Güneş azaldıkça depresyon artıyor

Sonbahar ve kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte günlerin kısalması, havanın erken kararması ve güneş ışığının azalması, birçok kişide ruhsal dalgalanmalara yol açıyor. Uzmanlar, bu durumun mevsimsel depresyon ya da mevsimsel duygudurum bozukluğu olarak adlandırıldığını belirtiyor.

“Güneş ışığının azalması beyni etkiliyor”

Çakmak Erdem Hastanesi’nden Psikiyatri Hekimi Uzm. Dr. Serap Kaya, mevsimsel depresyonun mevsim değişiklikleriyle ortaya çıkan bir depresyon türü olduğunu belirtti. En sık sonbahar ve kış aylarında görüldüğünü vurgulayan Kaya, “Güneş ışığının azalması, havaların soğuması ve günlerin kısalması beyindeki serotonin ve melatonin hormonlarını etkileyerek depresyonu tetikleyebilir” dedi.

Uzun süren keyifsizlik uyarı sinyali

İstek kaybı, keyifsizlik, hayattan zevk alamama, uyku ve iştah değişiklikleri, enerji düşüklüğü ve odaklanma zorluğu en sık görülen belirtiler arasında. Uzm. Dr. Kaya, “Normal yorgunluk birkaç gün içinde geçer ancak mevsimsel depresyonda bu belirtiler haftalarca sürebilir ve kişinin iş, okul veya aile hayatını olumsuz etkileyebilir” uyarısında bulundu.

Kimler risk altında?

Kadınlar, daha önce depresyon geçirenler, ailesinde depresyon öyküsü olanlar ve kapalı ortamlarda uzun süre çalışanlar risk grubunda yer alıyor. Uzm. Dr. Kaya, “Kuzey bölgelerinde yaşayanlar ve güneş ışığını az gören kişiler bu sorunu daha sık yaşayabiliyor. Stresli yaşam, yalnızlık ve sosyal destek eksikliği de riski artırıyor” diye konuştu.

Bedeni de etkiliyor

Mevsimsel depresyon yalnızca ruhsal değil, fiziksel belirtilerle de kendini gösterebiliyor. Uyku düzeni bozulabiliyor, aşırı uyuma ya da uykusuzluk yaşanabiliyor. Tatlı ve karbonhidrat isteği artarken kilo değişimleri de sık görülüyor. Kaya, “Sürekli halsizlik, kaslarda yorgunluk, baş ağrısı ve motivasyon eksikliği de sık karşılaşılan şikâyetler. Bazı kişilerde bağışıklık sistemi zayıflayarak sık hastalanmalara yol açabiliyor” dedi.

Ne zaman doktora başvurmalı?

Belirtiler iki haftadan uzun sürüyorsa, iş veya okul hayatını aksatıyorsa ya da sosyal hayattan uzaklaşmaya neden oluyorsa uzman desteği alınması gerekiyor. Umutsuzluk hissi, belirgin uyku ve iştah değişiklikleri ya da kendine zarar verme düşünceleri varsa vakit kaybetmeden psikiyatri uzmanına başvurulması öneriliyor.

“Karanlık günlerin ruh sağlığınızı gölgelemesine izin vermeyin”

Uzm. Dr. Serap Kaya, mevsimsel depresyonun tedavi edilebilir bir rahatsızlık olduğunu vurgulayarak, “Karanlık günlerin ruh sağlığınızı gölgelemesine izin vermeyin. Profesyonel destek, doğru beslenme, düzenli egzersiz ve ışık terapisi ile bu süreci sağlıklı şekilde atlatmak mümkün” dedi.