2026 Bütçe çalışmaları başladı

(TBMM) - TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Meclis'in çeşitli fikirlerin bir araya geldiği bir uzlaşma yeri olduğunu ifade ederek, "Fikir ayrılığı demokrasinin doğasıdır; ancak TBMM, o farklılıkların içinde millet olma iradesini diri tutuyor. Bu anlayışla, Meclisin işleyişini daha verimli hâle getirmek amacıyla yapılmasını tartıştığımız içtüzük değişikliklerini son derece kıymetli buluyorum. Bu doğrultuda sizlerin katkısı, Meclis Başkanlığı olarak bizim için çok değerlidir. Ayrıca 28. dönem içinde yeni bir anayasa yapılması, siyasi partiler yasası başta olmak üzere antidemokratik birtakım düzenlemelerden Türkiye'nin kurtulması TBMM'nin de en önemli ödevlerinden birisidir" dedi.

Plan ve Bütçe Komisyonu, AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. Komisyon, 2026 yılı TBMM, Kamu Denetçiliği Kurumu ve Sayıştay Bütçe ve Kesin Hesabı üzerinde sunumlar gerçekleştirecek.

2026 yılı TBMM Bütçe ve Kesin Hesabı sunumunu gerçekleştiren Kurtulmuş, Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu'nun önemine değinerek, "İçinde bulunduğumuz bölgesel ve küresel şartlar Türkiye'nin gerçekten artık terör meselesini geride bırakması gerektiğini, Türkiye'nin terör meselesini çözerek kalıcı barış ve kardeşliği sağlayacak adımları atması gerektiğini zorunlu kılmaktadır. Bu çerçevede komisyonumuz önemli bir çalışmayı sürdürdü, sürdürmeye devam ediyor. Milli iradenin gücünü göstermesi bakımından, demokratik olgunluğu göstermesi bakımından bu Komisyon'un kurulmuş olması bile başlı başına önemli bir aşamaydı ve Türkiye'nin bugün geldiği artık "Terörsüz Türkiye" sloganıyla başlattığımız bu sürecin tamamıyla olgunlaşmaya başladığı bir dönemde de komisyonumuz bu ülkede barışın, huzurun, güvenliğin ve demokrasinin standartlarının yükselmesi için her türlü çabayı, çalışmayı ortaya koymaya devam edecektir" şeklinde konuştu.

"NATO Parlamento Başkanları Zirvesi'ni ülkemizde düzenleme hedefimiz bulunuyor"

Parlamentoların birbirleriyle etkileşiminin artık gereklilikten çok daha fazlası olduğuna dikkat çeken Kurtulmuş, "Bu anlayışla 17 Kasım'da, AGİT Parlamenter Asamblesi'nin 50. Yılı Toplantısı'na ev sahipliği yapacağız. Toplantının teması "Diyalog ve İş Birliği Yoluyla Çok Taraflılığın Yeniden Canlandırılması'dır. Ayrıca, 15–19 Nisan 2026 tarihlerinde İstanbul'da Parlamentolar Arası Birlik (PAB) 152. Genel Kurulu'nu toplayacağız. 183 üye parlamentonun katılacağı bu Genel Kurul, Türkiye'nin parlamenter diplomasiye yaptığı katkının göstergesidir. 2026 yılı Haziran ayında ise, NATO Parlamento Başkanları Zirvesi'ni ülkemizde düzenleme hedefimiz bulunmaktadır. Bu zirve, Türkiye'nin güvenlik ve özgürlük dengesine dayalı ittifak anlayışını parlamenter zeminde güçlendirecektir" ifadesini kullandı.

Kurtulmuş, TBMM'yi farklı fikirlerin bir araya geldiği bir platform olarak değerlendirerek, "Fikir ayrılığı demokrasinin doğasıdır; ancak TBMM, o farklılıkların içinde millet olma iradesini diri tutuyor. Bu anlayışla, Meclisin işleyişini daha verimli hâle getirmek amacıyla yapılmasını tartıştığımız içtüzük değişikliklerini son derece kıymetli buluyorum. Bu doğrultuda sizlerin katkısı, Meclis Başkanlığı olarak bizim için çok değerlidir. Ayrıca 28. dönem içinde yeni bir anayasa yapılması siyasi partiler yasası başta olmak üzere antidemokratik birtakım düzenlemelerden bu Meclis'in kurtulması da TBMM'nin de en önemli ödevlerinden birisidir" dedi.

"35 bin 179 yazılı soru önergesinden 24 bin 381'i cevaplandırıldı"

28. Yasama Döneminde TBMM Başkanlığına toplamda 3 bin 340 kanun teklifi sunulduğunu belirten Kurtulmuş, Meclis çalışmalarıyla ilgili bazı bilgileri paylaştı:

"Genel Kurul gündemine giren 202 kanun teklifinden 110'u kanunlaşmıştır. Hâlihazırda 100 kanun teklifi Genel Kurul gündemindedir. 3 bin 121 kanun teklifi ilgili komisyonlardadır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde kanun teklif etme yetkisinin münhasıran milletvekillerimize tanınmış olması sebebiyle 28. Yasama Döneminde; Milletvekillerimizin talepleri doğrultusunda Teklif Destek Büromuzca 786 kanun teklifi taslağı hazırlanmıştır. Ayrıca TBMM Başkanlığına sunulan iki uluslararası anlaşmanın uygun bulunmasına dair kanun teklifi için inceleme raporu, bin 945 kanun teklifi için 55 inceleme raporu ve bin 907 bilgi formu hazırlanmış, 145 kanun teklifi taslağı kanun yapım tekniğine uygunluk açısından incelenmiştir.

692'si geçen dönemden intikal edenler olmak üzere 28. Yasama Döneminde Karma Komisyona havale edilen tezkere sayısı 941 olmuştur. Dosyaların tamamı Karma Komisyonda olup Genel Kurul gündeminde yer alan bir dokunulmazlık dosyası bulunmamaktadır. 28. Yasama Döneminde Başkanlığa verilip işleme alınan 35 bin 179 yazılı soru önergesinden 24 bin 381'i cevaplandırılmış, dördü geri alınmış, bin 48'inin ise 15 günlük cevaplanma süresi devam etmektedir. TBMM Başkanlığına 28. Yasama Döneminde 3 bin 340 kanun teklifi sunulmuştur. Genel Kurul gündemine giren 202 kanun teklifinden 110'u kanunlaşmıştır. Hâlihazırda 100 kanun teklifi Genel Kurul gündemindedir. 3 bin 121 kanun teklifi ilgili komisyonlardadır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde kanun teklif etme yetkisinin münhasıran milletvekillerimize tanınmış olması sebebiyle 28. Yasama Döneminde; Milletvekillerimizin talepleri doğrultusunda Teklif Destek Büromuzca 786 kanun teklifi taslağı hazırlanmıştır."

"2025 yılının yaklaşık 12,6 milyar Türk Lirası yani yüzde 71'i harcanmıştır"

Kurtulmuş, 2024 yılı TBMM bütçesinin 9 milyar 536 milyon 586 bin Türk Lirası olarak yasalaştığını ve yıl içinde yapılan transferlerle bu rakamın 10 milyar 965 milyon 34 bin Türk Lirası'na ulaştığını belirterek, "2024 yılında bu rakamın 10 milyar 946 milyon 620 bin 6 lira 56 kuruşu harcanmış olup yıl sonu bütçe gerçekleşmesi yüzde 99,8'dir. Bu yılki bütçemize baktığımızda, 2025 Yılı Bütçemiz; 17 milyar 817 milyon 190 bin Türk Lirası olarak kanunlaşmıştır. Bugün itibarıyla bu ödeneğin, yaklaşık 12,6 milyar Türk Lirası, yani yüzde 71'i harcanmıştır" dedi.

"Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna Hazine yardımı olarak 1 milyar 583 milyon 976 bin Türk Lirası pay ayrıldı"

2026 yılı Bütçe Kanun Teklifi'nin 27 milyar 235 milyon 264 bin Türk Lirası olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulduğunu hatırlatan Kurtulmuş, bu teklif hakkında şunları aktardı:

"2026 Yılı Bütçe Teklifinin yüzde 82,3'ü cari giderlerden, yüzde 17,7'si ise yatırım giderlerinden oluşmaktadır. 2026 yılı bütçe teklifimizde; Personel Giderleri yüzde 47,8, SGK Devlet Primi Giderleri yüzde 5,1, Mal ve Hizmet Alımı Giderleri yüzde 9,5, cari Transferler yüzde 19,9, sermaye Giderleri yüzde 17,7 oranında ağırlığa sahiptir. Görüldüğü gibi 2026 yılında bütçemizin yüzde 66,3 oranıyla büyük kısmını personel, SGK giderleri ve tedavi giderleri oluşturmaktadır.

Öte yandan, daha önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da TBMM bütçesinde, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kanunu'nun 29. maddesi gereğince, Kamu Denetçiliği Kurumuna Hazine yardımı olarak 469 milyon 737 bin Türk Lirası pay ayrılmıştır. Bu tutar, toplam bütçemizin yüzde 1,7'sini oluşturmaktadır. Ayrıca, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 41. maddesi kapsamında, Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna Hazine yardımı olarak 1 milyar 583 milyon 976 bin Türk Lirası pay ayrılmıştır. Bu tutar toplam bütçemizin yüzde 5,8'ini oluşturmaktadır.

2026 Yılı Bütçe Teklifimiz, 2025 Yılı Başlangıç Ödeneği olan 17 milyar 817 milyon 190 bin Türk Lirasına göre yüzde 52,9 oranında artarak 27 milyar 235 milyon 264 bin Türk Lirası olmuştur. Kamu Denetçiliği Kurumu ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulu hariç tutulduğunda 2025 Yılı TBMM Bütçesi Başlangıç Ödeneği olan 16 milyar 946 milyon 326 bin Türk Lirasına göre 2026 Yılı Bütçe Teklifimiz yüzde 48,6 oranında artarak 25 milyar 181 milyon 551 bin Türk Lirası olmuştur."