Rubio'dan Gazze için uluslararası güvenlik gücü açıklaması

(ANKARA) -ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD Başkanı Donald Trump'ın barış planının temel unsurlarından biri olarak öne çıkan Gazze için uluslararası bir güvenlik gücü oluşturulmasına dair "çok sayıda ülkenin katılmak istediğini ancak bu güce kimlerin dahil olacağı konusunda İsrail'in de kendini güvende hissetmesi gerektiğini" ifade etti.

İsrail'i ziyaret eden Rubio, Uluslararası İstikrar Gücü'nün kurulmasına yönelik müzakerelerin devam ettiğini ve bu gücün önümüzdeki süreçte devreye gireceğini aktardı.

Rubio, iki hafta önce yürürlüğe giren İsrail-Hamas ateşkesinin önemli bir aşama kaydettiğini, fakat sürecin engebeli ve zorlu olacağına dikkat çekti. Ayrıca Rubio, "Bu, sabır gerektiren bir süreç olacak." dedi. "Bu nedenle, kimin dahil olacağı konusunda dikkatli olunmalı" şeklinde konuştu.

Ayrıca Rubio, Hamas'ın silahsızlandırılmasının Trump'ın planında belirgin bir şart olduğunu da belirtti. "Bu, yalnızca Bir hedef değil; uygulanması zorunlu bir durum" ifadesini kullandı.

Rubio'nun ziyareti, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in de aralarında bulunduğu yüksek profilli ABD'li yetkililerin İsrail'e yaptıkları ziyaretlerle paralel bir dönemde gerçekleşiyor. Medyada çıkan haberler, ABD yönetiminin Gazze ateşkes planını hayata geçirme kararlılığında olduğunu ancak İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu hükümetinin attığı bazı adımlarla bu planı riske atmasından endişe duyulduğunu gösteriyor.

"İsrail'in bazı güvenlik yetkileri Fiilen ABD'nin kontrolünde"

İsrail merkezli Haaretz gazetesi, ABD'li yetkililerin "ateşkesi tehlikeye atabilecek sürpriz adımları tolere etmeyeceklerini" ifadesine yer verdiğini ve Gazze'deki her askerî operasyondan önce Washington'a bilgi verilmesini istediklerini aktardı. Haberde, "Fiilen ABD, İsrail'in bazı güvenlik yetkilerini devralmış durumda" denildi. Netanyahu, ABD'nin İsrail adına karar aldığı yönündeki iddiaları reddetti ve iki ülke arasındaki ilişkiyi "ortaklık" olarak tanımladı.

Rubio ve Vance, İsrail'deki ziyaretleri esnasında yaptıkları açıklamalarda, ateşkesin korunacağına dair iyimser olduklarını belirttiler. Ancak, üzerinde uzlaşı beklenen konuların görüşmelerinin zorlu olacağını da kabulleniyorlar. Bu konular arasında İsrail'in geri çekilme takvimi, Gazze'nin gelecekteki yönetimi, Uluslararası İstikrar Gücü'nün yapısı ve Hamas'ın silahsızlandırılması yer alıyor. Rubio, "Bu barış planını hayata geçirmek kolay olmayacak...Yolda engeller çıkacak, ama bunu başarmak zorundayız" dedi.

Türkiye Uluslararası İstikrar Gücü'ne katılacak mı?

Rubio, "çok sayıda ülkenin" Uluslararası İstikrar Gücü'ne katılma arzusunu dile getirdi. ABD'li Bakan "Elbette, bu gücü oluştururken İsrail'in de kendini rahat hissedeceği ülkelerden oluşması gerekiyor" dedi.

Rubio'nun bu ifadeleri, söz konusu müzakerelerde önemli bir rol üstlenen Türkiye'ye atıfta bulunduğu yorumlarına yol açtı. Medyada, İsrail'in Türkiye'nin bu güce katılımını veto etme olasılığı üzerinde durulmuştu.

Uluslararası İstikrar Gücü'nün görev tanımı hâlâ belirsizliğini korurken, Hamas ile anlaşma sağlanmadan bu gücün bölgeye yerleşmesinin, Hamas militanları ile çatışma risklerini artırabileceğine dair endişeler mevcut.

İnsani Yardım girişlerinde UNRWA'nın Bir rolü olmayacak

Rubio, Gazze'ye insani yardım girişlerinde Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı'nın (UNRWA) olası rolüne yönelik bir soru üzerine, "UNRWA'nın burada Bir rol üstlenmeyeceğini" ifade etti. Rubio, UNRWA'nın Hamas ile bağlantılı olduğu iddialarında bulundu.

UNRWA ise bu açıklamaya yanıt vererek, İsrail'in ağır bombardımanı ve ablukası altındaki Gazze'de "acil insani ihtiyaçların karşılanması için varlığının hayati önem taşıdığını" olduğu vurgusunu yaptı. BM Genel Sekreteri Sözcü Yardımcısı Farhan Haq da Rubio'nun iddialarını "UNRWA'nın Hamas'la bağlantılı olduğu yönündeki iddiaları daha önce de reddettik," sözleriyle reddetti.

İsrail ise, herhangi bir kanıt sunmadan, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas tarafından gerçekleştirilen saldırıya bazı UNRWA çalışanlarının katıldığı iddiasıyla, ajansın Gazze'deki faaliyetlerini yasaklamıştı.