Depremden sonra en büyük tehlike: Gaz sızıntısı ve yangınlar!
Depremlerin ardından yaşanabilecek en büyük tehditlerden birinin yangın riski olduğuna dikkat çeken Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, özellikle doğalgaz sızıntıları ve patlamaları, elektrik kısa devreleri, kimyasal madde sızıntıları, araç yangınları ve ısıtma sistemlerinden kaynaklanan tehlikelere karşı uyardı.
Dünyada yalnızca altı ülkede kullanılan erken uyarı sistemlerinin Türkiye’de de konutlar dahil olmak üzere yaygınlaştırılması gerektiğini vurgulayan Dr. Uçan, “Erken uyarı ile kazanılan birkaç saniye içinde doğalgaz vanası kapatılabilir, yangın merdivenlerine açılan kapılar açılabilir, ayakkabı giyilebilir ve deprem çantası alınabilir.” dedi.
Yangınların nedeni: gaz sızıntısı ve kısa devreler
Deprem sırasında kırılan boru hatlarından doğalgaz sızabileceğini belirten Dr. Uçan, İGDAŞ gibi kurumların ana vanaları otomatik kapattığını ancak bina içlerinde gaz akışını kesecek sistemlerin eksik olduğunu söyledi. Sızan gazın kıvılcımla patlayabileceğine dikkat çeken Uçan, elektrik kısa devrelerinin de bina ve trafolarda yangınlara yol açabileceğini ifade etti.
Sanayi bölgelerinde ise kimyasal madde sızıntılarının büyük yangın riski oluşturduğunu, çarpışan veya devrilen araçların özellikle elektrikli araç yangınlarının söndürülmesinin çok zor olduğunu hatırlattı. Isıtma sistemlerinde şofben, kombi, soba ve LPG tüplerinin devrilmesiyle de yangınların çıkabileceğini söyledi.
Deprem sonrası nasıl bir tablo ile karşılaşabiliriz?
Depremin hemen ardından gaz sızıntılarının yaygınlaşabileceğini belirten Dr. Uçan, elektriklerin kesilmesi sonrası devreye giren jeneratörlerin kıvılcım riski taşıdığını kaydetti. Yoğun yapılaşmış bölgelerde aynı anda birden fazla yangının çıkabileceğini, yolların kapanması nedeniyle itfaiyenin müdahalede gecikebileceğini ve yangınların hızla büyüyebileceğini vurguladı.
Yangın riskine karşı alınacak önlemler
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, deprem öncesi yangın riskini azaltmak için şu önlemleri sıraladı:
Konut ve iş yerlerine otomatik gaz kesici vanalar takılmalı.
Elektrik ve doğalgaz tesisatları düzenli olarak denetlenmeli.
Sanayi tesisleri için detaylı acil durum planları hazırlanmalı.
İBB ve İGDAŞ’ın hızlı gaz kesme sistemleri test edilmeli ve yaygınlaştırılmalı.
Mahalle toplanma alanlarına yangın söndürme ekipmanları yerleştirilmeli.
Yangın tatbikatları ile halk bilinçlendirilmeli.
Yangın anında ne yapılmalı?
Deprem sonrası yangın anında alınacak önlemleri de anlatan Dr. Uçan, gaz kokusu hissedildiğinde kıvılcım yaratacak hareketlerden kaçınılması gerektiğini, binanın hızlıca terk edilip doğalgaz vanası ve elektrik sigortasının kapatılmasını önerdi. Küçük yangınlara yangın tüpüyle müdahale edilmesini, büyük yangınlarda ise itfaiyeye haber verilerek uzaklaşılmasını tavsiye etti.
Yangına karşı hazırlıklı olunmalı
Yangın riskine karşı her evde yangın tüpü ve yangın battaniyesi bulundurulması gerektiğini söyleyen Dr. Uçan, bu ekipmanların nasıl kullanılacağının öğrenilmesini önerdi. Deprem çantasında el feneri, düdük, çakmak ve küçük bir yangın battaniyesi bulunmasının önemine dikkat çekti. Ayrıca, aile bireyleriyle acil durum planı yapılmasını ve mahallelerde gönüllü afet ekiplerinin kurulmasını önerdi.
