Sudan'da insani kriz derinleşiyor: El-Faşir'de 71 bin kişi yerinden edildi

(ANKARA) - Paramiliter grup Hızlı Destek Güçleri'nin (RSF) Darfur bölgesindeki El-Faşir kentini ele geçirmesi sonucunda Sudan'da insani kriz daha da derinleşiyor. Uluslararası Göç Örgütü, 70 binden fazla kişinin güvenlik gerekçesi ile göç etmek zorunda kaldığını duyurdu. Son iki günde, 8 bin 600 insan yerinden edildi. Sudan Başbakanı Kamil İdris, gerçekleşen vahşetlerin uluslararası mahkemelere taşınması gerekliliğine dikkat çekti.

Uluslararası Göç Örgütü, RSF'nin Batı Sudan'daki Kuzey Darfur eyaletinin merkezi El Faşir'i kontrol altına almasının üzerinden sadece bir hafta geçmesinin ardından, şehirdeki şiddet olayları nedeniyle son iki günde 8 bin 600'den fazla kişinin yerinden edildiğini raporladı.

El Faşir ve çevresindeki köylerden yerinden edilenlerin toplam sayısı, 26 Ekim'den bu yana insani kriz ve güvenlik sorunları sebebiyle yaklaşık 70 bin 900 kişiye ulaştı.

Kaçış yolları güvensiz

Uluslararası Göç Örgütü'nün saha takip ekipleri, yerinden edilen bireylerin çoğunlukla Tavila kasabası çevresindeki yerleşim yerlerine yöneldiğini ve yollardaki güvenlik sorunlarının, çatışmalardan kaçan sivillerin hareketlerini kısıtlayabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Kuzey Eyaleti büyük göç akınına hazırlanıyor

Ayrıca, Kuzey Kordofan Eyaleti'nin Bara ve Umm Ruvaba yerlerinden, son iki gün içerisinde bin 200'den fazla kişinin göç ettiği belirtildi. Bu kişilerin Kuzey Kordofan'ın Sheikan yerleşim biriminin yanı sıra Beyaz Nil Eyaleti'nde ki El-Duvaim, Tendelti, Kosti ve Rabak yerleşimlerine dağıldıkları kaydedildi.

Sudan'ın Kuzey Eyaleti hükümeti, El Faşir'den gelen ve birkaç saat içinde ulaşması beklenen büyük bir göç akınına hazırlanmakta olduklarını açıkladı. Kuzey Eyaleti İnsani Yardım Komiseri Vael Muhamed Şerif, Ad-Dabba'da düzenlediği basın toplantısında, yetkililerin El Faşir'den gelen yerinden edilmiş kişiler için yeni kamplarda hazırlıklarını tamamladıklarını ve onlara huzur ile refah sağlamak adına önemli çabalar gösterildiğini aktardı.

Dabba Mahallesi İcra Müdürü Muhammed Sabir Kaşkaş, mahallenin acil durum komitesinin sürekli toplantılarda olduğunu ve yerinden edilmiş kişilerin sağlığı, psikolojik destek, gıda ve güvenlik hususlarında gerekli düzenlemelerin yapıldığını bildirdi.

Kuzey Eyaleti Sosyal İşler Bakanı Manal Makavi, El Faşir'den gelen çok sayıda insanın akının, eyaletin yeni bir döneme girdiğini kanıtladığını belirtti. Darfur ve Kordofan'dan yerinden edilenlerin ana varış noktasının Ad-Dabbah olduğunu vurguladı ve barınma sağlamak, yerinden edilen kişileri kaydetmek ve gıda ile ilaç temin etmek için özel komitelerin oluşturulduğunu kaydetti.

Makavi, ayrıca Ad-Dabba şehrinin şu anda Darfur ve Kordofan'dan 4 binden fazla yerinden edilmiş kişiyi barındırdığını bildirdi. Savaşın patlak vermesiyle birlikte eyalet, 185 farklı barınakta Sudan'ın dört bir yanından gelen yerinden edilmiş kişilere ev sahipliği yapmış durumdadır.

Şu an binlerce yerinden edilmiş kişi Ad-Dabba'daki iki kampta barınıyor; yetkililer, şehrin doğusundaki El-Afad kasabasında yeni bir kamp inşa etmeye başladılar.

Uydu görüntüleri katliam iddialarını doğruluyor

Yale Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen bir araştırmaya göre, birkaç gün önce çekilen uydu görüntüleri, El Faşir ve çevresindeki toplu katliamlara yönelik işaretler taşıdığını vurguluyor. Üniversitenin Beşeri Bilimler Araştırma Laboratuvarı, geçtiğimiz hafta yayımladığı raporda, yeni görüntülerin şehir nüfusunun önemli bir kısmının "öldürüldüğüne, esir alındığına veya saklandığına" izleri gösterdiğini belirtti.

RSF ihlalleri soruşturacağını açıkladı

Sudan hükümeti, ordunun çekilmesinin ardından şehirde 2 binden fazla sivilin hayatını kaybettiğine dair tahminlerde bulunduğunu açıkladı.

Sudan Başbakanı İdris'ten Uluslararası çağrı

Sudan Başbakanı Kamil İdris, İsviçre'nin Blick gazetesine verdiği röportajda, RSF'nin işgal ettiği El-Faşir kentindeki vahşet olaylarının uluslararası mahkemelere taşınması gerektiği yönünde çağrıda bulundu. Ancak İdris, Nisan 2023'ten bu yana iç savaşla sarsılan ülkesine yabancı askerlerin konuşlandırılması fikrini "yasa dışı" olarak nitelendirerek reddetti. İdris, "Uluslararası askerler Sudan'ın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü zayıflatır. Bu yasa dışıdır, sadece karmaşayı artırır ve ters etki yaratır. Sudan ordusu ve halkı, El-Faşir'i kurtarmakta ve özgürleştirmekte kararlıdır. Uluslararası toplum çok az şey yaptı. Artık söz değil, eylem zamanı. Her suç, uluslararası düzeyde dahil olmak üzere, mahkemelerde yargılanmalı" dedi. Tüm Birleşmiş Milletler (BM) üyesi ülkeleri, RSF'yi "terör örgütü olarak tanımaya ve buna göre onlarla mücadele etmeye" konusunda harekete geçmeye çağırdığını belirtti.

RSF, Darfur bölgesinde kendi yönetimlerini ilan etmişken, ordunun ülkenin kuzey, doğu ve merkez bölgelerindeki hâkimiyetini korumaya devam ettiği belirtiliyor.