşanan sorunları Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’a sordu. Karaca, İstanbul Pendik Esenyalı'da yaşayan ve engelli çocuklara sahip annelerin kendisine ilettiği sorunları meclis gündemine taşıdı. Bu anneler, özel bakım merkezlerinde yaşanan ciddi ihmaller ve yetersiz denetimlerden şikayet ederek, bakım hizmetlerinin ücretsiz ve kamusal olarak sunulmasını talep etti.

Emek Partisi Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, engelli bireylerin bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin durumu hakkında Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’a bir soru önergesi sundu. Karaca, özellikle İstanbul Pendik Esenyalı'da yaşayan engelli çocuk sahibi kadınların kendisine video ile ulaşıp, yaşadıkları zorlukları dile getirdiğini belirtti. Anneler, özel bakım merkezlerinde yaşanan ihmallerden şikayet ederken, denetim eksikliğine ve çocuklara uygulanan kötü muameleye dikkat çekti.

Bir annenin, "Bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde pislikten ve açlıktan insanların öldüğünü duyuyoruz. Çocukları ranzalara bağlayıp şiddet uyguladıklarını görüyoruz. Önüne gelen merkez açıyor, denetim yok. Zaten zor durumdayız, bu durum bizi daha da endişelendiriyor." şeklindeki ifadelerini meclise taşıyan Karaca, Bakan Göktaş’a denetimlerin ne sıklıkla yapıldığını ve sonuçlarını sordu.

Karaca, engelli bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak için bakım hizmetlerinin verilmesinin Bakanlığın görevi olduğunu belirterek, "Ne yazık ki engelli bireylerin ihtiyaçlarını karşılayacak merkezler büyük ölçüde özel sektöre devredilmiş durumda. Bakanlık, ücretsiz kamusal bakımı sadece istisnai olarak uyguluyor" dedi. Ayrıca, ikiz engelli çocuğu olan bir annenin eğitim masraflarının yüksekliğine dikkat çekerek, "Çocukları bırakıp çalışmam mümkün değil. Günlük ihtiyaçlarını ben karşılıyorum, bu yüzden tam zamanlı bakım ve eğitim hizmetine ihtiyacımız var." şeklindeki taleplerini aktardı.

Yarı zamanlı hizmetlerin yetersizliğini de ele alan Karaca, bir annenin "Çocuğumla haftada yalnızca 16 saat merkeze gidiyoruz. Bu süre yeterli değil, evde bu çocukların eğitim ve sosyalleşme ihtiyaçlarını karşılayamıyoruz" şeklindeki şikayetini de dile getirdi. Milletvekili, ülke genelinde kaç kişinin bu hizmetlerden yararlandığını, bu hizmetlere ne kadar kaynak ayrıldığını ve sürelerin yeterli olup olmadığını Bakan’a sordu.

Karaca, sosyal medya hesaplarından yaptığı paylaşımla da bu duruma dikkat çekti. Özel bakım merkezlerinden şiddet, ölüm ve istismar haberlerinin gelmeye devam ettiğini belirterek, engelli bireyler için bakım hizmetlerinin ücretsiz ve kamusal hale getirilmesini talep etti. Karaca, "Kadınlar seslerini duyurmak istiyor. Sorumluluklarınızı yerine getirecek misiniz? Anayasal görevinizi yapacak mısınız?" ifadeleriyle Bakanlığa çağrıda bulundu.

EMEP Milletvekili Karaca, Bakan Özdemir Göktaş’tan şu soruların yanıtını istedi:

• Türkiye genelinde engelli birey sayısı kaçtır? Bunların yaş, cinsiyet ve şehir dağılımı nasıldır?
• Türkiye genelinde engelli bireylerin ihtiyaçlarını gidermek üzere kaç tane bakım ve rehabilitasyon merkezi bulunmaktadır? Bunlardan kaç tanesi kamu, kaç tanesi özeldir? Kamu ve özel merkezlerde kaçar tane yurttaş bakım hizmeti almaktadır?
• Bir engelli için ödenen bakım ücreti ne kadardır? Bugüne kadar aktarılan kamu kaynağı ne kadardır?
• Birden fazla özel bakım merkezi bulunan kaç patron bulunmaktadır?
• Bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin kaç tanesi yarı zamanlı, kaç tanesi tam zamanlı hizmet vermektedir?
• Hizmet almak için başvuruda bulunup sırada bekleyen kaç kişi bulunmaktadır ve bekleme süresi ortalama ne kadardır?
• Özel bakım merkezine koşulları uymaması nedeniyle kamuya bağlı resmi bakım merkezine yerleştirilmek üzere kaç engelli sıra beklemektedir?
• Özel bakım merkezlerinde mortalite oranı ne düzeydedir? Bakanlığınızın bu konuyla ilgili bir çalışması var mıdır?
• Özel bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin denetimleri ne sıklıkla yapılmaktadır? Bu denetimler sonucu uygun koşulları taşımadığı tespit edilen merkez sayısı kaçtır?
• 2002-2024 yılları arasında özel bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde yaşanan şiddet ve taciz başta olmak üzere herhangi bir suç nedeniyle kaç tane soruşturma başlatılmıştır? Bunların sonuçları ne olmuştur? Bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde yaşanan şiddet ve istismarın önlenmesi için ne yapmaktasınız?
• Bakanlığınızın özel merkezleri kapatmak ve söz konusu hizmeti ücretsiz, kamusal ve tam zamanlı hale getirmek üzere bir çalışması bulunmakta mıdır?

(Aykan Kara)