Gürültü sadece kulağı değil, ruhu da yoruyor!
Gürültü, modern yaşamın kaçınılmaz bir parçası haline gelirken, fiziksel ve zihinsel sağlığı tehdit eden ciddi bir çevresel unsur olarak öne çıkıyor. Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Odyoloji Bölümü’nden Arş. Gör. Busemnaz Avşar Aksu’ya göre, özellikle şehir hayatında kaçınılmaz hale gelen trafik ve uçak sesi gibi kronik gürültü kaynakları, bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkiliyor.
Gürültü hassasiyeti nedir?
Aksu, gürültü hassasiyetini bireylerin gürültüye karşı verdiği kişisel ve yoğun tepkilerle tanımlıyor. Bu durumun psikolojik ve fizyolojik boyutları olduğuna dikkat çeken Aksu, “Bazı insanlar gürültüyü tolere etmekte zorluk çekmezken, bazıları için en ufak ses bile rahatsız edici olabiliyor,” diyor.
Günlük sesler bile tehdit gibi algılanabiliyor
Gürültü hassasiyeti olan bireyler, komşu sohbetlerinden klima sesine, hatta arka planda çalan müziğe kadar pek çok sesi tehdit edici olarak algılayabiliyor. Aksu, “Bu kişilerde stres hormonları daha fazla salgılanıyor, bu da uzun vadede zihinsel sağlık üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratıyor,” uyarısında bulunuyor.
Sağlığı tehdit eden etkiler
Araştırmalar, gürültüye duyarlı bireylerde uyku problemleri, hipertansiyon, kalp hastalıkları, anksiyete ve depresyon gibi sağlık sorunlarının daha sık görüldüğünü ortaya koyuyor. Aksu, “Bu bireylerde duygusal düzenleme kapasitesi zayıflayabiliyor. Kronik gürültüye maruz kalmak sosyal ve ekonomik yükleri de artırabiliyor,” diyor.
Eğitim ve iş hayatında da etkili
Gürültü sadece sağlık değil, üretkenlik üzerinde de olumsuz etkilere sahip. Öğrenciler ve çalışanlar, insan sesleri ya da havalandırma sistemlerinden gelen gürültü nedeniyle dikkatlerini toplamakta zorlanabiliyor. Bu durum, performans düşüşüne yol açabiliyor.
Aksu, gürültü duyarlılığını azaltmak için bilişsel davranışçı terapinin etkili bir yöntem olduğunu belirtiyor. Bununla birlikte ses yalıtımı, gürültü bariyerleri ve yeşil alanların artırılması gibi çevresel düzenlemelerin de büyük önem taşıdığını vurguluyor. Eğitim ortamlarında ise akustik iyileştirmelerin konsantrasyonu artırmada etkili olabileceği belirtiliyor.