AYM Başkanı Kadir Özkaya: Hukukun üstünlüğü ortak paydamız olmalı

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi’nin ev sahipliğinde düzenlenen Balkan Anayasa Mahkemeleri Forumu’nun 3. Konferansı, 14 Kasım 2025’te Antalya’da yapıldı. Bu yılki toplantının teması “İnsan Haklarının Standardizasyonu ve Anayasa Yargısının Rolü” oldu. Konferansa, Balkan ülkelerinin anayasa mahkemelerinin başkanları ve üyelerinin yanı sıra Azerbaycan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Moldova’nın yüksek mahkeme temsilcileri de katıldı.

Hukukun üstünlüğü

Konferansın açılışında konuşan Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, insan haklarını korumanın yalnızca bir yargı görevi değil, insanlığın ortak vicdanına verilen bir söz olduğunu belirterek, Balkan coğrafyasındaki ülkelerin hukukun üstünlüğü ve insan hakları konusunda ortak bir paydada birleşmesi gerektiğini vurguladı. Özkaya, “Hep birlikte atacağımız adımlar, hukukun üstünlüğünü ve insan haklarının korunmasını Balkan coğrafyasının ortak paydası hâline getirecektir” dedi.

Anayasa yargısı

Özkaya, küreselleşen dünyada anayasa yargısının sadece ulusal sınırlarla sınırlı kalmayıp, evrensel hukuk normları ve uluslararası içtihatlarla şekillendiğini belirtti. Ayrıca, farklı ülkeler arasında kurulacak yapıcı diyalog ve iş birliğinin, hem bireysel hakların korunmasında hem de adaletin küresel ölçekte tesisinde kritik önemde olduğunu ifade etti.

Balkanlar’da Anayasal Dayanışma Vurgusu

Konferansa katılan isimlerden biri olan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Muhsin Şentürk, anayasa mahkemelerinin yalnızca devlet organları arasındaki dengeyi değil, aynı zamanda bireylerin devlet karşısındaki konumunu da güvence altına aldığını belirtti. Danıştay Başsavcısı Cevdet Erkan ise, Forum’un kurumsal dayanışmayı güçlendirdiğini ve ortak hukuki değerler ile insan haklarına dayalı adalet anlayışının buluştuğu önemli bir platform oluşturduğunu söyledi.

Çeşitlilik ve Ortak Değerler

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Türkiye Hâkimi Prof. Dr. Saadet Yüksel, kapanış konuşmasında anayasa mahkemelerinin anayasanın üstünlüğünü koruyan nihai denetim organları olduğunu belirterek, "Çeşitliliğimiz gücümüzdür; demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan haklarına saygı ise ortak temelimizdir" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Mesaj

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, foruma gönderdiği mesajda, insan hakları ihlallerine çözüm arayışlarının önemine dikkat çekerek, Türkiye'nin 150 yıllık anayasal birikimiyle bölgesine örnek teşkil ettiğini ve dünyanın neresinde olursa olsun zulme ve haksızlığa karşı çıkmayı "insanlığın vicdanı olma" sorumluluğu olarak gördüğünü ifade etti.