Alaaddin Dinçer
Brüt Okullaşma Söylemi Algı Yönetimidir
Son günlerde tartışma konusu olan erken çocukluk eğitimi sorunu, özellikle Bakan Tekin’in belediyelerdeki kreşleri hedef alan açıklamalarının ardından ülkenin eğitim gündeminin ilk sırasına yerleşti. Erken çocukluk eğitimi, başta OECD ülkeleri olmak üzere pek çok dünya ülkesinde öncelik verilen bir alan olmakta.
Ülkemizde bu alanın okullaşma oranının hedeflenen düzeylere ulaşmaması üzerine yapılan eleştirilere yanıt veren Bakan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Çocukların yaşam boyu süren gelişim sürecinin temelinin, hayatın ilk yıllarında atılan küçük ancak önemli adımlarla şekillendiğini” vurguladı. “Okul öncesi eğitimde edinilen becerilerin, çocuğun ileriki yaşamında ve bir üst öğretim kademesinde karşılaşacağı zorluklarla başa çıkabilme yeteneğini artırdığı gibi daha başarılı, mutlu ve üretken olmasına da imkân tanıdığını” söyledi ve şunları kaydetti:
“Bakanlık olarak 2002 yılı öncesinde ihmal edilen okul öncesi eğitim dönemine önem veriyor, çalışmalarımızı bu bilinçle şekillendirerek evlatlarımızı daha müreffeh bir geleceğe taşımak için kararlılığımızı sürdürüyoruz. 1992 yılında yüzde 5,1 olan ve 1992-2002 yılları arasında sadece yüzde 11,5'e yükseltilebilen okul öncesi eğitim okullaşma oranını, yapmış olduğumuz çalışmalarla 2023-2024 eğitim öğretim yılında 5 yaşta (brüt) yüzde 95,44'e ulaştırdık. Böylece OECD'nin 'Bir Bakışta Eğitim Raporu'na göre Türkiye'yi okul öncesi eğitimde tüm ülkeler arasındaki en büyük artış sağlayan ülke konumuna getirdik."
Önceki Bakan Mahmut Özer bu oranı yüzde 99,8 olarak açıklamıştı. Hangi Bakanın söylediğine inanacağız ve kim doğru söylüyor? Ayrıca bilimsel olan veri yaş gruplarının net okullaşma oranlarıdır. Bizim için de esas olan net okullaşma oranlarıdır.
NET OKULLAŞMA ORANLARI NE SÖYLÜYOR?
MEB’in 2023-24 İstatistiklerine göre erken çocukluk eğitiminde çağ nüfusu ve net okullaşma oranı;
*3-4-5 yaşta çağ nüfusu toplamı 3 milyon 810 bin.
*3-4-5 yaşta okullaşan çocuk sayısı 1 milyon 954 bin
*3-4-5 yaşta net okullaşma oranı yüzde 48,62
*3 yaşta bet okullaşma oranı yüzde 17,00
*4 yaşta okullaşma oranı yüzde 42,63
*5 yaşta net okullaşma oranı yüzde 86,24
Erken çocukluk eğitiminin kurumsal dağılımı;
*MEB’e bağlı resmi kurumlarda 1 milyon 437 bin 008 oranı yüzde 37,82
*MEB’e bağlı özel kurumlarda 271 bin 4100 oranı yüzde 7,14
*MEB’e bağlı olmayan resmi kurumlarda 163 bin 968 oranı yüzde 4,31
*MEB’e bağlı olmayan özel kurumlar 81 bin 816 oranı yüzde 2,15
Sonuç olarak, verilerden de anlaşılacağı gibi net oran ile Bakan Tekin’in açıkladığı brüt oran arasında yüzde 9’luk bir fark bulunmakta. Sonuca doğrudan bakanlığa bağlı resmi kurumlardaki verilerden bakarsak MEB’in kat etmesi gereken daha uzun bir yol olduğu görülecektir.
Çocukların okula erişiminin önemi kadar okullarda verilen eğitimin niteliği de önem kazanmaktadır. Bütün okullardaki eğitimin seviyelerinin araştırıldığı World Economic Forum’a göre Türkiye, dünya ülkeler sıralamasında 99’uncu sırada yer almaktadır. Bütün eğitim süreçlerini milli manevi değerler üzerine inşa etme dayatması belediyelerdeki kreşlere yönelik Bakanın başlattığı tartışmanın esasını oluşturmakta. Bakan, yapay gündem ve tartışmalarla hem esas niyetini hem de eğitimin yapısal sorunlarını gizlemeye çalışmaktadır. Bakanın asli görevi bir bütün olarak eğitimin niteliğini ve bilimselliğini yükseltmek, okulların alt yapısını çocukların bütün ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri olanaklara kavuşturmak ve çocukları gelişimlerine uygun geleceğe hazırlamaktır.