Danıştay'dan EYT ile ilgili önemli karar: Sözleşmeli personel re'sen emekli edilemez

(ANKARA) - Danıştay 12. Dairesi, geçici statüden sözleşmeli personel kadrosuna geçmiş bir çalışanın EYT kapsamında re'sen emekliye sevk edilme işleminin hukuka aykırı olduğuna hükmetti. Daire, iptal istemiyle açılan davayı reddeden Adana Bölge İdare Mahkemesi kararını bozdu. Gerekçede, "Erken emeklilik hakkından yalnızca talep edilmesi durumunda yararlanılabilir, bu yönde talepte bulunulmayan kişiler için resen emekliliğe ayırma uygulaması hukuken mümkün değildir" ifadeleri yer aldı.

Bir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünde 4/C'li geçici personel olarak çalışan bir görevli, 2018 yılında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Geçici 43. maddesi uyarınca 4/B'li sözleşmeli idari destek görevlisi olarak atanmıştı. 1 Mart 2023 tarihli 7438 sayılı Kanun'un 1. maddesi gereği yaşlılık aylığı almaya hak kazanması sebebiyle re'sen emekli edildi. Emekli edilen bu personel, işlemin iptali amacıyla dava açtı.

Mersin 2. İdare Mahkemesi davayı reddetti; bunun üzerine davacı istinafa başvurdu. Adana Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi de istinaf başvurusunu reddetti.

Emekli edilen personel, bu kez Adana Bölge İdare Mahkemesi kararını temyiz etti. Temyiz incelemesini gerçekleştiren Danıştay 12. Dairesi, Adana Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesi kararını "kesin olarak" bozdu ve yeniden karar verilmek üzere dosyayı Adana Bölge İdare Mahkemesi 4. İdari Dava Dairesine gönderdi.

Gerekçeden

Danıştay 12. Dairesi'nin gerekçesinde, mevzuat hükümleri uyarınca özelleştirme uygulamaları çerçevesinde kamu kurumlarında 4/C kesiminde geçici personel olarak çalıştırılanların, Devlet Memurları Kanunu'nun 4/B bendine göre oluşturulacak sözleşmeli personel pozisyonlarına geçirildikleri ifade edildi. Bu kapsamdaki düzenlemelerde, "sözleşmeli personel pozisyonuna geçirilenlerin, ancak sosyal güvenlik kurumlarından yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihe kadar istihdam edilebileceklerinin" yer aldığı belirtilmektedir.

Bu kapsamda çalışanların, emekliliğe hak kazandıkları tarihlerde istihdamlarının sonlandırılacağı anlaşıldı. Ayrıca kamuoyunda Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası olarak bilinen 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 95. maddede ise yaş şartı dışında diğer gerekliliklerin tamamlanması ve "talep edilmesi" durumunda erken emeklilik imkanı sağlandığı vurgulandı.

"Erken emeklilik hakkı, isteğe bağlı istisnai bir hak"

Gerekçede, şu tespitler ifade edildi:

"Bu kapsamda talepte bulunmayanların, diğer emeklilik şartlarını sağlamalarının doğrudan emekli edilmeleri sonucunu doğurmadığı, bu haktan yararlanıp yararlanmamak hususunda ilgililerin tercih haklarının bulunduğu, görevine devam etmek isteyenler yönünden resen emeklilik işlemleri yapılmasının söz konusu olmadığı açık olup, davalı idarenin aksi yöndeki iddiasının haklı ve hukuki dayanağı bulunmamaktadır.

Dava konusu uyuşmazlık, ilgili mevzuat hükümleri ve yapılan açıklamalar kapsamında değerlendirildiğinde; 7438 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 1. maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici 95. madde ile tanınan erken emeklilik hakkının, isteğe bağlı istisnai bir hak olarak sonradan düzenlendiği; erken emeklilik hakkından, yaş koşulu dışındaki diğer koşullar sağlanmış olsa bile, ancak talep edilmesi halinde faydalanılabileceği açık olup, bu yönde talepte bulunmayanlar hakkında anılan kanuni düzenlemenin, ilgililerin aleyhine olacak biçimde ve resen emekliye ayırma şeklinde yorumlanması ve uygulanması hukuken mümkün değildir."