Irak-Türkiye petrol hattında akış yeniden başladı: Milyar dolarlık tazminat akıllarda!

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, sabah saatlerinde yaptığı açıklamada, 6 Şubat 2023 depremleri sonrası kapatılan Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı’nda akışın yeniden başladığını duyurdu. Bayraktar, X hesabından, “4 Ekim 2023’te operasyona hazır hale getirilen hatta bu sabah saat 07.07 itibarıyla yeniden petrol akışı sağlanmıştır” ifadelerini kullandı.

1976’da faaliyete geçen ve kapasitesi yıllık 70,9 milyon tona ulaşan hat, Türkiye ile Irak arasında 1973’te imzalanan anlaşmaya dayanıyor. Bu anlaşmanın süresi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararıyla 27 Temmuz 2026’da sona erecek.

Tazminat krizi

Boru hattı, sadece enerji güvenliği değil, Türkiye’nin karşı karşıya kaldığı milyar dolarlık tazminat nedeniyle de tartışma konusu. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) doğrudan petrol ihracına izin verilmesi üzerine Irak Merkezi Hükümeti 2014’te Uluslararası Tahkim’e başvurmuş, Türkiye aleyhine karar çıkmıştı.

25 Mart 2023’te Türkiye, 1,47 milyar dolar tazminata mahkûm edildi. Tahkim sürecinde Türkiye’nin taleplerinin bir kısmı kabul edilse de, Ceyhan’dan Bağdat onayı olmadan petrol yüklemesi yaptığı gerekçesiyle ağır cezaya çarptırıldığı açıklandı.

Muhalefet ve iktidar karşı karşıya

CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz, dava dosyasına ilişkin belgeleri paylaşarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sert sözlerle yüklendi:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Yüce Divan'da yargılanmasına neden olacak belgeleri paylaşıyorum! Net ceza: 1 milyar 471 milyon dolar. Güncel kurla 60 milyar lira! Bunu vatandaş değil, bu karara sebep olanlar ödesin.”

Cumhurbaşkanlığı ise iddiaları “manipülasyon” olarak nitelendirdi. Yapılan açıklamada, “Tahkim kararında Irak’ın beş talebinden dördü reddedildi. Türkiye’nin başlattığı iptal davası hâlen devam ediyor” denildi.