Yarın çocuklar öğretmenlerinin gününü kutlayacak ama…

Gazete Pencere- Türkiye'de her 24 Kasım Öğretmenler Günü'nde olduğu gibi, eğitimcilerin alım gücü ve maaş durumu yine gündemin merkezine oturdu. Yapılan hesaplamalar, 2003 senesinde 3,1 asgari ücrete denk gelen öğretmen maaşının, 2025 yılına gelindiğinde 3 asgari ücretin altına düştüğünü ortaya koyuyor. Diğer pek çok maaş artışının gerisinde kalan bu rakamlar, OECD sıralamasında da Türkiye'yi alt basamaklara itiyor.

Okullarda her sene büyük bir coşkuyla kutlanan Öğretmenler Günü, maalesef eğitimcilerin haklarının teslim edilmesi noktasında aynı coşkuyu yansıtmıyor. Özellikle son yıllarda öğretmen gelirlerindeki negatif değişim göze çarpıyor.

İstatistiklere bakıldığında, 2003 yılının başında bir öğretmen maaşı 3,1 asgari ücrete tekabül ederken, bu oranın 2025 yılında 2,77 seviyesine gerilediği görülüyor. Hatta 2023 yılının başlarında bu oran 2 katın bile altına inmişti.

Maaş artışında diğer memurların gerisinde kaldı

Eğitimcilerin maaş artış oranı, diğer kamu personeli ile kıyaslandığında da sınıfta kalıyor. Son on yıllık periyot incelendiğinde; genel memur maaşlarına yapılan kümülatif zam yüzde 2.232, asgari ücretteki artış yüzde 2.229 ve polis maaşlarındaki yükseliş yüzde 2.140 olarak gerçekleşti. Buna karşın öğretmen maaşları aynı dönemde yüzde 2.046 artış göstererek, bu grup içinde en düşük zam oranına sahip oldu.

OECD sıralamasında sonlardayız

Uluslararası kıyaslamalarda da tablo pek iç açıcı değil. Ekonomim'den Şeyda Uyanık'ın haberine göre 2021 yılı OECD verilerine bakıldığında, Türkiye'deki ilkokul öğretmeni maaşlarının listenin sonlarında yer aldığı görülüyor. Türkiye, 33 ülke arasında kendisine ancak 29. sırada yer bulabildi.

Ayrıca Eğitim Reformu Girişimi (ERG) tarafından hazırlanan 2024 Eğitim İzleme Raporu, tecrübe ile maaş artışı arasındaki kopukluğu gözler önüne serdi. Türkiye'de MEB kadrosuna yeni katılan bir öğretmen ile kıdemli bir meslektaşı arasındaki maaş farkı tüm kademelerde sadece yüzde 9 iken, OECD ortalamasında bu makasın yüzde 64-65 bandında olduğu belirtildi.

Altın hesabı her şeyi ortaya çıkarıyor

Ekonomik erimenin en somut göstergesi altın hesabı üzerinden ortaya çıkıyor. 2003 yılında 702,21 TL olan öğretmen maaşı ile tam 38 gram altın alınabiliyorken, bugün 61.126 TL seviyesindeki maaşla ancak 11 gram altın alınabiliyor.

Sabit gelirli pek çok çalışan gibi öğretmenlerin de alım gücü düşerken, atama bekleyen eğitimciler için Öğretmenler Günü'nde kritik bir gelişme yaşanacak. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, 15 bin öğretmen atamasıyla ilgili tarihi işaret ederek şu açıklamayı yaptı:

“2024 KPSS sınavı ile KPSS artı mülakat sistemiyle son öğretmen atamasını 24 Kasım tarihi itibarıyla yapmış olacağız.”