Ülkelerine dönen Suriyelilerin sayısı yarım milyonu buldu: Zorla geri gönderilenlerin olduğu iddia ediliyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “gönüllü geri dönüşlerin sayısı artacaktır” açıklamasının ardından gelen bu veriler, konuyu yeniden gündeme taşıdı. Ancak uzmanlar ve sivil toplum kuruluşları, bu geri dönüşlerin gönüllülüğü ve Suriye’deki mevcut durumun istikrarı hakkında ciddi kaygılar taşıyor.

Geri dönüş sorunu

Suriye’de Heyet Tahrir Şam (HTŞ) öncülüğündeki grupların iktidarı ele geçirmesi, 12 gün gibi kısa bir sürede Esad rejimini sonlandırdı. Bu gelişmeyle birlikte Türkiye’de yaşayan Suriyeli göçmenlerin geri dönüşleri hızlanırken, uzmanlar Suriye’deki yeni yönetimin henüz tam bir istikrar sağlayamadığına dikkat çekiyor. İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi Başkanı Metin Çorabatır, göçmenlere uygulanan “bekle ve gör” politikasının, mevcut statülerini kaybetmek istemeyenler için belirsizlik yarattığını belirtiyor. ABD ve Avrupa Birliği'nin yaptırımları kaldırmasına rağmen, Suriye’deki çatışmaların devam etmesi ve altyapı sorunları, geri dönenler için güvenli bir yaşam alanı oluşturmaktan uzak.

T24'den Mahsun Kılıç'ın haberine göre; Göçmen Mülteci Dayanışma Ağı Sözcüsü Yıldız Önen, geri gönderme merkezlerinde Suriyelilere zorla “gönüllü geri dönüş” formunun imzalatıldığı yönündeki iddiaları dile getirdi. Önen, gönüllü geri dönüş için bu tür merkezlere gerek olmadığını, kişilerin göç idaresine başvurarak süreci tamamlayabileceğini vurguladı. Aktivist Taha Elgazi'nin yaşadığı olayları örnek gösteren Önen, geri gönderme merkezlerinde göçmenlerin baskı altına alındığını ve uluslararası insan hakları standartlarına aykırı muamelelere maruz kaldıklarını ileri sürdü. Önen'e göre, bu merkezlerin varlığı bile “gönüllülük” ilkesiyle çelişiyor.

İçişleri Bakanlığı verileri, Esad rejiminin düşmesinden sonra 450 binden fazla Suriyelinin ülkesine döndüğünü gösterse de, uzmanlar bu geri dönüşlerin "gönüllü" olup olmadığı konusunda şüphelerini koruyor. Suriye'deki Alevi, Dürzi ve Kürt gibi farklı etnik ve dini gruplarla yeni hükümet arasında ortak bir zemin bulunamaması, ülkenin halen tam bir barış ortamından uzak olduğunu gösteriyor. Bu durum, geri dönenlerin akıbeti hakkında soru işaretleri yaratırken, Türkiye'de kalan yaklaşık 2,5 milyon Suriyelinin geleceği de belirsizliğini koruyor.