Cilt kanseri gençleri tehdit ediyor: DSÖ’den çarpıcı uyarı

Günümüzde dünyada en sık görülen kanserlerin başında cilt kanseri geliyor. Eskiden çoğunlukla 50 yaş üstünde görülen hastalık, artık gençlerde de hızla artıyor. Özellikle melanom tipi cilt kanseri erken evrede tedavi edilebilirken, geç kalındığında hızla lenf bezlerine ve organlara yayılıyor.

Gençleri riskli hale getiren alışkanlıklar
Acıbadem Fulya Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Emel Güngör, yoğun güneşlenme, güneş kremi kullanımındaki eksiklikler ve solaryumun gençleri risk altına soktuğunu belirtiyor. “Tümörü ne kadar erken yakalarsak tedavisi de o kadar kolay olur” diyen Güngör, düzenli cilt kontrolünün hayati önem taşıdığını vurguluyor.

Önümüzdeki 10 yıl kritik
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 2022’de 1,5 milyon melanom dışı ve 330 bin melanom vakası görüldü. 2030’a kadar melanom dışı cilt kanserlerinin yüzde 20–25, melanomun ise yüzde 35–40 oranında artması bekleniyor. Nüfus artışı ve yaşlanmayla birlikte önümüzdeki 10 yılda vakaların yüzde 50 yükselmesi öngörülüyor.

Cilt kanserinin 8 sinyali
Uzmanlara göre şu belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden dermatoloğa başvurulmalı:

• Yeni ve hızla büyüyen benler

• Var olan benlerde renk, şekil ve boyut değişikliği

• Diğerlerinden farklı görünen ben

• Asimetrik benler

• Kenarları girintili çıkıntılı benler

• Birden fazla renge sahip benler

• Kaşıntı, kanama veya sulantı

• Pürüzlü ya da pullu yüzeyli benler

En önemli risk faktörü güneş
Prof. Dr. Güngör, “Bronzlaşmak için uzun süre güneşlenen, kısa tatillerde yoğun UV’ye maruz kalan kişiler daha riskli. Solaryum cihazları da aynı şekilde tehlike yaratıyor” diyor. Açık tenli, çilli, renkli gözlü kişiler, ailesinde cilt kanseri öyküsü olanlar ve çocuklukta şiddetli güneş yanığı geçirenler yüksek risk grubunda yer alıyor.

Korunmak için 5 kritik kural

1. 10.00–15.00 saatleri arasında güneşten uzak durun.

2. SPF 30 ve üzeri güneş koruyucu kullanın.

3. Kremleri dışarı çıkmadan 20 dakika önce sürün, iki saatte bir yenileyin.

4. Şapka, güneş gözlüğü ve koruyucu giysiler kullanın.

5. Solaryumdan uzak durun.

Tedavide ilk adım cerrahi
Cilt kanserlerinde tedavi genellikle cerrahi yöntemle başlıyor. Melanom dışı cilt kanserlerinde tümör çevresindeki sağlam doku ile çıkarılırken, melanomda tümör kalınlığına göre cerrahi sınırlar belirleniyor. İleri evrede lenf bezleri ve organlar taranarak tedavi planlanıyor. Cerrahiye uygun olmayan durumlarda ise krem, kriyoterapi, elektrokoter veya radyoterapi gibi yöntemlere başvuruluyor.