
Alaaddin Dinçer
Derslik “İnşa” Çalışmaları Ağır İlerliyor
Projelendirilen 19.784 Gerçekleşen 7.497 Derslik
Asrın depremi olarak adlandırılan 6 Şubat depremlerinin üzerinden iki yıl geçti. Depremin etkilediği 11 İlde derslik bağlamında yapımı projelendirilip tamamlanan sayılar ile inşaatı devam edenler ve dosyası ihale aşamasında olanlar Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nın adı “Asrın Felaketinin 2.Yılı; İhya ve İnşa Çalışmaları” olan yayınının “Kesintisiz Eğitim” bölümünde var. Yer verilen sayısal bilgiler derslik “İnşa” çalışmalarının ağır ilerlemekte olduğunu göstermekte. Verilen sayısal bilgilere göre hedeflenen derslik sayısının iki yılda ancak yüzde 37,89’u tamamlanmış durumda. Bu hızla devam ettiğinde kalan dersliklerin tamamlanması 3 yılı bulacak. Tabi bu 3 yıl, ülkenin başka bir coğrafyasında benzer depremlerin ve yaratacağı yıkımların yaşanmaması halinde öngörülen bir zaman dilimi. Ülkemiz okul yapı stokunun yaygın, çok eski, yorgun ve yıpranmış yapılar olması depremlerde en çok yıkım yaşanan kurumlar olmasına yol açmakta. O nedenle siyasal iktidar, bir yandan 6 Şubat depremler bölgesine odaklanırken diğer yandan ülkenin başka bölgelerindeki yapı stoku eski okul binalarının yenilenmesini de sürdürmek zorunda. Ayrıca deprem bölgesindeki 11 ilde okuyan öğrencilerden 276 bin 949’u diğer bölgelerde bulunan okullara nakil yaptırmış. Bu öğrencilerin 149 bin 937’si (yüzde 54’14) geri dönüş yapmamış.
Yapılan, Yapımı Devam Eden ve Yapılması Planlanan Derslik Sayıları
Temel Eğitim Kurumları, Devlet Yatırım Programı, Çelik ve Modüler Eğitim Yapısı, Kredi+Hibe Yapım Program, Hayırsever Katkıları ile toplamda 82,2 milyar TL proje bedeli hesaplanmıştır. Hesaplanan bu kaynak karşılığı olarak yapılacak tüm çalışmalar neticesinde; 1.241 okul, 19 bin 784 dersliğin tamamlanması ile deprem bölgesinde mevcut derslik kapasitesinin deprem öncesi kapasitenin üzerine çıkarak %10 artış sağlanmış olacaktır.
Projelerin Bedeli Ve Sayısı
• Toplam proje bedeli 47 milyar TL olan 700 proje kapsamında 13 bin78 derslik yapımı, İl Yapım Programı kapsamında,
• Toplam proje bedeli yaklaşık 14 milyar TL olan 129 proje kapsamında 1.602 derslik yapımı, Devlet Yatırım Programı kapsamında,
• Toplam proje bedeli yaklaşık 5,2 milyar TL olan 107 proje kapsamında 1.144 derslik yapımı, Çelik ve Modüler Eğitim Yapım Programı kapsamında,
• Toplam proje bedeli 11,5 milyar TL olan 110 proje kapsamında 1.911 derslik yapımı, Kredi+Hibe Yapım Programı kapsamında yer almaktadır.
• Toplam proje bedeli 4,5 milyar TL olan 195 proje kapsamında 2.049 derslik yapımı, Hayırsever Katkıları kapsamında yer almaktadır.
2024 yılında;
• Toplam proje bedeli 10 milyar 937 milyon 420 bin 215 TL olan 3 bin 971 derslikli 259 proje tamamlanmıştır.
• 872 derslikli 55 eğitim binası yık-yap kapsamında yıkılıp yeniden yapılmıştır.
• Toplam proje bedeli 32 milyar 581 milyon 977 bin 112 TL olan 7 bin 377 derslikli 430 projenin inşaatı devam etmektedir.
• Toplam proje bedeli 33 milyar 402 milyon 156 bin 996 TL olan 4 bin 910 derslikli 287 projenin ihale dosyası hazırlanmaktadır.
6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinden etkilenen 11 ilimizde bugüne kadar yürütülen çalışmalar kapsamında 524 okul, 7 bin 497 dersliğin yapımı tamamlanmıştır.
Sonuç olarak, büyük doğa olaylarının yaşandığı coğrafyalarda, özellikle ekonomileri gelişmiş olan coğrafyalarda doğa olaylarının her alanda yarattığı yıkımın etkilerini azaltmak daha kısa zaman aralığını alabilmekte. Bizim gibi gelişmekte olan ekonomilere sahip coğrafyalarda ise etkileri azaltmak hedeflenen zamandan uzun sürebilmekte. O nedenle bu tür olaylar yaşanmadan önce hazırlıklı olmak bakımından toplumsal bilinci yükseltmek önem kazanmakta. Bu bilincin oluşmasında eğitim ve okullar çok önemli bir yerde durmakta. Dolayısıyla sonuçlardan dersler çıkarmak yerine, okullarda okutulan ders içeriklerinde doğa olaylarına karşı hazırlıklı olmanın ve sonuçlarından korunmanın bilimsel bilgiye dayalı eğitimlerini vermek önem kazanmakta. Ayrıca, yaşanan doğa olayları sonrasında yurttaşlardan toplanan kaynakları başka alanlarda kullanmamaya özen göstermek gerekmekte. 6 Şubat depremlerinin ardından geçen iki yılda genel seçim öncesi başta derslik yapımı olmak üzere pek çok alanda verilen sözlerin ve yapılan vaatlerin yerine getirilmediği, konulan hedeflere ulaşılmadığı görülmekte. Dileğimiz sürecin fazla uzamadan ve uzun yıllara yayılmadan toparlanarak çocukların sağlıklı inşa edilmiş dersliklere ulaşması ve depremin yarattığı psiko-sosyal ve sosyo ekonomik olumsuz sonuçlardan eğitim yoluyla kurtulmasıdır.