Usta tiyatrocu Genco Erkal hayatını kaybetti

Genco Erkal kimdir?

Genco Erkal 28 mart 1938’te İstanbul’da dünyaya geldi.

1959 yılından itibaren Türkiye'nin önemli özel tiyatro topluluklarında oyuncu ve yönetmen olarak çalışan Genco Erkal, 1969’da, bugün de sanat yönetmeni olduğu ve Türkiye'de politik tiyatronun gelişiminde öncü rol üstlenen Dostlar Tiyatrosu'nu kurdu.

1965’te Rus yazar Nikolay Gogol'un Bir Delinin Hatıra Defteri adlı öyküsünü tiyatroya uyarlayıp Türkiye'de Batılı anlamda metne dayalı sahnelenen ilk tek kişilik oyun olarak sahneledi. Yıllar boyunca üç farklı yorumla sahnelediği bu eser, onunla özdeşleşti. Erkal, tek kişilik oyunların ustası olarak tanındı.

Gorki, Brecht, Sartre, Weiss, Steinbeck, Havel, Dorst gibi yabancı yazarların yanısıra, Aziz Nesin, Haldun Taner, Nâzım Hikmet, Can Yücel, Refik Erduran, Vasıf Öngören, Orhan Asena, Behiç Ak gibi Türk yazarların oyunlarını yönetti. Roman, öykü, şiir türlerinden tiyatroya uyarlamalar yaptı, oyunlar çevirdi.

Genco Erkal, Aziz Nesin'den Haldun Taner'e, Nâzım Hikmet'ten Behiç Ak'a ve Yaşar Kemal'e birçok sanatçının eserlerini tiyatroya uyarladı.

Senfonik konserlerde birçok yapıtı anlatıcı olarak seslendirdi.

Çeşitli ödüller kazandığı oyunlar arasında “Aslan Asker Şvayk”, “Bir Delinin Hatıra Defteri”, “Galileo”, “Yalınayak Sokrates”, “Kerem Gibi”, “Sivas ‘93” ve “Can” sayılabilir. Senfonik konserlerde Prokofiev’in “Peter ile Kurt”, Stravinski’nin “Askerin Öyküsü” adlı yapıtlarını ve Fazıl Say’ın “Nâzım” Oratoryosunu anlatıcı olarak seslendirdi.

Önemli uluslararası film festivallerinde gösterilen ve birçok ödül kazanan “At”, “Faize Hücum”, “Hakkâri’de Bir Mevsim”, “Camdan Kalp” filmlerinin başrolünde oynadı. TRT için Haldun Taner’in ünlü müzikli oyunu “Keşanlı Ali Destanı”nı yönetti ve oynadı. “Pazar: Bir Ticaret Masalı” ve “Prensesin Uykusu” filmlerinde de rol aldı. Değişik yıllarda birçok defa “yılın en iyi erkek oyuncusu”, “en iyi tiyatro yönetmeni” seçildi, yaşam boyu başarı ödülleri kazandı.1982 ve 1983’te “en iyi sinema oyuncusu” olarak Antalya Film Festivali’nde Altın Portakal’a layık görüldü.

1993-1998 arasında Paris’te ve Avignon Festivali’nde Fransızca performanslar sergileyen Genco Erkal; Nâzım Hikmet’ten “Sevdalı Bulut”, Philippe Minyana’dan “Où vas-tu Jérémie?” ve Paulo Coelho’nun ünlü romanından uyarlanan “Simyacı” oyunlarıyla uluslararası sahnelerde de rol almıştı.