Cengiz Erdil
Vatandaş Mustafa’dan Reşit Kibar’a halkın mücadelesi
Artvin ülkemizin Kuzeydoğusunda inanılmaz güzellikte bir coğrafyaya sahip, dağlık arazinin neredeyse tamamı ormanlarla kaplı. Bu ilimizin orman varlığı 400 bin hektarı buluyor. Orman yeşil örtüsüyle bölgenin battaniyesi değil sadece… Artvin ormanları binlerce köylünün hayat kaynağı, ayakta kalmalarının temel varlığı, dereleri can suyu…
Artvin ve Hopa’daki çevre koruma mücadelesine bu gözle bakılmalı. Yöre köylüleri çevrecilerle birlikte derelere kurulan HES’lere karşı çıktılar, yaylalarda betonlaşmayla mücadele ettiler.
Sonunda dünyada eşi benzeri olmayan bir garip projeyle karşı karşıya kaldılar.
“Orman içinde orman parkı projesi!”
Bıçağın kemiğe dayandığı zamanda köylüler de çevre mücadelesinin bir parçasıydı.
HES’lere direnişin sembol ismi Vatandaş Mustafa’nın (Mustafa Orhan) meşalesi artık onların elindeydi.
Bölgede muhabir olarak çalıştığım 80’li yıllardan beri tanıdığım Mustafa Orhan, Rize’de Fırtına Vadisi'nde kurulmak istenen hidroelektrik santraline karşı verdiği mücadeleyle tanınıyordu. Jandarmanın, “Sen kimsin” sorusuna “Ben vatandaş Mustafa’yım” diye karşılık vermişti. Beş yıl önce yitirdiğimiz Mustafa Orhan benim haber kaynağımdı ve artık Vatandaş Mustafa olarak biliniyordu.
REŞİT KİBAR’IN KATLİ
Reşit Kibar ve yakınları yıllardan beri ormanın verdiği ürünlerden geçimini sağlıyordu veya onlara yan gelir kaynağı oluyordu. Ormanın içinde park saçmalığı geçim kaynaklarını yani bazıları sadece bu yöreye özgü ağaçları yok edecekti. (Muğla’da kömür ocakları için kıyılan Akbelen ormanı gibi. Hopa’dan Marmaris’te yanan ormanlara çam kozalakları ve ağaç tohumları gönderildiğini de burada hatırlatayım.)
Reşit Kibar ve dostlarının Cankurtaran mevkiindeki alanda bir buçuk yıl sürdürdükleri hukuk savaşı artık ağaçları koruma nöbetine dönüşmüştü. Sonunda dozerlerle geldiler ve köylülerin üzerine kurşun yağdırdılar. Reşit Kibar öldü, iki kişi de yaralandı. Saldırının jandarmanın gözü önünde yaşandığı iddiası da var.
Ormansızlaştırma projesi bu ölümle durdu, ana firma projeden çekildi. Yöre halkının birbirine kırdırıldığı saldırı sonrası rantçı ve betoncular hemen gözden kayboldular.
Sessiz kalan devlet gücüne soralım; böyle mi olmalıydı?
Bize düşen doğası için can veren insanlarımızı unutmamak olmalı.