Biz daha çok ÖTV öderiz!

Yeni ÖTV düzenlemesiyle birlikte, Türkiye otomobil üzerinden en yüksek vergiyi alan ülke unvanını açık ara koruyor. Ama mesele sadece ÖTV değil. Türkiye’de bir otomobil aldığınızda; ÖTV + KDV + MTV + gümrük vergisi ödeyerek tam anlamıyla bir vergi yumağına imza atmış oluyorsunuz. Üstelik bu vergileri aracı almadan önce peşin peşin ödüyorsunuz. Yani kaçış yok.

Gelir azalınca çözüm belli: Yeni vergi düzenlemesi. Otomobil, akaryakıt, alkol ve tütün gibi ürünlerde ÖTV’nin sürekli artırılmasının arkasında da bu yatıyor. Çünkü bu alanlar kaçamayacağınız, mecburen ödeyeceğiniz alanlar.

YÜK KİMİN SIRTINDA?

Bugün Türkiye'de hükümetin toplam vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin oranı %65’e, sadece ÖTV’nin payı ise %18’e ulaşmış durumda. Geri kalan dolaylı vergiler ise KDV, MTV, damga vergisi ve gümrük vergilerinden geliyor. Geçtiğimiz hafta Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in; “Şok olacaksınız’ diyerek açıkladığı 2023 yılı gelir beyanları, sistemdeki adaletsizliği gözler önüne serdi. İşte bazı meslek gruplarının aylık ortalama brüt gelir beyanları:

Aktör/aktris/dublör: 157.265 TL
Müzisyen/sunucu: 136.900 TL
Doktor (kamu): 226.942 TL
Avukat (serbest): 33.641 TL
Taksici: 12.961 TL
Bakkal/market: 10.149 TL
Kadın kuaförü: 4.729 TL
Erkek kuaförü: 3.633 TL

VERGİYİ KİM ÖDÜYOR?

Bu kadar düşük beyan edilen gelirler karşısında devletin başvurduğu çözüm belli: Vergiyi, kaçamayanlardan toplamak. Kim onlar?

Bordrolu çalışan,
Otomobil sahibi,
Faturasını düzenli ödeyen vatandaş

Tıpkı kaçak elektriğin bedelini dürüst kullanıcıya ödetmek gibi…

“Neden hep biz?” sorusunun cevabı aslında basit;

Çünkü Türkiye’de doğrudan vergiyi artırmak siyaseten risklidir. Vergi artarsa oy düşer. Ama dolaylı vergiler artarsa kimse ciddi ciddi sorgulamaz; biraz söylenilir, sonra unutulur. Üstelik kamuoyunda da şu algı pompalanır: “Otomobile binen zaten zengin”, “Alkol içen lüzumsuz”, “Sigara sağlığa zararlı”, “Benzin alan keyif yapıyor…”

Oysa gerçek şu; vergi yükü gücü yetenin değil, kaçamayanın sırtında. Ve bu ülkede gündemi gariban değil, güçlü olan belirliyor.

Beklenenin iki katı zam yapıldı!

Aralık 2023’ten bu yana fiyatlarını sabit tutan Togg, yeni ÖTV düzenlemesi sonrası kapsamlı bir fiyat artışına gitti. Elektrikli araçlarda ÖTV oranı %10’dan %25’e yükselince, T10X V1 Standart Menzil versiyonunun 1.440.000 TL olan fiyatının %13,6 artışla 1.636.000 TL'ye çıkması bekleniyordu. Ancak Togg, sadece vergi farkını değil, ilave bir zam da uygulayarak fiyatı 1.862.000 TL'ye yükseltti. V1 Uzun Menzil’in 1.680.000 TL olan fiyatı (beklenen: 1.909.000 TL) 2.172.000 TL’ye, V2 Uzun Menzil’in 1.830.000 TL olan fiyatı (beklenen: 2.079.000 TL) ise 2.363.000 TL’ye yükseldi. ÖTV artışı sonrası Togg fiyatlarında %13-14 civarında bir artış bekleniyordu. Ancak Aralık 2023’ten bu yana ilk kez güncellenen fiyatlar %29’un üzerinde bir zamla revize edildi.

Tedarik sanayi yatırımı kesti

Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Yakup Birinci, yerli tedarik sanayisinin rekabet gücünü tehdit eden başlıca sorunların çok net olduğunu belirterek bunları şöyle sıraladı: “Hızla yükselen maliyetler, döviz kuru politikaları ve finansmana erişimde yaşanan darboğaz. Bu sorunların çözümü için sektörel ve yapısal önlemlerin vakit kaybetmeden hayata geçirilmesi gerekiyor. 225 firmanın katılımıyla gerçekleştirdiğimiz ‘Rekabetçilik Anketi’ne katılan firmaların yüzde 64’ü son bir yılda istihdamında yüzde 10’dan fazla daralma yaşadığını, yüzde 74’ü ise bu yıl kapasite artırıcı yatırım planlamadığını ifade ediyor. Yani her 4 firmadan 3’ü yatırım yapmıyor. Bu tablo, sadece mevcut durumu değil, geleceğe dönük beklentilerin de zayıfladığını ortaya koyuyor” dedi.