“Engelli yargı ahlakı bozuyor”

Sürdürülebilir Büyüme İçin Daha İyi Yargı” başlıklı Kocaeli buluşmasının açılışında Kocaeli Sanayi Odası Başkan Vekili Çınar Ulusoy, Doğu Marmara Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu (DOĞUMARSİFED) Yönetim Kurulu Başkanı Atalay Kaya ve Kocaeli Barosu Başkanı Av. Mehmet Gül konuştu. Ardından, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Özatay, Türkiye ekonomisine ilişkin bir değerlendirmede bulundu.

“Ahlak bozulduğunda ilişkiler bozulur”

Daha İyi Yargı Derneği Başkanı Av. Mehmet Gün de “ekonomik istikrar için daha iyi yargının gereğini” anlattı. Söze “ahlak” kavramından giren Mehmet Gün, şunları söyledi:

“Ahlak, toplum olarak yaşamak zorunda olan insanların görevlerini ve diğerlerine karşı taahhütlerini en iyi yerine getirmesini gerektiren, yazılı olması gerekmeyen kurallar bütünüdür. İhlal edilmemesi ve her zaman uyulması istendiğinde ahlak kuralları yazılı ve emredici hale getirilir. Kuralları işletmesi, yani hukukun üstünlüğünü sağlaması gereken yargı, bu yönüyle toplumsal ahlakı hayata geçirir ve geliştirir. Hukukun üstünlüğünü gerçekleştiremediğinde yargı, ahlakı bozar. Ahlak bozulduğunda yöneticiler, işletmeler, tedarikçiler, girişimciler ile çalışanlar arasında herkesin görevini ve taahhüt ettiğini gerçekleştireceğine dair güven ve bunun üzerine kurulan ilişkiler bozulur. Hakkını yargı vasıtasıyla alabileceğine kesin olarak inananların oranının yüzde 20 civarına düşmüş olması göstermektedir ki, görevini yerine getirmekte engelli yargı ahlakı bozmaktadır, iş yapma ortamını kötüleştirmektedir.”

“Yöneticilere hesap sorulamıyor”

Ekonomi yönetimin bir süre önce Türkiye’yi dünyanın en pahalı ekonomi deneyine sokup enflasyonu patlattığını hatırlatan Daha İyi Yargı Derneği Başkanı Av. Mehmet Gün, şu değerlendirmede bulundu:

“Ne yönetimin dünyanın en pahalı en berbat ekonomik deneyini yapmasına engel olabildik ne de ekonomi yönetimindeki ve yargıdaki görevini ihmal ve ihlal eden görevlilere hesap sorabiliyoruz! Keyfi, tutarsız ve öngörülemez makro kararlarla ekonomik istikrarı bozan cumhurbaşkanı ve bakanları hukuken sorumlu tutmak fiili olarak imkânsız. Anayasanın 105’inci ve 106’ncı maddeleri gereğince soruşturma teklif etmek için 301 milletvekilinin, soruşturma kararı almak için 360 milletvekilinin oyu gerekiyor. Bu ağır nisapların gerçekleşmesi imkânsız, iktidarın çoğunluk oyları bile yeterli değil.

“Yöneticilere hesap soramayan yargı, kendi mensuplarına da hesap soramıyor. İlk derece hakimlerin suçlarını soruşturmak için üyelerinin tamamını siyasilerin belirlediği Hâkimler Savcılar Kurulu’nun (HSK), HSK’nin seçtiği Yargıtay, Danıştay, Sayıştay ve Anayasa Mahkemesi üyelerinin suçlarını soruşturmak için kendi kurumlarındaki mesai arkadaşlarının soruşturma izni vermesi şart. Ayyuka çıkan olaylarda bile bu izin kolaylıkla verilmiyor. Yargı siyasetin bir enstrümanı haline gelmiş, siyasallaşmış ve siyasi saiklerle karar verebilir, siyasiler yargılamalara etki edebilir hale geldi.”

“Hukuk olmayan yerde yolsuzluk hakim olur”

“Eğer yargı, yürütme gücünü (cumhurbaşkanı, bakanlar ve Merkez Bankası yöneticilerini) hukukla sınırlandırıp, makro ekonomik karar alan bu yönetici kesime özgürce hesap sorabilseydi, yöneticiler keyfi ve hatalı kararlar alamazlardı” diyen Daha İyi Yargı Derneği Başkanı Av. Mehmet Gün, “Yargı, doğal görevini yapabilseydi bu günlerde acısını çektiğimiz ekonomik sorunlar ortaya çıkmazdı. Toplumsal ahlakı geliştirmek, ekonomiyi ve iş yapma ortamını güçlendirmek için bu acı gerçekle mutlaka ve samimi olarak yüzleşmek zorundayız. Yargının görevini yapamadığı, yönetici kesime hesap soramadığı ülkelerde hukukun üstünlüğü aksıyor. Hukukun üstünlüğü ve adalet aksadığında ülkeye yolsuzluk hakim oluyor. Sonuçta üretim azalıyor, ekonomi kötüleşiyor ve milli gelir düşüyor” dedi.

Türkiye’nin kaliteli hizmet veren, bugünden daha iyi bir yargı sistemine ihtiyacı olduğu belirten Av. Mehmet Gün, bu amaçla geliştirip 2021 yılında kamuoyunun dikkatine sundukları “A’dan Z’ye Türk Yargı Reformu” çalışmasındaki önerilerini de aktararak (www.dahaiyiyargi.org/adan-zye-turk-yargi-reformu/), bu çözümlerin hayata geçirilmesi için iş ve hukuk dünyasını harekete geçmeye davet etti.