“Meningokok aşısı acilen takvime alınmalı"

İstanbul Aile Hekimliği Derneği (İSTAHED) Başkan Yardımcısı ve Bilim Komisyonu Başkanı Dr. Çınla Nişli Kaya, son dönemde artan menenjit vakalarına dikkat çekerek, meningokok aşısının çocukluk dönemi aşı takvimine acilen eklenmesi gerektiğini vurguladı. Aşıyla önlenebilen ölümlerin toplumda derin yaralar açtığını belirten Kaya, “Yaşadığımız acı vakalar aşının hayati rolünü yeniden gösterdi. Birinci basamak sağlık çalışanları olarak bizler, aşılama gücünün farkındayız ve bilgilendirmeye devam edeceğiz” dedi.

Meningokok enfeksiyonunun meninksleri ve kan dolaşımını hızla etkileyen, ölüm riski yüksek bir hastalık olduğuna dikkat çeken Dr. Kaya, “Erken müdahaleye rağmen %8–15 oranında ölümle sonuçlanabiliyor. Tedavi edilmezse bu oran %50’ye kadar çıkıyor. Sağ kalanlarda da kalıcı işitme ve uzuv kayıpları ile nörolojik hasarlar gelişebiliyor” diye konuştu.

Türkiye'de iki tür meningokok aşısının kullanıldığını belirten Dr. Kaya, bunların MenACWY konjuge (A, C, W, Y serogrupları) ve MenB protein bazlı (B serogrubu) aşılar olduğunu, her iki aşının da kas içine uygulandığını ifade etti.

Bu aşıların çocukluk çağı takviminde yer almadığını ve yalnızca komplaman eksikliği, dalak alınması, laboratuvar çalışmaları veya Hac-Umre gibi özel durumlar için önerildiğini hatırlatan Kaya, “Toplumsal bağışıklık için bu yeterli değil. Üstelik aşılar ‘özel aşı’ kapsamında, yani ücretli. En az iki farklı aşıdan 5 doz yapılması gerektiğinde aileler için maliyet çok yüksek oluyor” diyerek, Sağlık Bakanlığı’na çağrıda bulundu:

“Her çocuk bu koruyucu hizmete eşit şekilde ulaşabilmeli. Meningokok aşıları ücretsiz sunulmalı ve takvime dahil edilmeli.”

Hepatit B aşısında değişiklik: Hexaxim geliyor

Dr. Kaya, 1 Mayıs 2025 itibarıyla çocukluk çağı aşı takviminde önemli bir değişiklik yapılacağını duyurdu. Artık Pentaxim ve ayrı uygulanan Hepatit B aşıları yerine, altı bileşenli Hexaxim aşısı tercih edilecek.

Daha önce bebeklere 2., 4. ve 6. aylarda Pentaxim (DTPa-Hib-IPV) aşısı, ayrıca doğumda, 1. ve 6. aylarda Hepatit B (HBV) aşısı uygulanıyordu. Yeni düzenlemeyle 2., 4. ve 6. aylarda Hexaxim (DTPa-Hib-IPV-HBV) uygulanacak; doğumda Hepatit B aşısı yapılmaya devam edecek. 18. ayda ise Hexaxim rapel dozu uygulanacak.

Daha kapsamlı ve erken koruma

Bu değişiklikle Hepatit B’ye karşı daha kapsamlı ve erken koruma sağlanacağını belirten Kaya, Hexaxim’in DSÖ onaylı ve uzun dönemli veri birikimine sahip olduğunu, Pentaxim’le benzer yan etki profiline sahip olduğunu söyledi. Ayrıca ebeveynlerin aşı takibini kolaylaştırması açısından da yeni uygulamanın avantaj sağladığını vurguladı.

Bazı çocuklara fazladan Hepatit B aşısı uygulanmış olabileceği yönündeki kaygılara da yanıt veren Kaya, “Bu durum bilimsel olarak bir sorun yaratmaz. Fazla doz, güvenlik veya etkinlik açısından risk taşımıyor. Bu adımı çocuklarımızın sağlığı için destekliyoruz” dedi.