Tutdere'den Tunç'a tazminat talebi

(ANKARA) -Adıyaman Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere, deprem felaketi yaşamış olan şehirlerdeki belediyelerin tam yargı davalarındaki tazminat sorunlarını gündeme getiren bir dosyayı Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'a sundu. Aldığımız bilgilere göre, Tutdere, Bakan Tunç'a ilettiği mektubunda; depremde yıkılan binalara dair açılan davalarda tazminat alacaklarının kamu kaynakları tarafından karşılanmasını istedi.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Adıyaman'da bir dizi açılış ve ziyaret gerçekleştirdi. Başkan Tutdere, bu vesileyle Bakan Tunç'a, deprem şehirlerinde yer alan belediyelerin tam yargı davalarındaki olası tazminat sorunlarına ilişkin bir dosya sundu.

ANKA Haber Ajansı'nın elde ettiği bilgilere göre, Adıyaman Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'tan; depremde yıkılan binalara dair açılan davalarda hükmedilecek tazminat alacaklarının kamu maliyesi tarafından karşılanmasını talep etti. Tunç'a verilen mektupta şu hususlara dikkat çekildi:

"Sayın Bakanım; 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremler sonucu Adıyaman ilimizde büyük bir yıkım yaşanmış, yapı stokunun büyük kısmı ya yıkılmış ya da ağır hasara uğramıştır. Binlerce hemşehrimiz de vefat etmiştir. Depremden zarar gören vatandaşlarımız tarafından, bina yıkımları ve vefatlar nedeniyle uğranılan zararlar gerekçe gösterilerek Belediyemiz başta olmak üzere sorumluluğu olduğu düşünülen kamu kurumları aleyhine gerek idari gerekse de adli yargıda çok sayıda maddi ve manevi tazminat talepli dava açılmıştır. Belediyemiz aleyhine açılmış olup şu an derdest olan dosya sayısı 4 bin civarındadır. İYUK m. 13'te idarelere başvuru için öngörülen 5 yıllık üst sınır da dikkate alındığında, ilerleyen zamanda daha çok sayıda davanın açılacağı apaçık ortadadır.

"Bilirkişi raporlarındaki bulgulara göre Belediye, bakanlık ve AFAD için %25 oranında kusur yüklenmektedir"

Bina yıkılmasından kaynaklı açılmış bulunan dava dosyalarında bilirkişi raporları alınmış ve dosyalar karar aşamasına gelmiştir. Dosyalarda alınan bilirkişi raporlarında genel olarak Adıyaman Belediyesi için yüzde 20, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı için yüzde 3, AFAD için yüzde 2 olmak üzere kurumlara toplam olarak yüzde 25 oranında kusur yüklenmektedir. Bilirkişi raporlarında, 6 Şubat 2023 tarihi baz alınarak bu kusur oranı karşılığında her dosyada ortalama 250.000,00 TL maddi tazminatın belediyemizce davacıya ödenmesi öngörülmektedir. Vefat nedeniyle destekten yoksun kalma ve manevi tazminatlar için açılan davalarda hesaplanacak tazminatların, bina hasarı nedeniyle hesaplanmış bulunan tazminatlardan katbekat fazla olacağı aşikardır. Bu davalar sonucunda hükmedilecek tazminatlar, faizler, vekâlet ücretleri, yargı harçları, icra vekâlet ücretleri ve harçları dikkate alındığında Belediyemize ekonomik anlamda trilyonlarca Türk Lirası ek yük yükleyecektir.

Sayın Bakanım, malumunuz olduğu üzere deprem ilimizin hem alt hem de üst yapısında çok ciddi tahribat oluşturmuştur. Ayrıca, temel belediye gelirleri arasında yer alan bir takım ücret ve harçlara deprem nedeniyle muafiyet getirildiğinden, belediyemiz kamu hizmetlerini görmek amacıyla harcayacağı birçok gelirden de mahrum kalmıştır. Belediyemiz, mevcut bütçe imkânları ile depremin ilimizin alt ve üst yapısında meydana getirdiği tahribatın sonuçlarını gidermek (su ve kanalizasyon hatlarının tamamen yenilenmesi, yol, kaldırım yenilemeleri vs.) ve temel kamu hizmetlerini yerine getirmek için çalışmaktadır.

"Davalarda hükmedilecek tazminat alacakları kamu maliyesince karşılanmalıdır"

Bu davalar nedeniyle oluşacak ekonomik yük, ek ödenek sağlanmadığı veya davalar sonucunda hükmedilecek tazminatlar maliye hazinesince karşılanacak şekilde yasal düzenleme yapılmadığı takdirde, belediyemizin asli görev alanındaki kamu hizmetlerini (altyapı, temizlik, çevre düzeni, afet sonrası iyileştirme vb.) yerine getirmesini imkânsız hâle getirecek düzeydedir. Bu durum, ilimizdeki toparlanma sürecini de olumsuz etkileyecektir. Depremden etkilenmiş illerimizin belediyelerinin oluşacak bu ekonomik yük altında kamu hizmetlerini yerine getirmesi imkânsızlaşacaktır. Bu nedenlerle; bir, deprem illerinde depremden kaynaklı olarak açılmış bulunan davalarda hükmedilecek tazminat alacaklarının kamu maliyesince karşılanması, ayrıca kamu kurumu olan belediyelerin de yargı harçlarından muaf tutulması için gerekli yasal düzenlemelerin yapılabilmesi, iki, bunlar mümkün olmadığı takdirde, depremden ağır şekilde etkilenmiş il belediyelerine bu özel durumları nedeniyle ek ödenek sağlanabilmesi için, gereğinin yapılmasını saygılarımla arz ve talep ederim."