Türkiye Psikiyatri Derneği'nden Çocuk Hakları Günü açıklaması: Çocuk işçiliğine karşı mücadele edilmeli

Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) Merkez Yönetim Kurulu, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü vesilesiyle yayımladığı bildiride, Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'nin kabulünün 35. yıl dönümünde dahi milyonlarca çocuğun temel haklarından mahrum kaldığına dikkat çekti. TPD, özellikle çocuk işçiliği, istismar ve ruh sağlığı sorunları üzerine yoğunlaştı.

TPD, savaşlar, yoksulluk, afetler ve ekonomik krizlerin çocukları hak ihlallerine karşı en kırılgan kesim haline getirdiğini vurguladı. Açıklamada, çocuk işçiliğiyle ilgili çarpıcı istatistiklere yer verildi:

Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre, dünya genelinde neredeyse her 10 çocuktan biri çalışmak zorunda kalmaktadır.

Ülkemizde 5-17 yaş grubunda yaklaşık 720 bin çocuk ekonomik faaliyetlerde bulunuyor.

Sokakta çalışan on binlerce çocuk ile çıraklık veya mevsimlik işçilik yapanların önemli bir bölümü bu istatistiklere yansımamaktadır.

Dernek, çocuk işçiliğinin nedenlerini (yoksulluk, göç, geleneksel bakış açıları, eğitim yetersizliği) sıralarken, bunun çocuklar üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekti:

Birçok çocuk işçi çalışırken fiziksel şiddete uğramakta, uzun çalışma saatleri ise ruh sağlığı açısından ciddi riskler oluşturmaktadır.

Ağır yükler, tehlikeli şartlar ve sıklıkla yaşanan yaralanmalar, çocuklarda enfeksiyonlar ve kalıcı sağlık problemlerine yol açmaktadır.

Türkiye'de her yıl 60’tan fazla çocuk tarımda, sanayide, inşaatlarda ve sokaklarda çalışırken hayatını kaybetmektedir.

2013 yılından bu yana en az 770 çocuk çalışırken yaşamını yitirmiştir.

Bu durum, çocuk işçiliğinin sadece bireysel bir trajedi değil, toplumsal ve yapısal bir sorun olduğunu gösteriyor.

TPD, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin taraf devlete yüklediği sorumlulukları hatırlatarak somut adımlar atılması gerektiğini belirtti.

Devlet, her bir çocuğu her türlü istismar ve sömürüden korumak zorundadır.

5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu ve iş mevzuatının, çocuk işçiliğinin tamamen önlenmesi hedefiyle tavizsiz uygulanması gerekmektedir.

Çocuk işçiliğine ve çocukların herhangi bir surette sömürülmesine karşı sıfır tolerans gösterilmelidir.

Yoksullukla mücadele, eğitimde fırsat eşitliği, ailelere yönelik sosyal destek programları ve çocukların suça sürüklenme nedenlerinin kapsamlı bir şekilde ele alındığı çalışmalar kararlılıkla uygulanmalıdır.

Türkiye Psikiyatri Derneği, hak temelli bir çocuk politikası perspektifini savunduklarını, ruh sağlığını koruyucu, eşitlik temelli ve damgalamayı önleyici politikaların çocuk hakları mücadelesinin ayrılmaz bir parçası olduğunu vurguladı ve ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla birlikte sorumluluk almaya hazır olduklarını kamuoyuna duyurdu.