Siyaset bilimciler, AKP'nin oy düşüşünü yorumladı: İktidar böyle eridi
CHP, yerel seçimlerde 47 yıl sonra büyük bir zafer elde etti. Türkiye genelinde CHP yüzde 37.8, AKP yüzde 35.5, Yeniden Refah Partisi yüzde 6.2, DEM Parti yüzde 5.7, MHP yüzde 5, İYİ Parti ise yüzde 3.8 oy aldı.
Seçmenin 14-28 Mayıs’a göre yerel seçimlerde eğiliminin değişmesini uzmanlar Cumhuriyet’ten Gökhan Kam'a değerlendirdi.
Siyaset bilimci Prof. Dr. Mithat Baydur, “16 milyon emekçinin 10 milyonuna 7 bin 500 bin TL’den 10 bin TL’ye getirilen yani yüzde 37’lik bir zamla karşılık verilmesi bir öfke birikmesine sebep oldu. Nihayetinde seçimin yaklaştığı üç-dört gün öncesinde cumhurbaşkanının, ‘Emeklilere verecek paramız yok. Kasamız bomboş’ demesi, hatta daha da ileri giderek EYT’lilere de, ‘Yaptığımız esasında bir hataydı’ deyip yüz binlerce kişiyi yeniden karşısına alması büyük bir infiale sebep oldu. Cumhurbaşkanının tabiriyle, ‘Bu bir emeklilik yılı olacak’ diyordu. Gerçekten emeklinin yılı oldu bence. Bu çerçevede emeklinin durumu şöyle oldu, emekliler çok büyük bir protesto hareketine giriştiler” diye konuştu.
"AKP kitlesi sandığa gitmedi"
AKP’nin kitlesinin sandıklara gitmediğinin belli olduğunu söyleyen Baydur, “CHP’nin seçmeni büyük bir sadakatle, hırsla sandığa giderken AKP’nin emeklileri ki -emeklilerden yüzde 35 oy aldığı bilimsel araştırmalarla sabittir- özellikle emeklilerden oy alan AKP’nin kitlesi sandığa gitmedi. Seçime yüzde 77-78 oranında bir katılım var. Seçmenin AKP’ye bir uyarı verdiği söyleniyor. Bence seçmen bir tür kınama cezası verdi” diye konuştu.
"Bu sadece AKP'ye bir protesto mahiyetindedir"
“Bu seçim CHP için bir zafer gibi görünüyor. Evet, CHP kazandı 100 birim üzerinden değerlendirirsek CHP’nin bundaki oy hakkı yüzde 30’du. Yüzde 70 esasında AKP kaybetti” diyen Baydur, “Bu yüzde 30’ları CHP’nin daha ileriye taşıyabilmesi için bizim genel seçimlerde iktidar olduğunda, dış politika yani bölgesel ve küresel çapta hangi blok çerçevesinde hareket edeceği, Avrasya blokuyla ilişkilerinin nasıl olacağı, NATO çerçevesinde hareketlerinin ne olacağı, Rusya- Ukrayna savaşında nasıl bir tavır takınabileceği, sağlık politikaları nasıl olacak, milli eğitimdeki tahribatı nasıl giderebilecek, tasarruf ve makro ekonomik tedbirler çerçevesinde sıkı para politikasıyla büyümeyi aynı anda nasıl ileriye götüreceği konusunda net politikalar gösterebilmesi ve anlatabilmesi lazım. Bu sadece AKP’ye bir protesto mahiyetindedir” ifadelerini kullandı.
"Seçmen tepki gösterdi"
Prof. Dr. Tanju Tosun, seçim sonuçlarında ekonomik krizin etkili olduğunu belirtti.
Tosun, “En son 14 Mayıs seçimlerinde sorun, ‘boş tencere iktidar devirmedi’ şeklinde belirlendi. Görünen o ki özellikle Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik kriz bu kez beklenen etkiyi yaptı. CHP’nin başarısında ekonomik krizin yol açtığı, gelir dağılımındaki adaletsizlik, ekonomik yoksulluk, Ankara ve İstanbul belediyelerinin başarısı CHP’nin iddialarını pekiştirdi ve seçmende pozitif bir algı yarattı. AKP’nin sandığa gitmemesi kadar YRP’ye yönelen kitle var. CHP ilk kez oy kullanacak 1 milyon 200 bin seçmenden en fazla oy alan parti oldu. Bunların hepsi CHP’ni başarılı olmasına katkı sundu” şeklinde konuştu.
