"Atatürk’ün Ziraat Mühendisi: Ali Numan Kıraç" kitabı raflarda

AYKAN KARA

Suna ve İnan Kıraç Vakfı Yayınları’nın yeni kitabı Atatürk’ün Ziraat Mühendisi: Ali Numan Kıraç yayımlandı. Hulûsi Turgut’un kaleme aldığı biyografide, Atatürk’ün isteğiyle Amerika Birleşik Devletleri’nde modern tarım eğitimi alan, Türkiye’nin ilk ziraat mühendislerinden olan ve tarımda “Türk Mucizesi”nin öncülüğünü yapan, ünlü iş insanları İnan Kıraç ile merhum Can Kıraç’ın babası Ali Numan Kıraç’ın hayat öyküsü, dönemin siyasi ve ekonomik manzarasıyla ilişkilendirilerek anlatılıyor.

Hulûsi Turgut’un imzasını taşıyan biyografi, Kıraç’ın Bursa’dan başlayarak Eskişehir, Amerika ve Ankara’da devam eden yaşam öyküsünü anlatırken Cumhuriyet’in kuruluş yıllarına, zorluklar içinde yükselen modern tarım girişimlerine, dönemin siyasi ve ekonomik şartları içinden bakıyor.

Kitabın ön sözünü Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen yazdı

Ön sözünü Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen’in kaleme aldığı Atatürk’ün Ziraat Mühendisi: Ali Numan Kıraç kitabı, bir yandan Anadolu’nun kıraç topraklarına kuru tarım yöntemiyle hayat veren Ali Numan Kıraç’ın hayatını anlatırken diğer yandan okurlara, Cumhuriyet’in ilk yıllarında Atatürk’ün tarıma bakışını da gösteriyor. Büyükerşen, kitap için yazdığı ön sözde; “Ali Numan Kıraç’ın hayatını okumak ve öğrenmek, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş felsefesini, Mustafa Kemal Atatürk’ün tarıma verdiği önemi öğrenmektir.” diyor.

Kıraç topraklara hayat veren “Türk mucizesi”: Ali Numan Kıraç

‘93 Harbi sırasında ailesiyle Bursa’ya yerleşen Balkan Türklerinden bir anne ve babanın tek evladı olarak 1896/1897 yılında Bursa’da doğan Ali Numan Bey, Bursa Ziraat Mektebi’nden mezun olduktan sonra askerliğini I. Dünya Savaşı sırasında İstanbul’da yaptı. Bursa’da, Ziraat mektebinde öğretmenlik yaparken, kentin işgal edilmesiyle Ankara’ya giderek Kuvayi Milliye’ye katıldı, ardından Büyük Millet Meclisi Hükümeti’nin ziraat memuru oldu.

Amasya, Balıkesir ve Ankara’da öğretmen ve fen memuru olarak görev yapan başarılı ziraatçi, çalışmaları ve yapıcı fikirleriyle Atatürk’ün dikkatini çekti. Bizzat Atatürk tarafından “kuru tarım” başta olmak üzere modern ziraat yöntemleri eğitimi alması için Amerika Birleşik Devletleri’ne gönderildi. Kansas Eyalet Koleji ve Nebraska Üniversitesi’nde okudu, üç yıl içinde iki diploma aldı.

En önemli amaç kuru topraklara hayat vermekti. ABD’deki eğitimini tamamladıktan sonra Eskişehir’de göreve başlayan Ali Numan Bey, bu hedefle meslek hayatı boyunca pek çok yeniliğe imza attı. Kuru tarım alanında yaptığı çalışmaları dünyaya örnek oldu ve “Türk mucizesi” olarak anılmaya başlandı.

“Kıraç” soyadını Atatürk verdi

1934 yılında Soyadı Kanunu kabul edildiğinde, o anlamlı soyadını ise kendisine bizzat Atatürk verdi. Hayatını kıraç topraklara hayat vermeye adayan Ali Numan Bey, “Kıraç” soyadıyla ödüllendirilmişti.

Başarılı iş insanları İnan Kıraç ve merhum Can Kıraç’ın babası, erken Cumhuriyet’in en parlak isimlerinden Ali Numan Kıraç, 1954 yılında hayatını kaybetti.

Meslek hayatı boyunca birçok önemli belgesel, araştırma dizisi ve biyografi kaleme alan Hulûsi Turgut’un derinlikli araştırmasına dayanan Atatürk’ün Ziraat Mühendisi: Ali Numan Kıraç, kitapçıların yanı sıra Pera Müzesi Artshop’ta ve artshop.peramuzesi.org.tr’de okurlarını bekliyor.