Değerli dostlar. Merak ettiğiniz sorulara kısa ve net cevaplar hazırladım:
1. BİST ne olacak ?
BİST'te Cumhuriyet tarihi kadar eski firmalar da var, son 50-60 yıla damga vurmuş olanlar da. Bu firmalar yakın tarihte krizler, darboğazlar ve büyük siyasi bunalımları tecrübe etmiş durumda. Bunlara rağmen ayakta kalmışlar, büyümüşler, ihracat yapmaktalar ve en önemlisi parasal kâr yanında sosyal kâr yaratmaktadırlar. Eğer yatırım yapılacaksa, kendini ispat etmiş bu firmalara yatırım yapmak her zaman akılcı bir davranış olacaktır. Bundan başka, BİST son derece sosyal demokrat bir mekândır. Herkese bu kıymetli firmalardan hisse alabilme imkânı vermektedir. Bunu da unutmayalım.
2. Faizler ne olacak ?
Faizler elbette piyasada yükselecek. Ancak enflasyon kadar yükselmeyecek. Yeni hükümet hangi taraftan olursa olsun, etkin piyasa denetimi ve normalleşmeyi doğru yönetirse, enflasyon düşerken yükselen faizler bir yerde buluşacak. Tüm umudumuz %30-40 arasında bir yerde sakinleşmek ve sonra adım adım düşüşe geçmek. Dolayısıyla mevduat faizlerinde %40 gibi seviyeler görülürse değerlendirmekte fayda var diye düşünüyorum.
3. Döviz kurları ne olacak ?
Kim gelirse gelsin döviz kurları bugünkü seviyelerden daha yukarıda olacak. Hatta "overshoot" dediğimiz bir sıçramanın ardından köpüğün alındığı ve gerileme yaşanan bir sürece girebiliriz. Ancak bu gerileme Doların bugünkü seviyelerinden daha yukarıda dengelenecek. Eğer 2002-2013 arasında yaşadığımız olumlu süreç bir kez daha tekrarlanırsa, TL'de uzun süren bir istikrar ve değerlenme tecrübe edebiliriz. Bunun için yabancı sermayenin gelmesi, öncesinde de adalet reformunun yapılması gerekiyor.
4. Enflasyon ne olacak ?
Maalesef, fiyatların gerilemesi çok mümkün değil ama en azından artış hızını durdurabilir isek, hanehalkının hayat pahalılığı karşısında ezilmesini önleyebiliriz. Tek haneli enflasyona 2025 itibarıyla geçmemiz belki mümkün ancak küresel piyasaların da yardımcı olması gerekiyor. Bu yıl en %50 enflasyon, gelecek yıl ise %30 civarında enflasyonla devam edersek, fiyat artışlarının dizginlemeyi başarıp yeni dengeye kavuşabiliriz.
5. Aynı modelde ısrar edilirse ne olur ?
Kaçınılmaz olarak kurlar sonunda hiç arzu etmediğimiz yüksek seviyeleri test eder, sonra tekrar düşer ama servet el değiştirir, firmaların çoğu tarihe karışır, hiper enflasyona girebiliriz. Elbette bu durumda faizler ne kadar yükselirse yükselsin anlamsız hale gelir. Vatandaşlar ve kurumlar paralarını sistem dışına çıkarmak isteyecekleri için, bankacılık ve finans piyasasına çok sayıda yasaklamalar gelecektir. Tüm bunlar gıda ve temel ihtiyaç maddelerinde tedarik sorunları yaratacağı için sosyal bir bunalım kaçınılmaz olur. Özetle, bu modelde ısrar edilmemesi en doğru davranış olacaktır.
Seçimlerin ülkemize hayırlar getirmesini diliyor, sandık sonuçlarının yarışa katılanlar tarafından saygıyla karşılanmasını temenni ediyorum.
