Nuray Babacan
İçki ve Sigaraya yeni yasaklar: Ev tipi üretime sıkı denetim
Nuray BABACAN
Tarım Bakanlığı, içki ve sigara üretimi başka olmak üzere ticaretine ilişkin şartları, daha da zorlaştıran yeni bir taslak hazırladı. Evde yapılan kişisel üretimin yanı sıra, ithalat, üretim gibi kurallar da değiştiriliyor. Bu iki sektörde, Ticaret Bakanlığı ile yürütülen izin sistemine, Tarım Bakanlığı da dahil ediliyor. Artık çifte izin gerekecek. Tütün ve alkol için yeni yasaklar gelecek.
Tarım Bakanlığı tarafından hazırlanan “Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Taslağı” üreticiler ve ticaretini yapanlar açısından yeni kurallar getiriyor. Taslağın ana unsurları şöyle;
*Tütün ithal ve ihracatında Ticaret Bakanlığından izin almadan önce Tarım Bakanlığından ön izin alınması gerekecek. Yurtdışına gönderilerek değişik işlemlerden geçirilen yerli tütün oranı değiştirilecek. Etil alkolün amacı dışında kullanılmasının engellenecek. Bunlara ilişkin cezalar artırılacak.
*Tütün mamulünü taklit eder tarzda kullanılan elektronik sigara ve elektronik nargile dâhil her türlü mamul ve bu mamullerin tüketiminde kullanılan elektronik cihaz, aksam, yedek parça ve solüsyonların üretimi ve ticareti yasak olacak.
*Yüksek alkollü içkilerin şahsi tüketim amacıyla olsa dahi Bakanlıktan izin almadan üretilmemesi sağlanacak. Alkollü içki üreten firmaların sponsorluk ve tanıtım faaliyetlerine getirilen kısıtlamalar artırılacak.
* Türkiye üretilen şark tipi tütünün ihraç edilmesine izin verilmeyecek. Böylece, Türkiye'de üretilen şark tipi tütünün sigara üretiminde kullanılması sağlanarak, ithalat yoluyla temin edilen tütünler yerine Türk tütün çiftçisinin ürettiği tütünlerin kullanılmasının amaçlandığı belirtiliyor.
*Tütün mamulleri veya alkollü içkilerin, etil alkol, metanol, makaron, sarmalık kıyılmış tütünün ve yaprak sigara kâğıdının tüketicilere internet üzerinden satışı halinde ilgili internet adresine erişim engellenecek.
*Ticari amaç olmaksızın, kendi ürettiği arpa, üzüm gibi ürünleri kullanarak şahsi tüketimi için 350 litreyi aşmayan bira, şarap gibi fermente alkollü içki imal edenler haricinde, Tarım ve Orman Bakanlığından tesis kurma ve faaliyet izni almak gerekecek. Kişisel tüketim amacı ile de olsa distille alkollü içki olarak ifade edilen rakı, viski, vodka, likör gibi yüksek alkollü içkilerin üretimi yasak olmaya devam edecek. İzinsiz fabrika, tesis veya imalathane kuran ve işletenlerin bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin günden on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılması öngörülecek.
*Alkollü içkileri üreten, ithal eden ve pazarlayanlar, her ne surette olursa olsun hiçbir etkinliğe veya her tür mecrada yapılacak yayın ve paylaşımlara ticaret unvanları ile ürünlerinin marka, amblem, logo, alamet ya da işaretleri ile bunları çağrıştıran diğer isim, alamet veya işaretleri kullanarak destek olamazlar hükmü devam edecek. Buna ilave olarak, bu firmaların isim, marka, logo, amblem veya alametlerini çağrıştıracak şekilde isim, sözcük, şekil, resim ve harfler ile her türlü alametler, iş yerlerinin içinde, dışında, vitrinlerinde, satış ünitelerinde ve etkinlik alanında bulundurulması yasak olacak.
*Yeni düzenlemeyle cezalar da artırılacak. Etil alkolü amacı dışında, ticari amaçla kullananlara 20 bin Türk lirasından 100 bin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilecek.
*Alkol ve alkollü içki tesislerinde kullanma zorunluluğu getirilen sistemleri kurmayanlara, sistem kapsamında uygulanan mühürleri bozanlara, alkol ve alkollü içki ticaretinin Bakanlık tarafından sağlanacak elektronik sistem üzerinden yürütmeyenlere 10 milyon Türk lirası idari para cezası verilecek. Suçun, ilk fiilin işlenmesinden sonraki beş yıl içinde tekrarlanması halinde üretim ve ithalat faaliyetlerine ilişkin belgeler iptal edilecek.
*Bakanlıkça belgeleri askıya alınanların askı süresi içinde üretim, satış veya dağıtım yaptığının tespiti halinde 100 bin Türk lirasından 1 milyon Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek.