Deepfake teknolojisi yerel seçimlerin gündemine taşındı: Yerel seçimlerde risk yaratıyor mu?

Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) Gökhan Zan'ın Hatay Büyükşehir Belediye Başkan adaylığını çekmesi, yerel seçimler öncesinde "deepfake" konusunu yine gündeme taşıdı. Zan'ın ortaya çıkan ses kayıtlarında para karşılığı adaylıktan çekilmemesi yönünde anlaştığı iddia edilirken, Zan deepfake yöntemiyle üretilen sahte kayıtlarla itibarsızlaştırma yönünde şantajlara maruz kaldığını öne sürdü.

DW Türkçe'den Seda Sezer Bilen'in aktardığına göre, bir kişiyi hiç yapmadığı veya söylemediği şeyleri yapıyormuş ya da söylüyormuş gibi gösteren, yapay zeka teknolojisinin yardımıyla oluşturulan manipüle edilmiş bu tür içerikler deepfake olarak adlandırılıyor.

Türkiye'deki yerel seçimler dahil bu yıl 50'den fazla ülkede seçimler yapılırken, yapay zeka tarafından üretilen dezenformasyon amaçlı içeriklerin demokratik seçim sonuçlarını etkileyebileceğine yönelik endişeler dünyanın birçok ülkesinde gündeme geliyor.

Türkiye'de yapay zeka destekli uygulamaların riskleri konusunda sivil toplum düzleminde bazı girişimler mevcut. Gülin Çavuş ve Mert Can Yılmaz'ın kurduğu Yapay Gündem adlı portal, yerel seçimlerde yapay zeka destekli uygulama ve propagandaların oluşturabileceği riskler hakkında vatandaşları bilgilendirmeyi hedefliyor.

Mert Can Yılmaz DW Türkçe'ye verdiği yazılı yanıtta yerel seçimlerde yapay zeka tehlikesine ilişkin olarak "Yerel seçimler özelinde konuşursak çok komplike yapay zeka yöntemlerle üretilmiş içeriklerden ziyade daha basit manipülasyon içeriklerinin yaygınlaşabileceğini düşünüyoruz" ifadelerini kullanıyor. Seçmen davranışını bu tür yöntemlerle manipüle etmenin mümkün olduğunu belirten Yılmaz'a göre seçmenin bu gelişmeler hakkında asgari düzeyde de olsa bilgi sahibi olması, yapay zeka destekli sahteciliklere karşı kendini güçlendirmesi şart.

Yılmaz "Hakikat ile kurgu arasındaki farkı sağlıklı bir şüpheci yaklaşımla eğer seçmen tespit edemez hale gelirse, nitelikli sahte içerikler bireylerin fikirlerini kolaylıkla etkileyebilir ve seçmen davranışı manipüle edilebilir" diyor.

Yerel seçimlerde gündeme gelebilecek dezenformasyon taktiklerini değerlendiren Alman Friedrich Nauman Vakfı Türkiye Ofisi Program Müdürü Elif Güney Menderes ise sahte içeriklerin yaratabileceği tehlikelere dikkat çekiyor.

Güney Menderes DW Türkçe'ye yaptığı açıklamada "Bunların başında, seçmenleri yanıltmak amacıyla siyasi figürlerin söylemedikleri şeyleri söylemiş gibi gösteren deepfake videolar ve sahte görüntüler geliyor. Ayrıca sosyal medyada, oy verme kararlarını etkilemek için yanlış haberler yayılabilir, toplumsal kutuplaşmayı şiddetlendirebilir veya belirlideepfakeı teşvik edebilir" diyor.

Güney Menderes, "Başta kapalı gruplar ve mesajlaşma uygulamaları olmak üzere, yanlış temsil edilen anket sonuçları veya istatistiklerin yanı sıra yanlış bilgilendirme, zayıf doğrulama mekanizmaları ve yüksek kutuplaşma nedeniyle kamu algısını etkili bir şekilde çarpıtabilir" uyarısında bulunuyor.