Sırrı Süreyya Önder: Barışa, sanata ve siyasete adanmış bir ömür

Kalp rahatsızlığı nedeniyle 15 Nisan'da hastaneye kaldırılan TBMM Başkanvekili ve DEM Parti İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder’den acı haber geldi. 18 gündür yoğun bakımda tedavi gören Önder, çoklu organ yetmezliği nedeniyle 3 Mayıs 2025’te saat 16.10’da hayatını kaybetti.

Siyasi kimliği kadar sanat, sinema ve yazı alanındaki üretkenliğiyle de bilinen Önder, ardında mücadeleyle geçen bir hayat bıraktı.

Adıyaman’dan Meclis’e uzanan bir yolculuk: Sırrı Süreyya Önder Kimdir?

1962 yılında Adıyaman’da dünyaya gelen Sırrı Süreyya Önder, Türkmen kökenli bir ailenin çocuğuydu. Babası, Türkiye İşçi Partisi’nin Adıyaman’daki kurucularındandı. Henüz sekiz yaşındayken babasını kaybeden Önder, genç yaşta iş hayatına atıldı; fotoğrafçı çıraklığı yaptı, Sıtma Savaş Teşkilatı’nda mevsimlik işçilikten lastikçiliğe kadar birçok işte çalıştı.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne girdi ancak 1980 darbesi sürecinde cezaevine girdiği için eğitimini tamamlayamadı.

Beynelmilel ile gelen çıkış

Önder, sanat dünyasında özellikle 2006 yapımı Beynelmilel filmiyle büyük ses getirdi. 12 Eylül darbesi dönemini Adıyamanlı müzisyenler üzerinden anlatan film; İstanbul, Ankara ve Altın Koza gibi önemli festivallerde ödüller aldı.

Senaristlik, yönetmenlik ve oyunculuk yapan Önder, O... Çocukları, İtirazım Var, F Tipi Film, Düğün Dernek gibi birçok projede yer aldı. Yazıları Radikal İki, BirGün, Özgür Gündem ve son olarak T24’te yayımlandı.

Meclis’te bir barış sesi

2011 seçimlerinde bağımsız milletvekili olarak Meclis’e giren Önder, HDP çatısı altında siyasi kariyerine devam etti. Barış sürecinin en görünür aktörlerinden biri oldu, İmralı Heyeti’nde görev aldı. 2014’te HDP’nin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayıydı. 2023 seçimlerinde DEM Parti’den İstanbul Milletvekili seçildi ve aynı yıl TBMM Başkanvekilliği görevine getirildi.

Cezaevi ve yargı süreçleri

2013 Nevruz konuşması nedeniyle 2018’de hapis cezasına çarptırıldı. 10 ay cezaevinde kaldı. 2021’de HDP’ye açılan kapatma davasında siyaset yasağı istenen isimler arasındaydı. 2024’te beraat ettiği Kobani davasında da yargılanmıştı.

Özel yaşamı

1991 yılında Halide Tülay Demirsöz ile evlenen Önder’in bu evlilikten Ceren adında bir kızı bulunuyor. Evliliği daha sonra sona erdi.

Barışa adanmış bir ömür

Sırrı Süreyya Önder, toplumsal barışın, sanatın ve özgür ifadenin yılmaz savunucularından biri olarak hatırlanacak. Farklı alanlarda iz bırakan hayatı, ardında hem siyaset hem de kültür alanında silinmeyecek bir miras bıraktı.