İSTAHED: Her 4 kadından 1’i istenmeyen gebelik yaşıyor

İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Bilim Komisyonu Üyesi Uzm. Dr. Gülden Uzer Ekin, 26 Eylül “Dünya Doğum Kontrol Günü” dolayısıyla yaptığı açıklamada, doğum kontrolü bilincinin artırılması gerektiğine dikkat çekerek Türkiye’deki güncel verileri ve güvenilir korunma yöntemlerini değerlendirdi.

Bilinç düşük, geleneksel yöntemler koruma sağlamıyor

Türkiye’de doğum kontrolü konusunda farkındalığın halen birçok ülkeye göre düşük olduğunu belirten Uzm. Dr. Ekin, “İstatistikler, ülkemizde her 4 kadından 1’inin kendi isteği dışında gebe kaldığını göstermektedir. İstenmeyen gebelik hem kadın hem de erkek üzerinde ciddi psikolojik etkiler bırakıyor. Geri çekilme, emzirme ya da takvim yöntemi gibi geleneksel yöntemlerle tam anlamıyla korunmak mümkün değildir” dedi.

Modern yöntemler ve uzun etkili seçenekler

Doğum kontrolünde çok sayıda modern yöntem bulunduğunu aktaran Ekin, “Hormon içeren haplar, enjeksiyonlar, spiral, implant gibi uzun etkili yöntemler gebeliği önlemede en güvenilir seçeneklerdir. RİA veya implant kullanan 100 kişiden sadece biri kullanımın ilk yılında hamile kalmaktadır” diye konuştu. Ancak bu yöntemlerin cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı koruma sağlamadığını hatırlattı.

Prezervatifin kritik rolü

Hormon içeren yöntemler arasında hap, enjeksiyon, yama ve vajinal halka bulunduğunu belirten Ekin, prezervatifin hem gebeliği önlemede hem de cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmada kritik öneme sahip olduğunun altını çizdi. Kalıcı yöntemler arasında kadınlarda tüplerin bağlanması, erkeklerde ise vasektominin bulunduğunu söyledi.

Doğum kontrol haplarında risk grupları

Doğum kontrol haplarının etkinliğine dikkat çeken Ekin, bazı risk gruplarında kullanılmaması gerektiğini vurguladı: “Hipertansiyon, ağır karaciğer hastalıkları, meme kanseri öyküsü, 35 yaş üstü sigara kullanımı ve migren gibi durumlarda doğum kontrol hapı tercih edilmemelidir. Ayrıca bazı ilaçlar bu hapların etkisini azaltabilir.”

Hapların gebeliği önlemenin yanı sıra ek faydalar sağladığını da belirten Ekin, “Adet dönemlerini daha düzenli hale getirmeleri, adet öncesi gerginliği azaltmaları, polikistik over sendromu kaynaklı akne ve tüylenmede etkili olmaları bu faydalar arasındadır” dedi.

Acil durum yöntemleri

Korunmasız cinsel ilişki sonrasında acil korunma yöntemlerine de değinen Ekin, spiral uygulaması veya ertesi gün hapının bu durumda kullanılabileceğini belirtti. Ancak herkes için en uygun yöntemin farklı olduğuna dikkat çekerek, “Doğru yöntemin seçimi için aile hekiminize veya kadın doğum uzmanına danışmanız sağlıklı olacaktır” ifadelerini kullandı.