Türk Telekom COE'sunun damacana hesabı ve yavaş internet: Türkiye dünya standartlarının neresinde?

Sosyal medyada organize olan kullanıcılar paket taahhüt bitimlerinde operatörlerin yaptığı yüzde 200-300 aralığındaki zamlara tepki gösterdi. Tepkilerle beraber operatörler tarafından verilen hizmet de önemli eleştiri konuları arasında yer aldı.

Bu eleştiriler, gerek mobilde gerekse sabit genişbantta sunulan hızların yetersiz bulunduğunu ortaya koydu. Yapılan ölçümler de zaten bu şikayetleri destekler nitelikte. Öte yandan Türk Telekom CEO'su Ümit Önal, Türkiye'deki fatura fiyatlarına "fiyatlar sudan ucuz dersek yanlış olmaz" karşılığını vermişti. Türkiye'deki operatörler vatandaşlara hem pahalı hem de yavaş internet sunması dünya verilerinde...

Ümit Önal'ın akıllara zarar damacana örneği:

"Türkiye’de bugün ortalama 4 kişilik bir ailede yaşadığımızı düşünelim. Bu ailede de kullanma suyu değil, diğer su tüketimini düşünelim. Ortalama 5 ile 8 damacana su tükettiğimizi düşünelim. Bunun 600–800’lik rakama geldiğini söylersek yanlış bir şey söylemiş olmayız. Buradan bir alegori yapalım; operatör tarifeleri ya da müşteri fiyatları sudan ucuz dersek yanlış olmaz."

Genişbant hızında dünyanın yarısını yakalayamıyoruz

Speedtest.net verilerine göre Türkiye'de mobil internet hızı bakımından 111 ülke arasında 58. sırada yer alıyor. Türkiye'deki 46.37 mbps'lik hız 55.8 mbps'lik küresel ortalamanın altında yer alıyor.

Sabit genişbant hızında ise Türkiye çok daha aşağı bir konumda bulunuyor. Değerlendirilen 161 ülke arasında Türkiye 106. sırada yer alıyor. Türkiye'nin 42.90 mbps'lik genişbant internet hızı 94 mbps'lik küresel ortalamanın yarısını bile yakalayamıyor.

Bunun yanında OECD verilerine göre, birlik ülkelerinde ortalama 100 mbps üzeri internet hızına sahip abonelerin oranı yüzde 18.6 iken Türkiye'de bu oran yüzde 0.6.

Fiberde Asya'nın da Avrupa'nın da çok gerisindeyiz

İnternet hızındaki bu geri kalmışlık sektör temsilcilerinin de zaman zaman kabul ettiği şekilde altyapı yatırımlarındaki yetersizlik ve yavaşlık sebebiyle yaşanıyor. Zam ve hasılat rekorları kıran operatörler altyapı yatırımlarında aynı çevikliği gösteremiyor.

Türkiye’nin Güney Kore ile aynı yoğunluğa ulaşması için fiber hattını yaklaşık 4 katına çıkararak 2 milyon kilometreye çıkarması gerekiyor. Kişi başına düşen fiber kablo bakımından Çin'i yakalaması için ise fiber hattını 7 katına çıkarması lazım. Avrupa Birliği (AB) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkelerinde de fiber optik altyapıları ortalama Türkiye'nin 18 katı olduğu görülüyor. Söz konusu ülkelerde fiber optik altyapı uzunluğu 100 nüfusa oranla 1.100 km iken, Türkiye'de rakam 60 km'de kalıyor.

Yılda 19 milyar dolarlık kayıp

Bu verilerden de anlaşılacağı üzere Türkiye internet altyapısını geliştirmesi için bir yatırım atılımına ihtiyaç duyuyor. Bu sadece aboneleri memnun etmek için değil Türkiye'nin ekonomik hedeflerine ulaşması için de bir zorunluluk. Vodafone Türkiye CEO'su Engin Aksoy geçtiğimiz aylarda konuyla ilgili yaptığı açıklamada "Türkiye’nin dijitalleşmede Güney Kore ile aynı yoğunluğa ulaşması için fiber hattını 2 milyon kilometreye çıkarması ve bunun için de her yıl bir önceki yıla göre yüzde 17 artırması gerekiyor. Bu durumda ortaya çıkacak etkiler, her yıl Türkiye GSYH’sine yüzde 2.2’lik bir katkı sağlayabilir" ifadelerini kullanmıştı. Aksoy mevcut düzende devam edilmesi durumunda her yıl 19 milyar dolarlık bir değerden mahrum kalınacağını sözlerine ekledi.

Peki başta en büyük altyapı sağlayıcı olan Türk Telekom olmak üzere sektördeki yatırımlar Türkiye'nin dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisine girme hedefleriyle uyumlu mu? Birleşmiş Milletler kuruluşu olan Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) verilerine göre bunun cevabı hayır.

Türkiye ilk 20'de değil

ITU verilerine göre ABD'de yıllık 88 milyar dolarla telekom yatırımlarında zirvede yer alıyor. Bu ülkeyi şaşırtıcı olmayan bir şekilde 62.2 milyar dolarla Çin ve 31.8 milyar dolarla Japonya takip ediyor.

Türkiye ise 2.46 milyar dolarla yıllık telekom yatırımlarında 22. sırada yer alıyor.

Almanya ve Fransa'nın yanına yaklaşamıyoruz

Avrupa ülkelerinin telekom yatırımlarına bakıldığında 15.4 milyar dolarla Fransa ve 14.1 milyar dolarla Almanya başı çeken ülkeler olarak dikkat çekiyor. Türkiye'nin yatırımları 7.32 milyar dolar harcayan İtalya ve 5.48 milyar dolar harcayan İspanya'nın da çok gerisinde kalıyor.

Kişi başı yatırımda Yunanistan ve Bulgaristan'dan fark yedik

Komşularımız olan Yunanistan ve Bulgaristan'dan toplam yatırımda öndeyiz. Bu ülkeler sırasıyla yıllık 974 ve 351 milyon dolarlık yıllık telekom yatırım gerçekleştirmiş durumda. Ancak Yunanistan'ın 10.4, Bulgaristan'ın da 6.4 milyon dolarlık bir nüfusa sahip olduğunu unutmamak gerekiyor. Yatırımları nüfusa oranladığımızda kişi başı telekom yatırımı Yunanistan'da 93.6 dolar, Bulgaristan'da ise 54 dolar oluyor. Bu rakam Türkiye'de ise 28.4 dolar. Yani Yunanistan kişi başı yatırımda Türkiye'yi 3.3'e, Bulgaristan ise 1.9'a katlamış durumda.

Özetle Türkiye'de operatörlerin sorumluluğunda olan altyapı yatırımları ne ihtiyaçları karşılayacak ne de hedeflere ulaşacak seviyede bulunuyor.