Emre Özpeynirci

Türkiye'nin hafif ticari araç pazarında son yıllarda yaşanan değişim, sektördeki dengeleri hızlı bir şekilde değiştiriyor. Özellikle ithal araçların artan etkisi, yerli üretimin gerilemesiyle birlikte ticari araç pazarında belirleyici bir rol üstleniyor. 2025 yılının ilk çeyreğinde, ithal araçların pazardaki payı yüzde 79’a ulaşırken, yerli üretim her geçen gün daha da küçülüyor. Bu da yeni ithal model yarışını başlattı.

Türkiye’de mart ayında yüzde 10.17 artışla 25.072 adet hafif ticari araç satılırken, ilk 3 ay sonunda ise pazar yüzde 15,51 düşerek 52.491 adede geriledi. Mart ayında ithal araçların payı yüzde 83’e ulaşırken, ilk çeyrek sonunda yüzde 79’u buldu. Bu, sektördeki dalgalanmanın ve özellikle ithal araçların satışlarının pazarda ne kadar belirleyici olduğunu ortaya koydu. Yani bir başka değişle ticari araç pazarı ithal markalarla ayakta duruyor. Yerli modellerin aksine ithal araçlarda model sayısı ve satışı artmasa, kuşkusuz ilk çeyrekteki daralma daha fazla olabilirdi.

%65’LERDEN GERİLEDİ

Çok değil kısa bir süre önceye kadar Türkiye, Avrupa’nın hafif ticari araç üretim üssü durumundayken ve satışların %65’e yakını yerli modellerden oluşurken, önce Fiat Doblo, ardından Fiat Fiorino’nun üretiminin bitmesi, Ford Courier’in ise Yeniköy yerine Ford Otosan tarafından Romanya’da üretilmesi, ithalatın payını hızla artırmaya başladı. 2024 yılında yerli payı ilk kez yüzde 30’un altına inerken, bu yılın ilk çeyreğinde ithalatın payı hızla yükselmeye devam etti. Bunda da yeni ithal modellerin pazara girişi etkili oldu. Özellikle Stellantis Grubu markalarının hafif ticari modelleri pazarda gücünü artırırken, bundan destekle diğer markalar da yeni modellerini art arda pazara sunmaya başladı. Geçen hafta bu markalardan biri Toyota diğer ise Nissan oldu.

AVRUPA’DA HEDEF İLK 3

Toyota Türkiye CEO’su Ali Haydar Bozkurt, bu yılı 85-86 bin adetlerde yeni bir rekorla kapatmayı öngördüklerini belirterek, “2024 yılını 61 bin adedin üzerinde tamamlamıştık. Bu rakamlar, bizim açımızdan yüzde 40’un üzerinde bir artış elde edeceğimiz anlamına geliyor. Bu yıl, Toyota olarak satışlarımızın yaklaşık dörtte birini hafif ticari araçlar ürün gamımız oluşturacak. Yeni modellerimizin lansmanıyla ve genişleyen ürün gamımızla birlikte 20 bin adetlik bir satış beklentimiz var. Bu satışların yaklaşık 13 bini Proace ürün gamına ait olacak. Proace City ve Proace City Cargo’nun 8 bin 300, Proace Verso ve Proace Cargo’nun 3 bin ve Proace Max ile Proace Max kamyonet’in ise 1,200 civarında bir satışa ulaşmasını bekliyoruz. Hilux’ın ise yaklaşık 7 bin adetlik bir satış adedi olacak. Toyota Avrupa içerisinde en yüksek hafif ticari araç satışına sahip ülkelerden biriyiz. Bu yıl artan adetlerle birlikte Toyota Avrupa içerisinde ilk üç sırada yer alacağımızı söyleyebiliriz” dedi.

7 modelle ticari ordu

Toyota, yeni hafif ticari ordusuyla birlikte sahaya 7 modelle birden çıkıyor. Hilux, Proace City, Proace City Cargo zaten vardı; şimdi de Proace Verso, Proace Cargo, Proace Max (mayıs) ve yakında Proace Max Kamyonet geliyor. 9 koltuklu Proace Verso’yu lansmana özel 1.890.000 TL’den, Proace Cargo’yu ise 1.390.000 TL’den başlayan fiyatlarla satışa sundu. Verso'da 180 beygir gücünde 2 litre dizel motor ve 8 ileri otomatik şanzıman, Cargo da ise 145 beygir gücünde 2 litre dizel motor ve 6 ileri manuel şanzıman yer alıyor. Proace Verso, yüzde 15 ÖTV avantajı ve düşük MTV avantajının yanı sıra köprü ve otoyol sınırlamasının olmaması, her yıl muayene zorunluluğuna sahip olmaması gibi avantajlarla geliyor. Her 2 model için de Toyota, sınıfında ilk olarak 10 yıl/160 bin km garanti sunuyor. Toyota Professional hafif ticari araç ailesinin en büyük üyesi olan yeni Proace Max, uzun şasili versiyonuyla Mayıs ayından itibaren Türkiye’de satışa sunulacak. Yıl içinde ise Proace Max Kamyonet gelecek.

999.900 TL’ye geldi

Nissan, yeni nesil hafif ticari aracı Townstar'ı Türkiye'de satışa sundu. Pick-up modeli Navara'yı saymazsak Japon marka bu modelle 24 yıl sonra Türkiye'de hafif ticari araç pazarına geri döndü. En son 2001'de Vanetta satışının bitmesiyle HTA pazarından çıkmıştı. 130 beygir ve 240 Nm tork üreten 1.3 litrelik benzinli motor seçeneği ile 245 Nm tork ve 382 km menzil sunan elektrikli motor (45 kWh batarya) seçeneğine sahip Townstar'ın panelvan gövde tipinde benzinli ve elektrikli, kombi gövde tipinde ise sadece elektrikli olmak üzere 3 farklı versiyonu bulunuyor. Benzinli versiyonu 999.900 TL, elektrikli versiyonu ise 1.809.900 TL'den başlıyor. Nissan Türkiye Genel Müdürü Charbel Abi Ghanem, “Nissan markası olarak ticari araç segmentine iddialı bir şekilde giriyoruz. Townstar, müşterilerimizin sürekli değişen ihtiyaçlarını karşılamak Türkiye’de önemli bir oyuncu olacak" dedi.

Çözümü Türkiye’de montajda buldu

2023 yılı sonunda Çinli SWM Motors ile Türkiye pazarına giriş yapan Rus Atmo Group, Çin’e yönelik ek vergi ve tebliğ (servis) sorununu montajla açmaya çalışıyor. Bu kapsamda Türkiye’de ticari araç ekipmanları, treyler ekipmanları, kamyon üst yapı ekipmanları, tren vagonları ve benzeri demiryolu ekipmanları üreten Urzema Holding ile ortaklık yapan Atmo Group, sonbaharda önce SKD (yarı montaj) üretimine hazırlanıyor. Atmo Group’un bir süre sonra da CKD (tam montaj) yapması bekleniyor. Atmo’nun Urzema Holding ile SUV tipi araçları Çin’den demonte olarak getirip, monte etmesi, böylece ek vergi ve tebliğden kurtulması bekleniyor. Atmo Group, Türkiye’de G01, G01F, G03F ve G05 Pro isimli SUV modellerini satışa sunuyordu.