Çok iyi hatırlıyorum. Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, ekonomistlerle yaptığı toplantıda “Ocak Ayı Enflasyonu yüksek gelecek” diye bir açıklama yapmıştı. Bu konuda Ankara’dan gelen diğer söylemler de, enflasyonun uzun süre yüksek seyredeceğine dair bir sinyal de vermişti. İTO Geçinme Endeksi Bakan Nebati’nin bu söylemlerini doğrular nitelikteydi.
İTO’nun açıklamasına göre İstanbul’da perakende fiyatlarda yıllık enflasyon ocakta % 50,91 seviyesine çıkmıştı. Bu seviye 2002 yılından bu yana en yüksek oran anlamına geliyor. Aylık bazda yükseliş ise % 13,78 olmuştu. Elbette gözler TÜFE’ye çevrildi. Sonuç şaşırtıcı olmadı ancak, işimizin ne kadar zor olduğunu gösterdi.
TÜFE artışı ocak ayında % 11,1 olarak açıklandı ve neredeyse yıllık % 50’ye yaklaştı. Enflasyon açıklamasından önce Bakan Nebati’nin “Nisan ayında % 50’nin altında pik yapacak” dediğini biliyoruz. Ancak hemen arkasından “İnşallah yanılmam” diye ilave etmiş. Bunu da söylemeliyim.
ÜFE’DEKİ ARTIŞ ÜRETİCİNİN ZORLANDIĞINA İŞARET…
Bir de üretici tarafına bakalım. İTO’nun ÜFE ‘ye gösterge niteliğinde bir endeksi var: O da İTO Toptan Eşya Fiyatları Endeksi. Ocak ayında Toptan Eşya Fiyat Endeksi yıllık olarak % 53,96 artmıştı. İstanbul’da yakacak ve enerji maddeleri %20,43, gıda maddeleri % 9,82 ve inşaat malzemeleri % 7,22 yükselmişti.
Son açıklamaya göre ÜFE neredeyse % 100’e yakın bir orana gelmiş gözüküyor. Beklentiden daha düşük açıklanmış olsa da aylık % 10,45 ve yıllık % 93,53 ‘lük oranlar üreticilerin işinin ne kadar zor olduğunu bizlere gösteriyor. Vergi ve dış ticaret rejimini en baştan gözden geçirmenin ne kadar önemli olduğunu, enerji politikalarının ve ticaretin işleyişinin problemli olduğunu kabul etmemiz gerekiyor.
Tüm bu gelişmelere bakınca, aralık ayında “TÜFE’nin yıl içinde % 50 seviyesini görmesi ihtimal dahilinde” şeklindeki yorumların doğruluğu ortaya çıkıyor. Hatta daha da yüksek oranlar ile karşılaşabileceğimizi gösteriyor. Bakan Nebati “İnşallah yanılmam” demişti. Bu temenniye katılmaktan başka çaremiz yok.
Yıl sonuna doğru % 33-35’lere düşmesini beklediğimiz TÜFE’nin 2022’nin önemli bir kısmında moral bozmaya devam edeceği söylenebilir. Kredi faizlerinin de bu gelişme doğrultusunda adım adım yükseleceğini tahmin ediyorum.
