Memetcan Demiray

Memetcan Demiray

İsa'dan Tayyab'a: Paraaa, paraa, para!..

Yapay zekâ sonunda "din" işlerine de el attı. Peygamberle sohbet bedava, "şeytan"a soru sormak sadece 2,99 dolara!.. Eh, "her harcama bir ibadet" sonuçta... Takvaa, takvaa, takva!.. Varlığı bir dert, yokluğu yara... Biz en iyisi dönelim "İslamî banka kartı"na... Hem "kazancınızı bereketlendiriyor", hem ezan okuyor icabında!..


Şu sıralar dış basında "yapay zekâ" gündemden düşmüyor. İşte Die Welt gazetesinde çıkan son haber... Londra'da yaşayan sıradan biri, günde ortalama 300 kez "güvenlik kamerası"na denk geliyor! Yeryüzünde yaklaşık bir milyar "dijital göz" tarafından izleniyoruz. Bunların neredeyse yarısı, demokrasi ve özgürlüklerin beşiği... Türkiye'de değil tabii!.. Çin'de bulunuyor!

Metroda, dükkân önlerinde, parklarda... Hemen her yerde karşımıza çıkan kameralar, şimdi "yapay zekâ" ile destekleniyorlar. Gerekçe?.. Vatandaşın "güvenliği"ni artırmak ve polisin olaylara hızla müdahalesini sağlamak... İyi de nasıl olacak? Baksanıza; Mannheim'da "yapay zekâ", sokakta sarılan iki insanın birbirini boğazladığını zannediyor, ortalık karışıyor! ABD'deki "akustik sensörler"... Araçların egzoz patlamasını silah sesi olarak algılıyor, polisi sürekli meşgul ediyor! "Tüm devriyelerin dikkatine; yanlış alarm, yanlış alarm"!.. Kim bilir Foucault mezarında nasıl da kahkaha atıyor.

İkonalar öldü! Instagram çağında İsa’nın “profil fotoğrafı” son derece bakımlı, sarışın, güler yüzlü, beyaz ve muhtemelen Orta Avrupalı!..

ŞEYTAN 'PREMIUM PAKET'TE!..

Elbette "öteki dünya"yı bilemeyiz. Ama bir saniye!.. Yapay zekâ bugünlerde "din işleri"ne de el atıyor! Geçenlerde "piyasaya" çıkan "Text with Jesus" adlı uygulama... Yükleyen herkesin (haşa huzurdan!) peygamber İsa'yla sohbet etmesine imkân tanıyor!

Mantık basit... Los Angeles'ta geliştirilen ChatGPT bazlı uygulamada, İsa'nın yanı sıra İncil'in ana karakterleri var. "Text with Jesus"ı indirenler, peygamberlerden havarilere, herkese dilediği soruyu sorabiliyor!

Tabii belli bir limit dahilinde!.. Sınırı aşarsanız yeni soru için beş saat beklemeniz ya da "üyelik" satın almanız gerekiyor. İsa, Meryem ve Yusuf'la "chat" ücretsiz... Ama diğer havariler için ayda 2,99 dolar isteniyor! Peki şeytan?!.. O da "premium paket"e dahil!.. Üstelik cevapların sonuna "gülümseyen iblis" emojisi ekliyor!

2023'ün "akıllı dünya"sı... "South Park"ın kötü bir taklidi olma yolunda hızla ilerliyor!

Text with Jesus"da Aziz John'dan Yahuda'ya kadar pek çok İncil figürüne sorular sorulabiliyor. Peki bir günahımızı itiraf edersek daha sonra aleyhimize delil olarak kullanılmasın?.. Şirket tüm "kişisel bilgiler"in sistemde saklanmadığını garanti ediyor!

DİJİTAL 'ŞİRK' Mİ, REZALET Mİ?

Şirketin CEO'su Stéphane Peter, uygulamayı kurarken kiliseden tefsir desteği almadıklarını, İncil'e sıkı sıkıya bağlı kaldıklarını söylüyor. Sahiden de İsa, savaşa karşı olduğunu anlatırken de kadın haklarını savunurken de muhakkak ayetlere gönderme yapıyor. Ama eleştiriler tam da bu noktada başlıyor.

Kimileri uygulamayı en baştan "şirk" olarak nitelerken "dijital İsa"nın eş cinsellikle ilgili sorulara hoşgörüyle yaklaşması "dindarlar"ın sert tepkisini çekiyor! Yine hatırını soran birine İsa'nın "Ben duygularımı ve bedensel hislerimi insanlar gibi yaşamam" demesi... Çarmıhta acı çektiği bilinen tarihi bir karakterle fena halde çelişiyor!

Ama maksat zaten dini yeniden keşfetmek değil. Müminlere kendini yalnız hissettirmemek, iman tazelemek ve hatta bir tür ibadetse amaç, "Text with Jesus"ın Google Play ve App "store"larda (!) birçok versiyonu bulunuyor.

OTOSADAKA VE UMRE ÇEKİLİŞİ!..

"Helal olduğu sürece her harcama bir ibadettir". Bu özlü söz ise ne İncil ne de Tevrat'ta... Türkiye'nin "ilk İslamî süper app"i Tayyab'ın resmi sitesinde karşımıza çıkıyor! Sen sadece "eşsiz kart tasarımını seç". "Selamun aleyküm" diye açılan zarfla banka kartın bir günde kapına geliyor!

Peygamberin "Yarım hurmayla da olsa sadaka verin, cehennem ateşinden korunun" sözü Tayyab için hayli önemli... Bunun için geliştirilen "otosadaka" ile her ödemenizde belli bir miktar, dilediğiniz hayır kurumuna aktarılıyor! "Cashback" anlaşmalı iş yerlerinin yanı sıra "helal yatırım araçları"nı da Tayyab sizin için seçebiliyor. Dahası... Umre çekilişi var! Swissôtel'de 6 gece konaklama ve "hacı seti" de içeriyor!

Durun, daha bitmedi! Tayyab'ın dijital uygulaması kıbleyi gösteriyor, "imama soru" seçeneği sunuyor! Jesus! Veee... Namaz saatlerini hatırlatırken "en iyi Türk müezzinler"den ezan dinleme fırsatı sunuyor. İşte banka, işte takva!.. "Türkiye yüzyılı" coşkuyla devam ediyor!

ESKİ BİR ŞARKI: TAKVA

Bu tabloya bakılırsa yakında ülkeye şeriat gelir mi? Özgürüz'ün "Büyük Resim" programında konuşan Prof. Dr. Tayfun Atay, Türkiye'de zaten "ekonomi" ile dinin muazzam bir birlikteliği olduğunu vurgularken anlamlı bir tebessümle "Neden gelsin ki?" diyor! Ve "seküler"likle "sofu"luk arasına sıkışan toplumu "eşiksel" olarak niteliyor.

Hocanın söyledikleri aslında bugünlerde tüm dünya için geçerli. İşte Georgia'da kendini "misyoner" diye tanıtan Jason Shenk... "Asya'ya bedava İncil dağıtacağım" diye dindarların hem kalbine, hem cüzdanına (!) giriyor; 33 milyon dolar bağış topluyor! Bu gönül birikimini de gidip kendi kişisel işlerine, spor bahislerine, altına, elmasa yatırıyor!

İster Hindu, ister Evanjelik... Mevzubahis mücevherat olunca tüm kalpler bir anda "pırlanta"ya dönüşebiliyor!

Peki ChatGPT ileride borsa tüyoları verebilir mi? Alışveriş siteleri "yapay zekâ" ile yapılan otomatik yorumları nasıl ayıklayacak? Dünya bunları tartışırken dinler de teknolojiden nasibini alıyor.

O eski şarkı değişti artık. Takvaa, takvaa, takva... "Varlığı bir dert, yokluğu yara" olmaya devam ediyor!

Önceki ve Sonraki Yazılar
Memetcan Demiray Arşivi