KHK ile getirdiler olmadı: AYM’nin iptal ettiği düzenlemeler torba yasayla geri dönüyor

Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) yoluyla yapılmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle iptal ettiği düzenlemeler, bu kez torba yasa teklifiyle TBMM gündemine getiriliyor. Toplam 35 maddelik teklif, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı. Yeni düzenleme, çeşitli kurum ve faaliyetleri birçok yasal yükümlülükten muaf tutacak yeni bir "istisnalar paketi" olarak değerlendiriliyor.

Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın haberine göre; Anayasa Mahkemesi’nin daha önce yetki aşımı ve usul eksikliği nedeniyle iptal ettiği birçok düzenleme, bu kez yasa teklifi olarak Meclis’e sunuldu. Bu değişikliklerle bazı kurumlar ve faaliyetler, kamu denetimi ve standart uygulamalardan muaf tutuluyor.

Kamu İhale Yasası devre dışı

En dikkat çeken başlıklardan biri, Çanakkale’deki tarihi alanlarda yapılacak çalışmalara ilişkin. Buna göre:

• Çanakkale Savaşları ve 18 Mart etkinlikleri kapsamında yapılacak tüm işler (restorasyon, tanıtım, altyapı vb.) Kamu İhale Yasası'na tabi olmayacak.

• Bu alanda yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işleri, yalnızca ceza ve ihalelerden yasaklama hükümlerine tabi tutulacak.

Orman Yasası da baypas ediliyor

Yasa teklifinde, söz konusu tarihi alanlarda yapılacak mevzi ve siper restorasyonları için Orman Yasası kapsamında alınması gereken izinlerin aranmayacağı belirtiliyor. Böylece alan kullanımıyla ilgili çevre ve doğa koruma yükümlülükleri askıya alınmış oluyor.

Şirketlere özel muafiyet: Ticaret Yasası işlemeyecek

• Cumhurbaşkanlığı kararıyla anonim şirket olarak kurulacak kamu şirketleri, Türk Ticaret Yasası'nın kuruluş ve tescile ilişkin hükümlerinden muaf olacak.

• Bu şirketler, sadece esas sözleşmelerinin imzalanmasının ardından tescil edilip faaliyete geçebilecek.

• Savunma, güvenlik ve istihbarat alanında kurulacak AŞ’ler ise denetim ve şirketler topluluğu gibi hükümlerden muaf tutulacak.

Bu kapsamda, kamunun oy, denetim ve temsil yetkileri doğrudan Cumhurbaşkanlığı veya belirlenecek bir bakanlık aracılığıyla yürütülecek. Bu şirketler KHK ile tanınan tüm hak, istisna ve ayrıcalıklardan yararlanacak.

Barınma hizmetlerinde yerel izin şartı kaldırılıyor

Öğrencilere barınma hizmeti sunan özel kurumlar da bu yasayla yerel yönetim denetiminden çıkarılıyor. Büyükşehir, ilçe ve il özel idare yasalarında yer alan ruhsat ve izin zorunlulukları bu kurumlar için uygulanmayacak.

4. muafiyet dalgası yolda

Daha önce çeşitli yasa teklifleriyle hayata geçirilen benzer düzenlemelere bir yenisi daha eklenmiş oldu. AYM’nin denetim yetkisini aştığı gerekçesiyle iptal ettiği düzenlemeler, bu kez torba yasa aracılığıyla kalıcı hale getirilmeye çalışılıyor. Muhalefet cephesinden düzenlemelere yönelik “yargı kararlarını yok sayan fiili durum yaratma” eleştirileri gelirken, teklifin Meclis Genel Kurulu’na kısa sürede gelmesi bekleniyor.